Mijn vader maakt de opmerking dat hij wel weet dat ik bij de brandweer werk en zodoende brandweerman ben, maar dat hij geen jota begrijpt van heel wat terminologie die ik gebruik. Compartment Fire Behavior Training, Rapid Intervention Team, Fireground Survival, 3D-pulsen, de deur procedure, rookgaskoeling,…. En ga zo maar even verder. Ik wil terzijde ook opmerken dat mijn vader een ervaren blogger is. Met zijn blog over zijn woonplaats Le Cassan, een paradijselijk gehucht met acht inwoners in de Aveyron (Frankrijk), heeft hij maar liefst 800 volgers. Naar het schijnt voor het overgrote deel van het vrouwelijke geslacht. Dus wie ben ik om goede raad van mijn vader in de wind te slaan?

Karel LambertKarel Lambert, a fire behavior expert, teaching at the CFBT T-cell course in the PIVO training centre. Maar alle gekheid op een stokje, hij heeft weldegelijk een punt. Ik heb elke dag plezier in mijn job en dat is dankzij de belastingscentjes die we allemaal (ook jullie) bijdragen. Het lijkt me dan ook niet meer dan redelijk dat we af en toe ook een beetje uitleggen wat we daarmee zoal uitspoken. En een belangrijk deel is opleiding. De opleiding van een brandweerman vandaag de dag lijkt in de verste verte niet meer op de opleiding van dezelfde brandweerman 40 jaar geleden. Het beeld van vroeger, de dappere ridder met een lederen uitrusting, kurken helm en rook-filterende snor die dapper een houten ladder beklimt moeten we toch even bijstellen. Iemand die vandaag de dag aan een carrière bij de brandweer begint heeft meerdere maanden opleiding in het vooruitzicht. En een hoogtepunt binnen deze opleiding is de Compartment Fire Behavior Training oftewel CFBT. Met CFBT trachten we de brandweermannen te tonen en te laten ervaren hoe een brand zich vandaag de dag zal gedragen in de woningen en hoe je die kan bestrijden. Of ook… wanneer het tijd is om je uit de voeten te maken. Want een brand kan zich zo gedragen dat ook wij moeten maken dat we in veiligheid geraken.

Hoezo brandgedrag? Yep, brandgedrag. Niet dat we die kunnen opvoeden ofzo, maar er zijn meerdere patronen te herkennen in het gedrag van een Door entry on under ventilated fire.Firefighters preparing for door entry for an under ventilated fire during a CFBT day. brand.  Een brand in uw huis zal zich niet steeds op dezelfde wijze ontwikkelen en gaan gedragen. Een bepalende factor hierin is de mate waarin er lucht in en uit uw woning kan. En u kan het al raden, met de huidige isolatienormen kan er vandaag de dag heel wat minder lucht in uw woning binnen of uit uw woning weg. Vroeger kon een brand sneller een weg naar buiten zoeken. Enkel glas sprong stuk, een dak had geen isolatie,… Met als gevolg dat een brand veel sneller uitslaand werd. Dit betekend dat er een zekere stroming van lucht is: verse lucht naar de brand toe, en afvoer van rook en hitte via de ‘uitslaande brand’. Vandaag de dag is dat verhaal niet meer hetzelfde: huizen zijn deskundig geïsoleerd en er zijn zelfs luchtdichtheidsnormen. De brand, de hitte  en de rook zullen dus geen weg naar buiten vinden. De brand raakt ingesloten in een met rook gevulde ruimte of gebouw. En dan gaan wij, brandweermannen het brandgedrag in een gesloten compartiment besturen en erop trainen. Ziedaar Compartment Fire Behavior Training.

Het is voor de Belgische brandweermannen zowat de meest realistische training die we hun kunnen aanbieden. We gaan zeecontainers ietwat verbouwen tot wat wij dan noemen een Attack cell, T-cell, Large Volume Cell,… Allemaal configuraties waarmee we bepaalde situaties en bepaald brandgedrag kunnen nabootsen. De brandweermannen kunnen dan hun technieken gaan oefenen om in deze situaties hun veiligheid te bewaken.

