On the other hand, I am disappointed and frustrated. As a firefighter who has had the job on the frontline for 17 years, I struggle with accepting that EU regulation and legislation has not been able to avoid such a predictable tragedy. On 16th of May of this year I participated in a hearing organized by the EU commission. The subject was whether further research was needed to determine the toxicity of smoke during a fire. Attendees questioned if deceased victims died from the smoke of the burning construction or from the burning contents of the building. As if it makes a difference? In my eyes, as a firefighter, this is a frightening way to look at human loss during domestic fires.

Many experts stated after the London Tower fire that they had never seen such fire behaviour nor could they explain it. Those who did see it before stated that these fires generally had none to very few victims. The fact that the experts are surprised seriously concerns me. This fire is no surprise. It was a ticking clock, it was question of time before this would become catastrophic. It is clear that the facade cladding and its insulation material played a crucial if not a dramatic role in the spreading of the fire. This type of dramatic fire spreading has been witnessed before. Simple and quick research on the internet resulted in the following little list:

14/11/2010 rue du Lac, Dijon, France. 7 victims.

http://www.ladepeche.fr/article/2010/11/15/947926-dijon-sept-morts-pour-un-feu-de-poubelle.html

http://www.parismatch.com/Actu/Societe/A-Dijon-le-proces-de-l-inconscience-539031

http://www.faceaurisque.com/index.php/Accueil/Retour-d-experience/Feu-instructif/Feu-de-facade-mortel-a-Dijon

A fire that started on the street in a garbage bin spread to the insulation material of a facade. Extremely rapidly the fire spread to the top of the building, nine floors up. This fire spread inwards into the building. On person jumped to his death, six other suffocated due to toxic smokes spreading inwards into the building. Over 140 people needed to be relocated after the fire.

14/05/2012 Tour de Mermoz, Roubaix, France. 1 victim.

https://www.youtube.com/watch?v=KHZfLDxYBuU

A fire will start on the balcony of the second floor. In little over 5 minutes the fire spread over the outside of the building from the second floor to the top of the building, 18 floors up. 1 person will die in the fire and 2 will need to be hospitalized. All flats involved were internally destroyed by the fire. Over 250 people needed to be relocated. The fumes of the fire were pushed away from the building by the wind. This is likely a factor that played a role in the one side spreading of the fire since the fire travels through and with the the smoke. Simulations and research is needed to determine what would have happened with an other wind direction. This research has never been done. There are also no official reports to be found on what caused the fire and which materials were involved.

17/8/2015 Rue helene boucher, Villefrance, France.

http://www.leprogres.fr/rhone/2015/08/17/le-feu-se-propage-a-la-facade-panique-dans-un-immeuble-de-villefranche

A fire started on the outside of a building on ground floor level and will spread rapidly all the way to the top floor, 7 floors up. 20 people needed to be hospitalized due to smoke inhalation. The fire moved inwards into the building due to failing windows exposed to the heat.

29/9/2015 Montmarin, Vesoul.

http://www.estrepublicain.fr/edition-de-vesoul-haute-saone/2015/09/29/vesoul-le-feu-de-poubelles-degenere-dans-le-quartier-du-montmarin

Again a garbage bin on fire will ignite the facade insulation on the outside of a building. Thanks to rapid intervention by the fire department the fire is stopped in time. People living on the ground floor had to be relocated due to smoke damage.

Furthermore there are many fires in Dubai with similar behaviour. Fire spreading was rapid and was on the outside of the building.

• Dubai Al Tayer tower: https://www.youtube.com/watch?v=tzA3RzJ6wyM
• Dubai Sulafa tower: http://clubofmozambique.com/news/dubai-firefighters-put-out-sulafa-tower-fire-no-injuries-reported-watch/
• Dubai Adress downtown Dubai hotel http://www.nbcnews.com/news/world/dubai-investigates-luxury-hotel-skyscraper-fire-near-burj-khalifa-n488831
• Dubai marina tower: https://www.rt.com/news/234275-dubai-residential-tower-fire/

The above is only a simple search on the internet, rapidly done. I can only imagine what would be the results if proper investigations and proper reporting was done.

As mentioned earlier, a couple of weeks ago I attended a hearing on smoke toxicity in modern fires. The questions asked and statements made were at times staggering. I witnessed the attitude on a legislative level that was responsible for the denial of the above fire behaviour. I can only guess which motivational reasons are behind this attitude. Misinformation is probably playing a role, but can only partly be blamed. During this meeting I made the following statement:

“A building fire? Can anyone in the room give me the definition of a building fire? Because to be honest, I don’t use the term building fire. I, as a professional firefighter, can’t tell you exactly what building fire is… I can tell you what a compartment fire is and I can tell you what a structural fire is. Those are the fires we train for and develop tactics and strategies for. Let me be blunt. A compartment fire, that is a single unit (one room, one apartment) on fire, is our job. We will tackle that fire. We will save the rest of the building and by doing so avoid unnecessary human loss and property loss. Inhabitants count on the compartmentation of a building as a passive safety strategy. The fire department counts on compartmentation to keep the fire contained and within achievable goals. Therefore, inhabitants can then count on the fire department to save them. It is your responsibility, as the legislative authority, to make sure that materials used will not weaken these compartments. Compartments should be unbreachable. They should not fail. That is the rule, that is the first line of protection. If the compartmentation fails the challenges faced are enormous and existing tactics and strategies go out of the window. We will likely lose the battle and won’t be able to save as many human lives and property as would have been possible.”

What I describe above has happened before. But the human loss has always been limited. Media attention soon turned away, if there was any. Proper investigations were not deemed necessary. Meanwhile, Firefighters were seeing this and getting very concerned.

What has happened in London was my worst fear. It was bound to happen, it is what I talked about during the meeting. I could never have guessed that my words would become truth with such a high loss of human life. I don’t believe those that are responsible for making regulation and legislation can imagine what it means to be trapped in a tower fire for over 8 hours. Smoke spreading, heat spreading, adults and children screaming for help or worse, people falling, burning debris falling, flames coming into the hallway… Slowly realizing that no help will come. In total despair throwing kids out of the window.

This fire behaviour was not unexpected due to the use of flammable materials in the renovation of the building. And these materials are used massively these days. This will happen again. It is our duty to face reality and to do thorough research into fire behaviour through full scale fire tests. As long as this is not done fire experts will have days where they have to say “we did not expect this, we do not understand this”. If this is true, then current testing of building materials is not sufficient. The loss from the London Tower fire was avoidable if proper testing had been done on current building materials. Specifically, those responsible for protecting and maintaining the compartments in a building. And this horizontally but above all vertically.

I hope lessons are learned from this fire. We cannot continue the way we are. We cannot refuse to search for the truth, the objective scientific facts, and to test to the level of true fire behaviour.

For a fire safer society!

Pieter Maes

Learning from fire.Firefighters learning how to deal with flames inside a CFBT container. Teaching is done by Hans Frentz and Hein Vandenberghe.

Deze kan ik echt niet zo maar laten passeren. Onderaan deze blog staat een video die vandaag online kwam. Het is een video die heel mooi aangeeft waar we met de Brandweerman In Nood procedure (BIN) naar toe willen. Adequaat kunnen reageren op een brandweerman in nood. Een brandweerman in nood die daarenboven een degelijke mayday kan uitsturen. Dat op zich is al een doelstelling.
In het geheel genomen is dit een vrij eenvoudige mayday. Maar... beeld je dezelfde situatie eens in zonder aangeleerde mayday procedure. Zonder dat er voldoende manschappen zijn om de collega te gaan helpen. Zonder dat men op voorhand eens heeft nagedacht wat de beste strategie en tactiek kan zijn om een collega uit deze situatie te redden. De eenvoudige mayday zou wel eens heel anders kunnen aflopen dan.

copyright pieter maes

Dit is een video van een brand op 22 december van dit jaar in Montgomery USA. De brandweer rukt uit voor een woningbrand. In de aanpak van eenbrand is er vaak nog heel wat verschil tussen de brandweer in West Europa en Amerika. Laten we het een verschil in visie noemen. Al is er de laatste tijd een trend in de USA om op te schuiven naar de West Europese visie op hetvlak van bestrijden van een binnenbrand.
Een verschil in visie, strategie en aanpak niet wil zeggen dat we niets van elkaar kunnen leren. Nu kijkt men in de USA misschien wel een beetje naar onze aanpak van binnenbranden, we moeten ook toegeven dat we ook zaken van hun kunnen leren.

De Amerikaanse brandweer is voorbereid op een ongeval met een collega. Een brandweerman in nood is een situatie met een specifieke procedure (Rapid Intervention Team of RIT). Ik zeg niet dat we hetzelfde nodig hebben. Meer nog, ik denk dat we in onze realiteit een iets andere benadering dan de RIT-strategie moeten durven kiezen. Maar de video toont wel aan dat een procedure klaar hebben voor een brandweerman in nood nuttig is.