Concreet gaan we een bepaalde hoeveelheid brandstof in de containers plaatsen en dit in brand steken. De hoeveelheid brandstof die we gebruiken komt ongeveer overeen met een normaal bemeubelde babykamer. Met andere woorden: peanuts vergeleken bij een echte woning. En toch zien we reeds zo veel rook verschijnen… Bizar denk u? Neen, want ook dit is een evolutie in onze woningen: onze meubels en ander garnituur in uw woning zit tsjokvol petrochemie.  En die meubels en decoratie geeft heel ander brandgedrag dan vroeger, maar dat is stof voor een ander artikel.

Inside is were it burns.Firefighters inside an attack cell with flames above them. On the right the instructor is explaining the participants what they should do, how they should react.
This live fire training is part of a Compartment Fire Behavior Training in Belgium. Eens we de brandstof aangestoken hebben gaan we op zeker moment de deuren van de container sluiten. De bedoeling is de brand in te sluiten zoals in nieuwe woningen het geval is. Ofwel zullen we dan brandweermannen binnen sturen met een specifieke opdracht, ofwel zitten de brandweermannen heel de tijd binnen om observaties te maken en technieken te oefenen. Binnen in de container krijg je een dikke rooklaag en zal de temperatuur ook aanzienlijk toenemen. De zichtbaarheid in de rooklaag is zo goed als nihil. Laag bij de grond blijft er vaak wel wat zichtbaarheid, maar daarvoor moet je laag op je knieën gaan of zelfs nog lager. Daarenboven zijn de temperaturen laag bij de grond ook nog doenbaar. Hogerop, als je zou rechtstaan, zal je het niet uithouden. Zelfs niet met onze uitrusting.

CFBT instructor managing the doors.A CFBT instructor managing the doors to change the ventilation profile of the fire. Na enige tijd is het mogelijk dat we één of meerdere deuren van de container gaan openen. Hiermee simuleren we eigenlijk het openen van een raam of voordeur waarmee een brandweerman toegang verschaft tot uw woning om zo door de rook heen tot bij de brandhaard te geraken, ergens in uw woning. Echter, het venijn zit hem in de staart. Want sta even stil bij het volgende. Wanneer uw BBQ onvoldoende heet is. Je wil dat het warmer, heter wordt,… Wat doe je dan? Juist je gaat er frisse lucht naartoe blazen of waaieren. En daardoor zal je BBQ intenser, heter gaan branden. De deur die wij openen om binnen op zoek te gaan naar de brand, heeft een gelijkaardig effect op de vuurhaard. Die is wellicht wat gesmoord door de rook en het gebrek aan verse lucht. Maar samen met de brandweerman komt er echter verse lucht binnen. De vuurhaard zal terug opwakkeren door de verse lucht en de temperatuur zal beginnen stijgen. Dit kan snel of traag gaan. In beide gevallen moeten brandweermannen kunnen inschatten of ze de situatie onder controle kunnen houden of niet. Zo niet kan de situatie uit de hand lopen met levensbedreigende omstandigheden voor de brandweermannen.

Met een Compartement Fire Behavior Training leren we brandweermannen de signalen in de rook te herkennen voor zo’n ontwikkelende vuurhaard. We leren hun welke technieken ze kunnen toepassen om te proberen de situatie te beveiligen. Maar we gaan hun ook leren wanneer ze zich uit de voeten moeten maken en naar buiten moeten komen als de situatie uit de hand loopt.

Het zijn fysiek niet te onderschatten dagen, maar toch wel het hoogtepunt. Het is de kennismaking met vuur, vlammen,… Up close and personal.

Meer van dit? Laat het me dan even weten via een comment. 

Groetjes, Pieter.

Firefighter with SCBA ready for CFBTFirefighter in full turnout gear being checked by CFBT instructors, ready to start a life fire training during a Compartment Fire Behavior Training.