Er is ook een tweede punt dat deze video onomstotelijk aantoont: een brandweerman in nood zal meestal het snelst gevonden worden door ploegen die zelf ook al in het gebouw aan het werk zijn. Met andere woorden, iedere brandweerman moet kunnen reageren op een mayday. Een extern team zal veel later (of te laat) komen. In dat opzicht geloof ik in een 'breed gedragen strategie'. Iedere brandweerman moet kunnen reageren op een mayday en moet een idee hebben van wat hij kan doe om zijn collega te helpen. 

Catching a breathFirefighters on SCBA taking some time to catch their breath.

Tijdens deze brand (de video) zakt op zeker moment een brandweerman door de vloer en komt in de kelder terecht. Hij stuurt onmiddellijk een mayday uit. Meer nog: hij stuurt een degelijke mayday uit. Kunnen we dàt eigenlijk al in onze streken? Ehum...
Dankzij de mayday kan er snel en adequaat gereageerd worden. De ploegen die binnen aan het werk zijn horen de mayday en gaan dadelijk op zoek. De brandweerman in nood hoort deze ploegen en kan zijn positie kenbaar maken door te roepen. Kortom, de puzzelstukjes vallen op hun plaats. 
De ploegchef beveiligd vervolgens letterlijk de omgeving van de brandweerman in nood door met een waterstraal het vuur rond hem te blussen en de brandweerman zelf te koelen. Kortom, de operatie gaat enerzijds van offensief op de vuurhaard naar defensief op de vuurhaard, maar anderzijds gaat men offensief op alles wat met de veiligheid en redding van de brandweerman in nood te maken heeft.

copyright pieter maes

Ze kunnen ook onmiddellijk beroep doen op extra personeel dat buiten stand by staat. En omdat de leidinggevende officier een degelijke mayday ontvangen heeft en de bijhorende procedure heeft opgestart kunnen ze snel alle middelen inzetten voor de redding van de brandweerman. In dit geval was de brandweerman nog bewust en mobiel. Men had dus enkel een ladder nodig om hem uit de brandende kelder te laten klimmen. Maar wat als de brandweerman tijdens zijn val nu eens zijn been had gebroken. Dan zou hij er bijlange niet zo snel uitgeraakt zijn. Meer nog, men zou hem eruit moeten tillen, dragen,... . Dan zou het heel wat langer geduurd hebben om hem te evacueren. Denk dan eens na over de operatie die daarbij komt kijken en de consequenties:

• brandbestrijding van de oorspronkelijke brand mag niet vergeten worden.
• beveiligingen van de omgeving van de brandweerman in nood moet gebeuren.
• de brandweerman in nood van voldoende perslucht voorzien worden gedurende zijn reddingsoperatie.
• de ploegen die in de redding betrokken zijn moeten roteren zodat ook zij niet zonder lucht vallen.
• er moet materiaal, kennis en know how zijn om een brandweerman met een gebroken been in volledige uitrusting een verdiep omhoog te krijgen zonder trap.
• ...

Zouden we dit in België, ik durf zelfs zeggen West Europa, aankunnen? Zou dit even vlot lopen? Moeten we hier misschien toch eens niet bij stil staan? 

Het is mijn vurige hoop om met het Brandweerman In Nood project in België een stevige aanzet te kunnen geven om dit proces op gang te brengen. We hebben nog veel werk en de deadline voor de lancering van de eerste module nadert snel. Maar we werken verder. En ondertussen kunnen we leren van cases zoals deze video. 

Kijk, luister en denk eens na hoe je dit in je eigen korps zou oplossen. Ideaal voor een mooie discussie. Een case study zoals we zeggen. Leren van anderen hun ervaringen. Onbetaalbaar.

Pieter Maes

En toch hebben we net dankzij diezelfde wetenschap ook nog andere unieke kansen om te leren uit ervaringen. Wanneer we een brand gaan analyseren en wetenschappelijk opnieuw opbouwen krijgen we de kans om echt te begrijpen wat er aan de hand was. In 2013 heeft men het in de USA aangedurfd om een brand, met dodelijke afloop voor een collega, zo te gaan benaderen. Men heeft beeldmateriaal, radiocommunicaties en computersimulaties simultaan naast elkaar gezet. Voeg hierbij een goede ingesproken uitleg en visuele aanduidingen en je krijgt een ontzettend krachtig leerpakket. 

De video van 36 minuten hieronder is verplichte stof voor iedere brandweerman. Het zet een deel van de theorie uit het artikel van Stephen Kerber om naar de praktijk met keiharde realiteit. 

Een belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat het al dan niet sluiten van een deur achter je het verschil kan maken tussen een brand overleven of niet. Men kan namelijk aantonen dat als je de deur niet sluit op een verdiep boven een flashover, je binnen 30 seconden ook een flashover krijgt op het bovenliggende verdiep. Op dit bovenliggende verdiep waren brandweermannen een verkenning naar slachtoffers aan het uitvoeren. Eén brandweerman kan zich door zelfredding doorheen een venster redden. De andere brandweerman komt spijtig genoeg te overlijden.  Indien de deur op het derde verdiep gesloten was zou er geen branduitbreiding naar het derde verdiep plaats gevonden hebben. 

Anderzijds bevestigd deze case ook een andere wetenschap: boven een vuurhaard gaan verkennen is een zeer riskante zaak. Maar daar moeten we volgende kanttekeningen bij maken: er was een aanval op de vuurhaard bezig en er zijn succesvolle reddingen uitgevoerd vanop de verdiepingen boven de brand. Met andere woorden, alle voor en tegens van verschillende strategieën komen elkaar hier tegen. Dit is geen zwart-wit situatie.

Bekijk deze video en durf jezelf vragen te stellen. Wat zou je doen? Hoe zou jouw korps dit aanpakken? 

Trek hier lessen uit. Dat zijn we Mark Falkenhan, de omgekomen brandweerman, verplicht. 

Volgende maandag staat de volgende grote stakingsdag op de agenda. Ik staak niet mee. Ik wil werken. Meer nog, ik moet werken. Mensen die om hulp vragen moeten die krijgen. Even goed op een stakingsdag. En ik ben er zeker van, jullie als vakbonden delen deze mening. Hulpverlening mag door stakingsacties niet in het gedrang komen: niet de efficiëntie en niet de kwaliteit. 

Echter, de laatste stakingsdagen hebben jullie met de vakbonden er voor gekozen om op meerdere plaatsen blokkades op te richten op de openbare weg.  En dat heeft zijn gevolgen voor hulpdiensten. Onder al die werkwilligen die jullie blokkeren zijn tientallen zo niet honderden hulpverleners. Een klein voorbeeldje? Eén van mijn collega's bij brandweer Brussel heeft dankzij een wegblokkade zijn wagen moeten achterlaten en 1 uur en 10 minuten te voet onderweg geweest om alsnog zijn kazerne te bereiken. Anderen moeten dan weer in het holst van de nacht vertrekken om jullie blokkades te vermijden. Dit gaat op voor elke agent, elke brandweerman, elke verpleegkundige die naar zijn werk moet op een stakingsdag. Door jullie acties zullen er diensten met minder personeel draaien, al dan niet tijdelijk. Zowel voor de veiligheid van de burger als voor de veiligheid van de hulpverlener is dit onaanvaardbaar.

Teaching in fire.A CFBT-instructor giving training during a live fire burn. The picture is taken in an Attack Cell during a Compartment Fire Behavior Training in Belgium. Het gaat verder. In het kader van dringende hulpverlening kunnen enkele minuten het verschil maken tussen leven en dood. De responstijd voor een reanimatie is 3 tot 4 minuten. Een brand in ontwikkeling gaat tegenwoordig naar volontwikkeld in minder dan 5 minuten als de omstandigheden (spijtig genoeg) 'ideaal' zijn voor de brand. Moet ik u dan echt uitleggen hoe frustrerend het is om in hopeloze verkeersellende terecht te komen ten gevolge van jullie wegblokkades? En misschien net die 2 minuten te verliezen die er niet meer waren? 
Of wat met mensen die in de file staan en daar een medisch probleem krijgen. Hopen jullie echt op de eerste krantenkop: "Stakingsbaby geboren in file door wegblokkade van vakbond?"
Door wegblokkades hebben we moeite om voldoende personeel in de kazernes te krijgen. Door wegblokkades hebben we het moeilijker om ter plekke te geraken. Door wegblokkades geraakt soms niet de meest adequate hulp op tijd ter plaatse.
Jullie wegblokkades hebben een rechtstreeks effect op de kwaliteit en efficiëntie van hulpverleningsdiensten.

Elke organisatie, elke vereniging, elke overheid dit een massa evenement organiseert moet een veiligheidsplan maken.  Ze zijn verantwoordelijk voor de maatregelen om de veiligheid van deelnemers en bewoners te verzekeren. Neem nu een muziekfestival of sport evenement zoals Rock Werchter. Hebben jullie niet een zelfde verantwoordelijkheid? Is dit niet duidelijk genoeg gebleken tijdens de laatste betoging in Brussel waarbij hulpverleners aangevallen werden. 
Als jullie acties voeren en perse burgers willen blokkeren. Besef dan waarmee je bezig bent en neem de volledige verantwoordelijkheid. Zorg dan ook voor de veiligheid en welzijn van al die mensen die jullie blokkeren. Zowel de mensen in het verkeer als de bewoners van de steden en buurten die u plat legt. 

Vakbonden, voer actie, maar neem ook jullie verantwoordelijkheid!

Pieter Maes.

PS: nog één iets. Volgende maandag ochtend zijn er honderden hulpverleners die na een shift van 24u naar huis gaan willen. Gaan rusten, welverdiende rust. Doe ons een plezier ontzeg ons die rust niet. Laat ons naar huis gaan. 

Brussels firefighter in class.Brussels firefighter in class.

Als brandweerman of vrouw stopt het leerproces nooit. Je moet voortdurend bijscholen en studeren wil je morgen nog meekunnen. Een van de manieren daarvoor is het volgen van opleidingen. En vaak is het niet alleen maar praktijk. Meer en meer is er ook een theoretische achtergrond. Je weet wel: "Wetenschap voor de brandweer"... 

Tijdens mijn laatste opleiding kwam er een (eenvoudige) inleiding tot fysica van brand bij kijken. Ik ben niet het grootste studiewonder en heb dus geprobeerd dit wat schematisch voor te stellen. Alles komt eigenlijk uit het boek van Karel Lambert: "Brandverloop. Technisch bekeken. Tactisch toegepast." Een aanrader. Je kan het nog steeds online bestellen. Gewoon effe googelen.

Lecture on a high level...John McDonough giving a lecture during a Belgian CFBT program.

Maar recent kreeg ik  vragen van anderen: "Kunnen we die schema's krijgen?". Is toch een beetje spannend.  Want... wat als er nu eens een fout(je) in staat? Maar die angst mag je niet tegenhouden om iets te delen. Delen met anderen is de manier om van elkaar te kunnen leren.  (Ok, ik beken. Regelmatig ga ik zo eens stevig op mijn bek... Is ook een leerproces...)

Maar dus heb ik een online presentatie gemaakt. Iedereen kan deze presentatie gebruiken en aanpassen. Alle schema's kunnen via een link ook gedownload worden in PDF en in Mindnode versie. Met dat laatste versie kan je ze dan zelf aanpassen - verbeteren.

Ik hoop dat dit vele collega's mag helpen in het verder blijven leren omtrent onze job. En aarzel niet om er zelf mee aan de slag te gaan. Dit kan ongetwijfeld nog beter gemaakt worden: qua presentatie door een ervaren IT-er, qua inhoud door een wetenschapper, qua visualisatie door een graficus,... Kortom, laat jullie gaan!

Op dat we de beste leermogelijkheden mogen bekomen voor de brandweer. En gratis.... ;-)

Klik op "Start Prezi" en je bent vertrokken. Veel succes! 
 

Pieter Maes.

Hieronder kan je de geïllustreerde vertaling vinden van één van de meest interessante artikels van dit jaar voor brandweermannen. Het is een overzicht door Stephen Kerber van recent wetenschappelijk onderzoek met als doelstelling de veiligheid tijdens het bestrijden van binnenbranden te verhogen. Verplichte lectuur voor iedereen die bij de brandweer werkt. En voor mensen die niet bij de brandweer werken geeft dit artikel duidelijk aan dat de tijd van 'De Spuitgasten met de Moustache' duidelijk achter ons ligt. Als brandweerman ga je constant 100% voor je job moeten gaan. Je kan niet op je lauweren rusten wil je de dag van morgen nog even veilig kunnen werken. 

In samenwerking met Stephen Kerber hebben we een 20-tal foto's kunnen toevoegen aan dit uit de kluiten gewassen artikel. Dat maakt het hopelijk voor iedereen wat leesbaarder.

De link tussen wetenschappelijk onderzoek en de brandweerpraktijk:

UL onderzoek naar veiligheid voor brandweerlui.

_________________________________________________________________________

Underwriters Laboratories Inc.Firefighter Safety Research Institure. UL research. Gebaseerd op gegevens verzameld door de US Fire Administration, zijn tussen 2001 en 2011 maar liefst 1160 brandweermannen in de US in bevolen dienst om het leven gekomen[i] ten gevolge van verwondingen opgelopen tijdens de interventie. Ook al is er de laatste jaren een daling waarneembaar, het aantal brandweermannen dat nu jaarlijks omkomt tijdens binnenbrandbestrijding ligt hoger dan in de jaren 70 en 80. En dit ondanks een daling van het totaal aantal branden per jaar.[ii] Bijkomend zijn er voortdurende veranderingen in de methodes van bouwen, bouwmaterialen, ontwerpen en de producten die gebruikt worden om een huis mee af te werken. Deze evoluties houden potentiele nieuwe gevaren in voor brandweerlui tijdens het bestrijden van een binnenbrand. Voortdurend onderzoek naar de karakteristieken van de moderne woningbrand is dan ook essentieel om de veiligheidsrisico’s voor brandweerlui zo laag mogelijk te houden en dit samen met de veiligheid van de bewoners.

UL is reeds lang een voortrekker in het onderzoek naar brandveiligheid om inspanningen te ondersteunen die onnodige dodelijke ongevallen tijdens binnenbrandbestrijding kunnen vermijden. Heel wat van dit onderzoek heeft zich gericht op het beter begrijpen van de karakteristieken van het brandgedrag bij een moderne woningbrand. Deze kennis en informatie wordt doorgegeven aan de brandweerdiensten zodat zij waar nodig hun tactieken kunnen aanpassen. Terwijl brandbestrijding nooit geheel zonder risico zal zijn, levert UL onderzoek fundamentele steun aan de inspanningen om de risico’s te beperken en levens te redden.

Dit artikel is een overzicht van enkele recente en nog lopende onderzoeksprojecten van UL met telkens de gevolgen voor de veiligheid van de brandweerman.

Inhoud.

1.            Structurele stabiliteit van licht gewicht houtskelet bij brand.            
2.            Blootstelling van brandweermannen aan rookdeeltjes.
3.            Veiligheid van de brandweerman en photovoltaïsche installaties.
4.            Kelderbranden en de gevaren van lichtgewicht houtconstructies.
5.            De impact van horizontale ventilatie.
6.            Impact van verticale ventilatie.
7.            Onderzoek en experimenten op Governors eiland door FDNY en NIST
8.            Nog lopende onderzoeken.
9.            Tot slot.

1.  Structurele stabiliteit van licht gewicht houtskelet bij brand.[iii]

Houtskelet woning in opbouw.Houtskelet woning in opbouw.

Lichtgewicht houten spanten en houtskeletbouw zijn meer en meer de klassieke opbouw, met massieve houten balken, van vloeren en daken in woningbouw aan het vervangen. Maar de gegevens omtrent de brandveiligheid van deze lichtgewicht constructie elementen zijn onvoldoende om in te schatten of deze nieuwe bouwmethodes een risico vormen voor brandweermannen. In samenwerking met de brandweer van Chicago, Michigan State University en de International Association of Fire Chiefs, zijn onderzoekers van UL het brandgedrag van massieve balken en licht gewicht houtskeletbouw gaan vergelijken. De studie toont aan dat, onder gecontroleerde omstandigheden, de weerstand tegen brand van een vloerpakket met massieve houten balken aanzienlijk beter was dan die van de constructie met lichtgewicht houtskelet elementen.

Houtskelet lichtgewicht constructie voor een woning.Zicht op een woning in opbouw. Deze licht gewicht houtskelet constructies komen meer en meer voor. De holle ruimtes worden opgevuld met isolatiemateriaal.

2.  Blootstelling van brandweermannen aan rookdeeltjes.[iv]

Firefighter looking out.Firefighter keeping an eye out for his colleagues training in a smoke filled container with life fire inside. Voor deze studie heeft UL samengewerkt met de brandweer van Chicago en de faculteit geneeskunde van de universiteit van Cincinnati. De bedoeling was om gegevens te verzamelen omtrent de rookdeeltjes en gasachtige rookproducten waarmee brandweermannen in contact komen tijdens normale brandbestrijding en via vuile PBM’s. (persoonlijke beschermingsmiddelen). Het project omhelsde onderzoek op drie vlakken: 1) branden in Chicago’s stedelijk gebied; 2) branden van woonkamer elementen (meubels, versieringen, decoratie,…) en autobranden; 3) brandproeven van specifieke materialen. De studie wees uit dat de verbranding van materialen bij brand een productie geeft van verstikkende, irriterende stoffen met zwevende kankerverwekkende bijproducten die desastreus zijn voor de gezondheid van een brandweerman. Deze bijproducten werden ook terug gevonden in de rook tijdens het neerslaan van de brand en het nablussen. Deze kankerverwekkende stoffen kunnen opgenomen worden via inademing of door absorptie doorheen de huid bij contact met besmette uitrusting.

Daarenboven kwamen uit de studie volgende conclusies naar voren:

• De concentraties van verbrandingsproducten bleken enorm te verschillen van brand tot brand afhankelijk van de grootte van de brand, de samenstelling van de betrokken materialen en het ventilatieregime van de brand.
• De aard van en de hoeveelheid van de rookpartikels en de geproduceerde gassen die vrijkomen bij de brand hangen af van de chemische en fysische samenstelling van de materialen die branden. Het is echter ook zo dat kunststofmaterialen meer rook zullen produceren dan natuurlijke materialen.
• Herhaaldelijke blootstelling aan rook over langere periodes kan de kans op overlijden ten gevolge van cardiovasculaire aandoeningen  verhogen. Ook zal atherosclerosis sneller optreden en sneller evolueren. 

3.  Veiligheid van de brandweerman en photovoltaïsche installaties.[v]

Onderzoek naar brandgedrag van een brand en fotovoltaïsche panelen.Brandproeven op ware grootte door UL research Inc. De bedoeling was de invloed van zonnepanelen (photovoltaïsche panelen) op het brandgedrag. Photovoltaïsche installaties (PV) die gebruikt worden om elektriciteit op te wekken met zonne-ernergie geven unieke elektrische gevaren en brandgevaren. Maar er is slechts heel weinig informatie beschikbaar omtrent de risico’s voor brandweerlui die branden gaan bestrijden waarbij elektrische zonnepanelen betrokken zijn. UL heeft testen uitgevoerd op functionele PV-installaties op de Northbrook IL site en op het Delaware County Emergency Service Training Center om de mogelijke gevaren die samengaan met deze PV-installaties en brand in te schatten. Deze testen hebben onder meer het risico bepaald omtrent het gebruiken van water op een PV-installatie bij brandbestrijding. Alsook werd bekeken hoe deze installatie stroomloos gezet kunnen worden tijdens brandbestrijding. Op basis van deze onderzoeken heeft UL een aanzet ontwikkeld voor het aanpassen van de SOP’s voor brandbestrijding waarbij PV-installaties betrokken zijn.

4.  Kelderbranden en de gevaren van lichtgewicht houtconstructies.[vi]

Veiligheid van lichtgewicht houtskelet vloeren bij kelderbrand.Een brandproef op ware grootte om te achterhalen hoe lichtgewicht houtskelet constructies zich gedragen bij brand. Er werd bekeken hoe de stabiliteit door brand werd aangetast. De brandproeven werden uitgevoerd door Underwriters Laboratories Inc.

Installatie van houten vloer boven kelder met hout I-ligger. (I-joist)Deze lichtgewicht houten I-liggers worden meer en meer gebruikt voor het snel opbouwen van vloeren.

De doelstelling van deze UL studie was om de kennis te vergroten omtrent de reactie op brand van houten vloerconstructies boven een kelderbrand. 

Meer bepaalde vloerconstructies die samengesteld zijn met moderne lichtgewicht houtprofielen, in tegenstelling tot oude massieve balken die vroeger gebruikt werden. De systemen die men gebruikt om een vloerpakket op te bouwen vandaag de dag zijn ontworpen om het warmtetransport maximaal te beperken en betere isolatiewaarden te bekomen. Als gevolg hiervan kunnen materialen aan de onderzijde van een vloerpakket (bv de kelderzijde) aan het branden zijn terwijl aan de bovenzijde van de vloerpakket er slechts een beperkte stijging in temperatuur waar te nemen is. Standaard methodes om de stabiliteit van een vloer te evalueren zoals kloppen op de vloer, doorzakken van de vloer inschatten, evaluatie van de vloer met warmtebeeldcamera,… blijken niet betrouwbaar om de integriteit van een vloer boven een brandend compartiment te evalueren. De resultaten van de studie gaven een aantal tactische overwegingen die brandweermannen zouden moeten in acht nemen wanneer ze een kelderbrand gaan aanpakken.

Deze conclusies waren onder meer:

• De tijd tot het instorten van de alle onbeschermde vloerconstructies viel binnen de te verwachten interventietijd van de brandweer ongeachtde responstijd van de brandweer.
• Tijdens de verkenning moet men de kelderbrand lokaliseren alsook het ventilatieregime van de brandhaard inschatten. De instorting begon steeds recht boven de vuurhaard. Hoe meer het compartiment met de brand geventileerd werd, hoe sneller de vloer instortte.
• Wanneer mogelijk moet de vloer langs de onderzijde geïnspecteerd worden alvorens men boven op deze vloer ploegen gaat inzetten. Signalen die instabiliteit aankondigen verschillen van vloersysteem tot vloersysteem:
  • Massieve houten balken moeten nagekeken worden op scheuren of volledig doorgebrande plaatsen.
  • I-joists, houten I-profielen, moeten nagekeken op doorgebrande lijfplaten en loskomen van de ondervloer.
    Vloerconstructie met I-liggers (I-joisten).Zich op onderzijde van een vloer opgebouwd met houten lichtgewicht I-liggers. Installatie van I-liggers (I-joist) als vloerconstructie boven een kelder.Houten I-liggers (I-joisten) zijn lichtgewicht houten balken die meer en meer gebruikt worden in woningen.
  • Vakwerkliggers moeten geïnspecteerd worden op doorgebroken verbindingen.
    Houten lichtgewicht vakwerkliggers voor vloeropbouw.Zicht op een vloer langs de onderzijde. De vloer is opgebouwd met lichtgewicht houten vakwerkliggers. Vakwerkliggers uit hout gecombineerd met metaal als vloerconstructie.Een vloer opgebouwd met vakwerkliggers samengesteld uit hout en metaal. Metalen vakwerkliggers als draagbalken voor een vloer.Er bestaan ook lichtgewicht draagbalken in metaal. Dit is een voorbeeld van metalen vakwerkliggers.
  • Metalen C-profielen moeten geïnspecteerd worden op vervormingen en loskomen van de ondervloer.
  • Kloppen op de vloer is niet betrouwbaar om de stabiliteit er van te bepalen en moet daarom gecombineerd worden met andere technieken.
  • Warmtebeeldcamera’s kunnen helpen om vast te stellen dat er een kelderbrand is, maar ze kunnen niet gebruikt worden om de stabiliteit van een vloer langs boven te evalueren.
  • Een kelderbrand aanvallen langs de keldertrap zorgt voor grote risico’s voor brandweermannen. Door langs de trap af te dalen  moeten ze tegen de stroming in gaan van de hete gassen die de trap opkomen. Ze werken daarenboven op een structuur (de trap) die zich boven de brand bevind met mogelijkheid op instorting.
  • Er werd aangenomen dat indien een brandweerman snel de trap afdaalde hij lagere temperaturen zou vinden onderaan de keldertrap (de zogenaamde hittestop bovenaan). De resultaten van de experimenten toonden echter aan dat de temperaturen onderaan de trap juist hoger zijn dan de temperaturen bovenaan de trap.
  • Installatie van I-liggers (I-joist) als vloerconstructie boven een kelder.Houten I-liggers (I-joisten) zijn lichtgewicht houten balken die meer en meer gebruikt worden in woningen. De coördinatie van de ventilatie is extreem belangrijk. De kelder ventileren zal een stroming geven die langs de trap omhoog gaat en door de (voor)deur naar buiten. De snelheid van deze hete gassen zal bijna verdubbelen en de temperaturen ervan gaan stijgen tot het niveau waar ze een brandweerman (in volledige uitrusting) ernstige kunnen verwondingen tot overlijden toe.
  • Het doorbuigen van de vloer is een onbetrouwbare indicator omdat het heel moeilijk is om dit in te schatten terwijl men zich erover beweegt.
  • (Gas)-temperaturen in de kamer boven de brand kunnen een slechte indicator zijn van zowel de brandcondities onder de vloer als de stabiliteit van de vloer.
  • Elke actie om houten vloerconstructies zichtbaar
  • te maken door holle ruimtes te openen moet steeds gebeuren met de bescherming van een lijn onder druk.

5.  De impact van horizontale ventilatie.[vii]

Onderzoek naar impact van horizontale ventilatie.Brandproeven op ware grootte door UL research. Doelstelling was de impact van horizontale ventilatie op het brandverloop te onderzoeken.

In dit onderzoek hebben UL onderzoekers de ventilatietechnieken van de  brandweer en hun impact op ventilatie in het kader van moderne woningbouw onderzocht. In het totaal werden er 15 experimenten uitgevoerd in twee huizen die speciaal voor dit onderzoek werden opgetrokken. Tijdens de experimenten kon men de locatie van en het aantal ventilatieopeningen veranderen. Eén van de belangrijkste bevindingen van de studie is dat coördinatie tussen het blussen (met water of een ander blusmiddel) en verhoogde ventilatie cruciaal is, wil men tot een succesvolle operatie bekomen. De studie heeft ook bevestigd dat het sluiten van een deur tussen de vuurhaard en de brandweerman kan zorgen voor draaglijke temperaturen en aanvaardbare zuurstofconcentraties achter die gesloten deur. Hiermee stijgen de overlevingskansen van de brandweerman.

De tactische overwegingen uit deze studie zijn onder meer:

• De ontwikkelingsfases van een brand. De fases die een brand doorloopt veranderen wanneer een brand ventilatiegecontroleerd wordt. Met branden in moderne gebouwen is het normaal dat een brand in een vervroegde dooffase komt (nvdr: “ondergeventileerd wordt”) om daarna toch tot flashover (nvdr: “ventilatie geïnduceerde flashover”) te evolueren. Dit benadrukt het belang van controle over het ventilatieprofiel van een brand.
• Een (voor)deur openen is ventileren. Zich toegang verschaffen moet gezien worden als een actie die tot ventilatie leidt. Ook al is het nodig om deuren te openen om de brandhaard te bereiken, we moeten ons er op dat moment van bewust zijn dat er verse lucht naar vuurhaard gaat. De klok begint dan te tikken tot het vuur geblust wordt of tot de brand zodanig groeit dat de veiligheid van de iedereen binnen in het gevaar komt.
• Wat als er is geen rook zichtbaar is? Iets wat regelmatig gebeurde tijdens de experimenten was dat eens de brand ondergeventileerd was, de rook die eerder naar buiten kwam ook sterk afnam tot zelfs geheel verdween. Indien er bij de eerste verkenning langs de buitenkant geen rook zichtbaar is, zou die een alarmbelletje moeten doen rinkelen omtrent de mogelijke gevaren binnen.
• Onderzoek naar impact van horizontale ventilatie op brandverloop.Brandproeven op ware grootte door UL research Inc. Doelstelling was de impact van horizontale ventilatie op het brandverloop te onderzoeken. Coördinatie ventilatie en blussen. Als je luchttoevoer naar de vuurhaard toelaat en niet snel ook water op de vuurhaard kunt hebben, dan zal de vuurhaard groeien en de veiligheid van de manschappen binnen afnemen. Het onderzoeken van de tijd die nodig was om de omstandigheden binnen tot onhoudbaar te laten evolueren geven een best-case scenario omtrent de coördinatie van een aanval op de vuurhaard. Wanneer we de gemiddelde tijd opnamen tussen de start van de ventilatie en het onhoudbaar worden van de condities binnen voor een brandweerman kwamen we uit op 100 seconden voor een huis met enkel gelijkvloers en 200 seconden voor een huis met twee verdiepingen. In heel wat van de experimenten waren er minder dan 10 seconden tussen het onhoudbaar worden van de condities voor een brandweerman en het optreden van de flashover. Deze tijdsopnames moeten al zeer conservatief geïnterpreteerd worden. Indien er al een ventilatieopening bestaat omdat de bewoner een raam of deur heeft open gelaten dan zal de vuurhaard sneller reageren op extra ventilatie omdat de temperaturen al hoger waren. Goede coördinatie van een aanvalsploeg mét water is essentieel voor een geslaagde interventie met het brandgedrag in moderne woningen.
• Observeren van tunnelvorming in de rook en snelle luchtstromen door de voordeur. Eens de voordeur geopend is, moet men de stromingen door de voordeur goed observeren. Een sterke instroom van lucht of een tunnel effect in de rook kunnen een indicatie zijn van een ondergeventileerde brand.
• Wat met ventilatie – binnendringen – verkenning (Vent – Enter – Search; VES)[1]? Indien met dit overweegt moet men prioriteit geven aan het sluiten van de binnendeur(en) van de kamer die men doorzoekt. Op deze manier sluit men de invloed van de ventilatie uit door het pas geopende venster uit en kan de rook ontsnappen. Zodanig stijgen de overlevingskansen van slachtoffers in dit nu geïsoleerde compartiment.

• Besluiten betreffende luchtstromingen. Elke nieuwe ventilatie opening zorgt voor een nieuwe stroming naar de vuurhaard toe en omgekeerd. Dit kan tot zeer gevaarlijke situaties leiden als er sprake is van een ondergeventileerde brand.
• Kun je voldoende ventileren? Tijdens experimenten waarbij meerdere ventilatie openingen werden gemaakt bleek het niet mogelijk om een ventilatiegecontroleerde brand terug te brengen naar een brandstofgecontroleerde brand. De brandhaard reageerde op alle extra lucht die werd aangevoerd. Dit betekent dat een zelfs met extra ventilatie de brand toch ventilatiegecontroleerd blijft. De vuurhaard zal enkel snel of heel snel reageren op de extra lucht. Het is aannemelijk dat de reactie van de vuurhaard heel snel zal zijn omdat de temperaturen al hoger liggen ten gevolge van de eerdere ventilatie. In deze gevallen is een snelle oncontroleerbare uitbreiding van de brand (rapid fire progress) zeer waarschijnlijk. De coördinatie van de aanval op de vuurhaard met de ventilatie is dan ook van extreem belang.
• Besluiten omtrent de impact van een gesloten deur op de overleefbaarheid voor een bewoner en houdbaarheid voor een brandweerman. Tijdens elk experiment b
• leven de condities in de slaapkamer, achter een gesloten deur, aanvaardbaar wat temperatuur en zuurstofconcentraties betreft. Dit betekent dat het sluiten van een deur tussen een bewoner en de brandhaard, of tussen een brandweerman en de brandhaard, de kansen op overleving aanzienlijk vergroot. Wanneer een brandweerman tijdens binnenbrandbestrijding een verkenning uitvoert voor de slang uit of het contact met zijn slang verliest en de omstandigheden verslechteren, dan kan het een goede keuze zijn om een kamer binnen te gaan en de deur te sluiten. Vervolgens blijft men daar tot de vuurhaard is neergeslagen of men ontsnapt via een raam. Er zal aanzienlijk meer tijd zijn om dit te doen door het sluiten van de deur. Onderzoek op ware grootte naar impact van horizontale ventilatie op brand.Brandproeven op ware grootte door UL research Inc. Doelstelling was de impact van horizontale ventilatie op het brandverloop te onderzoeken.
• Potentiële gevolgen van een open ventilatie opening pre-flash over. Alle experimenten waren ontworpen om de acties op het vlak van ventilatie van de eerste ploeg ter plekke te evalueren indien er nog geen ventilatie openingen waren. Het is echter wel mogelijk dat een brand een venster doet stuk springen of dat een vluchtende bewoner een deur heeft open gelaten. Het is belangrijk dat men beseft dat de vuurhaard verse lucht krijgt via reeds bestaande ventilatie openingen. Hierdoor zal de intensiteit van vuurhaard gelijk blijven of zelfs toenemen in intensiteit.
• Vuur duwen met een waterstraal (“pushing fire”). Er werden geen pieken in temperatuur waargenomen in geen enkele kamer, vooral niet in de aanpalende ruimtes, wanneer er langs buiten een waterstraal werd ingezet. Blijkbaar werd de brand in de meeste gevallen vertraagd door de inzet van een waterstraal en had deze inzet geen negatieve invloed op de overlevingskansen van de bewoners. De sproeistraal zal ‘duwde’ stoom langs het stromingspad, maar er werd geen ‘vuur’ verplaatst of geduwd.
• Geen schade aan aanpalende ruimtes. Zoals je kan afleiden uit de vuurdriehoek heeft een brand zuurstof nodig. Een evolutie die we in elke experiment terug zagen was dat de brand (in de living of andere kamer) toenam tot het zuurstofgehalte zakte onder het minimum niveau nodig voor een brand. Dit betekent dat de brand het zuurstofgehalte in het gehele huis omlaag haalde door zuurstof te verbruiken uit aanpalende ruimtes en verder afgelegen ruimtes tot verbranding niet meer mogelijk was. In de meeste gevallen was er in aanpalende kamers zoals de eetkamer of keuken geen brand zelfs wanneer in de kamer met brandhaard sprake was van een volontwikkelde uitslaande brand.

Op de website van UL FSRI kan men een trainingsmodule vinden met de bevindingen van dit onderzoek.

6.  Impact van verticale ventilatie.[viii]

Onderzoek naar impact van verticale ventilatie op het brandverloop.Onderzoek met brandproef op ware grootte. Doelstelling was om de impact van verticale ventilatie op het brandverloop te onderzoeken. De brandproeven werden uitgevoerd door Underwriters Laboratories Inc. Na het onderzoek omtrent horizontale ventilatie is UL de impact van verticale ventilatie gaan onderzoeken (bv via het dak) op de ontwikkeling van een brand in woonhuizen. Dit tweejaar durende project heeft onderzoeksdata voortgebracht betreffende de locatie van de ventilatie opening en de grootte van de ventilatie openingen in relatie tot de ontwikkeling van de brand. Verticale ventilatie verdient vooral onze aandacht omdat ze per definitie boven de vuurhaard geplaatst moet worden en zo dus kan ze een snelle impact hebben op de condities veroorzaakt door de binnenbrand. De studie resulteerde in experimentele data die het brandgedrag illustreren voor vuurhaarden op verschillende locaties en ventilatieopeningen op verschillende locaties. En dit met een vergelijking tussen oude woonhuizen en moderne woningen. Deze data zullen ter beschikking gesteld worden van de brandweerdiensten om te helpen bij opleiding en het geven van advies omtrent het correct gebruik van ventilatie als tactiek bij binnenbrandbestrijding. Het zal resulteren in een vermindering van het risico op verwondingen of overlijden voor brandweermannen ten gevolge van niet correct toepassen van ventilatie. De resultaten zullen helpen bij het beter begrijpen van de relatie tussen binnenbrandbestrijding en ventilatie.

De voorbije jaren is er en gestage verandering geweest op het vlak van brandgedrag in woningen. Deze verandering zijn onder meer grotere huizen, meer open ruimtes of volumes en een grotere brandlast met kunststof producten. UL heeft 17 brandproeven op ware grote kunnen uitvoeren om de evolutie in het brandgedrag en de impact van ventilatie en brandbestrijdingstactieken te kunnen onderzoeken. Dit onderzoek naar brandgedrag heeft ons van de nodige onderzoeksdata voorzien nodig om het brandgedrag bij deze scenario’s te verklaren en resulteert in de onmiddellijke ontwikkeling van ventilatie richtlijnen tijdens de brandbestrijding om de kans op verwonden of overlijden van een brandweerman te verminderen.

De brandlast gebruikt voor deze brandproeven produceerde gemiddeld 9MW tot 10MW, hetgeen genoeg energie is om een ondergeventileerde  brand te bekomen in beide woningen (oude versus nieuw). De slaapkamers en leefkamers waren beiden voorzien van een brandlast tussen 19 en 39 kg/m². De keukens waren voorzien van een brandlast tussen 39 en 49 kg/m². Deze brandlasten kunnen als laag beschouwd worden tegenover echte woningen waar meer spullen zullen staan. Ondanks dit verschil ontstonden er steeds ventilatie-gecontroleerde branden. Extra brandlast zou er enkel voor gezorgd hebben dat het vuur langer bleef branden. Daarenboven bleek dat de HRR en de totale vrijgekomen energie van de brandlast in de living valt binnen 10% van de waarden, die gemeten werden met de brandlast die gebruikt werd bij eerdere studies rond horizontale ventilatie. De verschillende scenario’s voor horizontale en verticale ventilatie van de experimenten kunnen dus vergeleken worden. De tijd tot flashover zal niet significant langer worden als het volume van de brandende kamer verdubbelt door het plafond te verhogen met de zelfde ventilatie voorwaarden. Dit komt door de snelle stijging van de HRR die plaatsvindt voor de flashover in de kamer. Elke kamer waarin een experiment werd uitgevoerd ging over naar flashover tussen de 5min en 5min30s na ontsteking.

De toevoer van lucht naar de brandhaard beperken bleek een belangrijke factor te zijn in deze reeks experimenten met ventilatiegecontroleerde branden. De experimenten waar de deur geopend werd om toegang te krijgen en deze vervolgens gesloten werd tot een opening groot genoeg om een slang door te krijgen, vertraagde de brandontwikkeling. De temperaturen binnen bleven lager en de concentraties van aanwezige gassen waren beter dan wanneer de deur geheel open gelaten werd. Dit laat toe dat de brandweer tussenkomt terwijl de brand een lagere HRR heeft en bijgevolg ook makkelijker te blussen is.

Geen enkele van de ventilatie openingen die gebruikt werden (1,2m x 1,2m of 1,2m x 2,4m) bij deze experimenten slaagde erin om de de ontwikkeling van de brand te vertragen. Alle experimenten met een verticale ventilatie kwamen sneller tot flashover en een volontwikkelde brand. Echter, eens de blussing begonnen was (water op de vuurhaard), speelde de positie en de grootte van de ventilatieopening wel een rol. Hoe groter en hoe dichter de opening bij de vuurhaard, hoe meer verbrandingsproducten het gebouw konden verlaten. Hierdoor zakte de temperatuur en werd zichtbaarheid beter. Ventilatie boven de vuurhaard is de beste keuze indien dit gebeurt in coördinatie met een blussing. Indien een ventilatiegecontroleerde brand verse lucht krijgt, dan zal de brand in omvang toenemen. Daarenboven, hoe dichter de inlaat van de luchttoevoer bij de vuurhaard is, hoe sneller de vuurhaard zal groeien. Indien je het ventileren kan coördineren met de blussing van de vuurhaard (het bluswater neemt meer energie weg dan dat er geproduceerd kan worden), dan maakt het niet uit waar je gaat ventileren. Maar hoe dichter bij de vuurhaard, hoe efficiënter de ventilatie hitte en rook zal afvoeren. En zo dus zullen de condities voor de tussenkomende brandweermannen verbeteren voor de rest van de interventie.

Impact van verticale ventilatie op brandverloop.Onderzoek met brandproef op ware grootte. Doelstelling was om de impact van verticale ventilatie op het brandverloop te onderzoeken. De brandproeven werden uitgevoerd door Underwriters Laboratories Inc.

Ventileren op afstand (van de vuurhaard) kan efficiënt zijn onder bepaalde omstandigheden. Indien de vuurhaard zich in een kamer bevind die verbonden is met de rest van het huis via een gang dan kan ventileren via het dak boven de gang er voor zorgen dat rook uit de rest van het huis zal afgevoerd worden. Aangezien er ook verse lucht zal aangevoerd worden, zal ook de vuurhaard groeien. En dit terwijl de zichtbaarheid zal verbeteren op het traject dat de luchtstroom volgt van de inlaatopening naar de vuurhaard. De reden waarom deze vuurhaard niet ongecontroleerd zal groeien is omdat de deur de beperkende factoren is. De deur houdt de brand in één compartiment, één kamer. Eens er echter brandstof voorbij de deur ontsteekt (zoals bv een brand in de slaapkamer een sofa in de living ontsteekt) dan kan de heat release rate zo snel stijgen dat het tijdelijk voordeel van de ventilatie op afstand verloren gaat. Ventilatie verwijderd van de vuurhaard kan een voordeel op vlak van zichtbaarheid geven, maar de intensiteit van de vuurhaard en de temperatuur in die omgeving gaan toenemen.

Het traject dat de stroming volgt en timing zijn zeer belangrijke zaken om de dynamiek van een brand en de impact van de tactiek van de brandweer te begrijpen. Hoe dichter de inlaatopening bij de vuurhaard, hoe sneller de vuurhaard zal groeien. Meerdere experimenten hebben aangetoond dat zichtbare vlammen niet betekenen dat een brand geventileerd is.  Het betekent dat er geventileerd is maar dat de brand nog steeds ventilatiegecontroleerd is. In elk experiment waren er vlammen zichtbaar aan de buitenzijde van een venster of doorheen de ventilatieopening in het dak omdat er binnen onvoldoende lucht beschikbaar was voor de brand. Het is onmogelijk om verklaringen te doen over de effectiviteit van ventileren tenzij je ook gaat kijken naar het tijdsverloop. En daarbij moet men goed beseffen dat hoe verder de verse lucht moet gaan tot aan de vuurhaard, des te meer vertraging er op de reactie van de vuurhaard zal zitten. Echter, brandweermannen zullen in het traject van de stroming (inlaat-brandhaard-uitlaat) komen te zitten. Hoe langer dit traject is, hoe groter het risico is dat een snelle brandontwikkeling tot dramatische gevolgen kan leiden.

Impact van verticale ventilatie op brandverloop.Onderzoek met brandproef op ware grootte. Doelstelling was om de impact van verticale ventilatie op het brandverloop te onderzoeken. De brandproeven werden uitgevoerd door Underwriters Laboratories Inc. De werkomgeving van de brandweer is de laatste jaren veranderd. En één van de significante veranderingen is het meubilair waarmee we onze huizen inrichten. De laatste decennia worden meubels meer en meer van kunststoffen gemaakt. Met deze evolutie is de heat release rate van deze meubels ook aanzienlijk gestegen. Deze wijziging versnelt de stadia van het klassieke brandverloop waardoor de kans een ventilatiegecontroleerde brand bij aankomst van de brandweer groter is geworden. Bij deze experimenten duurde het 5 minuten eer de brand in een klassieke gelijkvloerse woning met modern meubilair naar een ventilatiegecontroleerd regime ging. Dit terwijl het in dezelfde woning met oud meubilair (met merkelijk minder kunststoffen) ongeveer 18 minuten zal duren eer de brand naar een ventilatiegecontroleerd regime gaat. Het eerder ontstaan van ventilatie gecontroleerde situaties maken de ventilatie tactieken van de tussenkomende brandweer van cruciaal belang. Nog prangender blijken de tijden tussen ventilatie en  flashover (nvdr: het gaat hier over ventilatie geïnduceerde flashover) te zijn. In de moderne woning zaten er 2 minuten tussen ventilatie en flashover. In de oude woning waren dit 8 minuten. De woningen met ouder meubilair zijn in dat opzicht vergevingsgezinder daar ze minder snel reageren op ventilatie. Slecht getimede ventilatie of een ongecoördineerde aanval op de vuurhaard kunnen hier gecompenseerd worden in de acht minuten tijd die er over blijven. De tijd om te reageren in een moderne woning is slechts 2 minuten, oftewel 25% van de tijd in een oude woning.

Tijdens alle experimenten werden de condities werden onhoudbaar in het brandend compartiment voor de aankomst van de brandweer. Enige uitzondering hierop was de gelijkvloerse woning met “oud” meubilair. De grootste kans op het vinden van een slachtoffer met een kans op overleving is achter een gesloten deur. In elk experiment was er een slaapkamer met een gesloten deur met daarnaast een slaapkamer met de deur open. In elk experiment was een slachtoffer achter de gesloten deur in de mogelijkheid om bewust te zijn tot ruim na de aankomst van de brandweer. In de slaapkamer met de open deur is dit een heel andere verhaal. De meest slachtoffers zouden bewusteloos zijn, zo niet overleden, nog voor de aankomst van de brandweer of ten gevolge van ventilatietactieken van de brandweer zelf. De overleefbaarheid in de kamer met de open deur was 7min30sec rekening houdend met de temperatuur en de koolstofmonoxide concentratie. In de slaapkamer met de gesloten deur werd geen van deze criteria overschreden tot ruim na interventie van de brandweer.

Tijdens elk experiment werd er een buitenaanval gedaan. Soms door een deur, soms door een raam. Er werd ongeveer 15sec water geven, wat overeen komt met ongeveer 95l water. De temperaturen net voor het inzetten van de waterstraal langs buiten werden vergeleken met temperaturen 60 seconden na deze inzet. In het compartiment met de brandhaard gaf dit een daling van de temperatuur met 40%, in de aanpalende kamers daalde de temperatuur met 22%. In quasi alle experimenten verbeterden de condities in de gehele woning (gelijkvloers of met twee bouwlagen) door het inzetten van een waterstraal langs buiten. Dit zowel tussen de inlaatopening en de brand als tussen de brand en de uitlaatopening. De resultaten van dit onderzoek geven de voordelen aan van een snelle aanval langs buiten alvorens men binnen dringt en maken duidelijk dat het onmogelijk is om vuur te verplaatsen of te ‘duwen’ met een waterstraal. De brand werd immers nooit verplaatst van één kamer naar een andere door de inzet van een buitenaanval. Dit toont de voordelen aan van een directe aanval op de vuurhaard in een groot volume.

Het brandgedrag in woningen is complex en een heuse uitdaging voor de brandweer. Het is cruciaal dat men de principes van ventileren begrijpt indien men veilig zijn opdracht als brandweer wil kunnen uitvoeren: levens redden en eigendommen vrijwaren.

Op de website van UL FSRI kan men een e-learning module vinden omtrent de bevindingen en conclusies uit deze onderzoeken.

7.  Onderzoek en experimenten op Governors eiland door FDNY en NIST[ix]

Experimenten op Governors eiland door UL, NIST en FDNY.Brandproeven op ware grootte om het brandgedrag te bestuderen in functie van de veiligheid van brandweermensen tijdens brandbestrijding. Proeven uitgevoerd door Underwriters Laboratories Inc. in samenwerking met NIST en FDNY. UL heeft samengewerkt met het National Institute of Standards and Technology (NIST), het New York City Fire Department, het Governors Island preservation en het Education Corporation om gefundeerde wetenschappelijke methodes te benutten om de veiligheid van brandweermannen te kunnen verbeteren. Het gehele onderzoeksteam werkte maandenlang samen om experimenten te ontwerpen die gedurende 6 dagen in juli werden uitgevoerd op Governors eiland in New York. De experimenten bestonden uit een reeks reële branden die de omstandigheden in moderne woningen simuleerden. De brandproeven waren erop gericht om te meten hoeveel branden veranderd zijn tegenover vroeger. En dan meer bepaald of dit een gevolg is van nieuwe bouwmethodes en de samenstelling van het meubilair waarmee we onze huizen inrichten. Daar waar deze in het verleden vooral uit natuurlijke materialen bestonden , zoals hout of katoen, bevatten deze nu grote hoeveelheden componenten gebaseerd op petroleum. En die branden sneller en met hogere temperaturen. Ventilatie en de brandbestrijdingstechnieken werden geanalyseerd tijdens experimenten met kelderbranden, branden op het gelijkvloers en branden op het eerste verdiep. En dit gespreid over 20 branden in klassieke stedelijke bebouwing. Op de website van UL FSRI kan je een e-learning module vinden met betrekking tot de bevindingen en conclusies van deze proeven.

8.  Nog lopende onderzoeken.

Branduitbreiding langs buiten en zolderbranden (lopend onderzoek)[x]

Branduitbreiding langs buiten bij zolderbranden.Een brandproef op ware grootte om te achterhalen hoe branduitbreiding langs buiten mogelijk is bij een zolderbrand. De brandproeven werden uitgevoerd door Underwriters Laboratories Inc. UL is momenteel een onderzoek van 2 jaar aan het leiden om te achterhalen welke tactieken bruikbaar zijn voor zolderbranden en wat de gevaren zijn voor brandweermannen bij het bestrijden van zolderbranden in moderne woningen. De overheid in de USA schat dat elk jaar er zo’n 10.000 gerapporteerde zolderbranden zijn. Tijdens deze branden vallen er 30 burgerslachtoffers en 125 gewonden. In het totaal gaat er zo elk jaar 477 miljoen dollar aan eigendom verloren. Dit soort van branden zijn een uitdaging voor de brandweer en hebben in het verleden al tot meerdere dodelijke ongevallen met brandweerpersoneel geleid. Wat het vandaag de dag nog moeilijker maakt voor de brandweer zijn nieuwe bouwnormen die voorschrijven dat daken beter geïsoleerd moeten worden. In het opmaken van deze nieuwe normen wordt geen rekening gehouden met de brandveiligheid of de extra risico’s voor de brandweer die een zolderbrand moet gaan bestrijden. De doelstelling van de studie is om de veiligheid van de brandweermensen te verhogen door het brandgedrag tijdens een zolderbrand wetenschappelijk te achterhalen en door de impact van de tussenkomst van de brandweer en de gekozen tactieken te onderzoeken. De  testen gebeurde steeds op realistische woningen op full scale.

Overdruk ventilatie (lopend onderzoek)[xi]

De doelstelling van dit onderzoek is om de veiligheid van de brandweermensen te verhogen door betrouwbare wetenschappelijke gegevens ter beschikking te stellen betreffende ventilatietechnieken bij woningbranden. Meer bepaald wordt de tactiek van overdruk ventilatie in combinatie met een aanval op de vuurhaard onderzocht tijdens brandproeven op ware grootte. Het veranderende brandgedrag in woningen is een gevolg van veranderingen in bouwmethode, bouwmaterialen, inhoud van de woningen, compactheid, vorm,… over de laatste 30 jaar. En dit in combinatie met ons gebrek aan kennis omtrent de effecten van ventilatie op een brand. Overdrukventilatoren werden geïntroduceerd als een tactiek om de veiligheid van de brandweermensen te verhogen door controle te houden over de ventilatie. Er zijn echter onvoldoende wetenschappelijke data beschikbaar om deze tactiek te gebruiken zonder dat de risico’s voor brandweerlui te verhogen.

9.  Tot slot.

Alle volledige rapporten van de bovenstaande afgeronde onderzoeken zijn beschikbaar op de website van het UL Firefighter Safety Research Institute op www.ULfirefightersafety.com.

Zoals mag blijken uit bovenstaande onderzoeken heeft UL een belangrijke bijdrage geleverd aan het doorgronden en begrijpen van brandgedrag in moderne woningen. Het heeft brandweerdiensten voorzien van belangrijke tactische adviezen om het risico voor brandweermensen te verlagen en hun veiligheid te verhogen. Maar er blijft nog veel werk te doen, nog veel zaken begrijpen we niet of onvoldoende. UL zal in de toekomst dan ook zijn best blijven doen om met toekomstige onderzoeken en studies de job van brandweermannen veiliger maken.

Stephen Kerber is de directeur van het UL Firefighter Safety Research Institute in Northbrook, IL. Hij is bereikbaar via email [email protected] of via tel +1 847 664 3329

Brussels EMT during manifestation.

Op zes november, naar het einde van de betoging in Brussel, zijn collega's van mij naar de Hallepoort in Brussel moeten uitrukken. Er waren mensen in nood. Er vielen gewonden tijdens een vakbondsactie. Ze vertrokken voor wat onze plicht is, wat de bevolking van ons verwacht én mag verwachten: brandweermannen en brandweervrouwen die slachtoffers te hulp schieten. 

Hulpverleners... U kent dat wel. Mensen met een missie. Ze zijn er voor U en de bevolking. Brandweermannen,brandweervrouwen, ambulanciers, MUG-verpleegkundigen, MUG-artsen... En ze zijn er voor gegaan. Maar tot onze grote ontzetting zijn ze aangevallen en belaagd door mensen die uit de betoging kwamen die U mede georganiseerd heeft. Een brandweerwagen heeft een steen in de voorruit gekregen. Mijn collega’s moesten voor hun eigen veiligheid in volledige interventiekledij én helm met hun ziekenwagen rijden. Het MUG-voertuig van het Sint Pieterziekenhuis krijgt traangas binnen... 

Marc Loridan

Na de rellen doen de politie en het gerecht een oproep aan uw organisatie en de andere vakorganisaties. Of U zo vriendelijk zou willen zijn om mee te werken aan het onderzoek om te achterhalen wie de mensen zijn die zich bijvoorbeeld tegen de hulpverleners gekeerd hebben. Hierop verklaart U tegenover de pers: "Een aantal gezichten herkennen, dat zou mij misschien nog lukken. Maar ik ben jammer genoeg héél slecht in namen onthouden." Onderaan deze blog heb ik een aantal links geplaatst naar persartikels, voor het geval uw geheugen u in de steek mocht laten.

Brussels EMT during manifestation.

We gaan er geen doekjes rond winden. Door dit te zeggen geeft U gewoonweg toe dat leden van uw organisatie hebben deelgenomen aan deze rellen. Sterker nog, U gaat hun acties nog eens vergoelijken door een ronduit lafhartige houding aan te nemen, “Doe maar jongens, ik zal u niet verklikken…” U kijkt bewust de ander kant op, U wilt niet horen wat de hele bevolking schreeuwt: dit is onaanvaardbaar. Weet U, er is nog een instituut dat gedurende jaren dezelfde belachelijk en schandalige struisvogel-tactiek heeft toegepast: de Katholieke kerk. U doet net hetzelfde. Wegkijken, ontkennen, het niet willen zien, U van de domme houden,... 

Ik wil nog wel geloven dat het voor een (groot) deel heethoofden van buiten de vakorganisaties waren. Maar zelfs als er maar eentje van uw organisatie bij zit en U die zou herkennen moet U uw verantwoordelijkheid nemen. En… als het dan toch allemaal heethoofden van buiten uw organisatie betrof (zoals uw grote baas verkondigde), dan zie ik  helemaal niet het probleem in een samenwerking met de politie!

Brussels EMT during manifestation.

Dokwerkers solidair?

Binnenkort zal er wel weer een betoging zijn, ik veronderstel dat U opnieuw van de partij zal zijn? Of U moet in Brussel zijn voor een vergadering en, o wee o wee, er overkomt u een malheur. U hoeft zich geen zorgen te maken, we zullen er ook wéér staan. En we zullen opnieuw onze plicht opnemen. We zullen doen wat mensen in nood van ons verwachten. Ondanks die relschoppers die ons hebben aangevallen. En ondanks uw lafhartige houding en keuze om niet mee te werken aan het onderzoek naar de daders. Het onderzoek naar de mensen die de veiligheid van hulpverleners blindelings in gevaar brengen.

Ik vraag het me af. Gaat U dit echt volhouden? 

Mocht u het nog niet beseffen, net zoals het onze plicht is om mensen te hulp te schieten, is het uw verdomde plicht om mee te werken aan het onderzoek.

Wij gaan er zijn voor u als U ons nodig heeft, zonder verpinken. En U? Gaat u ook eens aan ons denken?

Pieter Maes

Pieter Maes
Beroeps brandweerman
en ambulancier te Brussel.

Pers:

• VRT, De Redactie: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/economie/2.36342?eid=1.2142497
• website De Standaard: http://www.standaard.be/cnt/dmf20141107_01365418
• website De Morgen: http://www.demorgen.be/binnenland/abvv-verklikt-relschoppers-niet-a2115613/

What is the only, and ONLY, action that will save a patient that is suffering form a cardiac arrest? It is known and scientifically proven that a bystander performing simple chest compressions (or full basic life support = CPR) is the only thing that can really save your patients life. If you do not start with this within minutes a life is almost certainly lost. In this video the person is NOT performing chest compressions for at least 2 minutes. She is waiting and doing nothing to really help the patient.  And even when the drone arrives (which in real life will take longer...) she still is not instructed by the drone to start chest compressions. This is a wrong message and goes against everything that we are trying to tell the big public. In the press release "100,000 lives can be saved per year in Europe" from the European Resuscitation Council you can find following quotes:

• "The most important action in resuscitation is chest compression. Everyone – including children – can do this. . This simple procedure is safe and markedly increases the victim’s chance of survival. Bystanders who are trained and willing should combine chest compressions with rescue breathing, at a ratio of 30 compressions to 2 breaths. However, chest compressions are most important even without breathing – without compressions the brain will suffer irreversible damage within 5 minutes following the collapse. "
• "Besides chest compression, another main focus today is automated external defibrillators (AEDs), which can now be widely found in public places. .... Early defibrillation may, in addition to chest compressions, be a life saving procedure many cardiac arrest victims. "

Out of this document it is clear that chest compressions are priority number one and that the AED is an important addition, but not the first priority. So what should you do? Well if possible follow a CPR-workshop of first aid training. But if you can't do that at least watch and share this video:

In Belgium multiple organizations are running training programs to train people in CPR of basic life support, because we know it works. The project Minipop even trains teachers to give Hands Only CPR training to children starting at the age of 12. That is how simple and important it is! The video is in Dutch, but the message is clear.

Minipop, hands only CPR.Minipop is een project om zo veel mogelijk mensen te leren een basisreanimatie (BLS CPR) uit te voeren. Het is een eenvoudige levensreddende handeling waarmee we in België per dag meerdere mensen mee kunnen redden.
Opleidingen worden voorzien doorMinipop met financiële steun van de Nationale loterij.

Then don't we need the defibrillator? Yes we do!!! But only to finish the job. If nobody started chest compressions to keep oxygen going to the brains the defibrillator is totally useless. 

You can find the video about the flying defibrillator just below this post. If you watch this video you should take following actions in you mind:

1. confirm that the patient is in cardiac arrest by determining that the patient is not breathing before you call 112. You can find info on how to do this on this page http://www.cprguidelines.eu/2010/
2. shout for help, get an extra person to stay with you
3. start simple chest compressions as shown in the video above as soon as possible
4. instruct the extra person to call 112 and to tell the them that you have an unconscious person, not breathing and that you are performing CPR. They must also add the location.
5. Continue chest compressions as in the video above or full CPR if you are trained.
6. If (and only if) a defib happens to flies over, grab it and use it as soon as possible. But minimize the time that you are not doing chest compressions.

Please share this message. And to the makers of the video, please think about remaking the video. You could have made a great video with a great product. Now it is neither of both because if people act as in the video your product very likely to be useless.

Make my day as an EMT, let me arrive on scene and see a bystander performing chest compressions or CPR, it is the only way that I can safe a life in case of a sudden cardiac arrest. It is not only science, it is what I, and many other EMT's know out of experience... We need you, not a drone!

Vergeet niet dat er ondertussen ook een website is waar we aan werken: www.brandweermaninnood.be. Daar zal uiteindelijk alle info te vinden zijn. Maar geef ons even tijd om dit verder op te bouwen, het is een serieuze klus. 

Ik hoop dat deze info hier jullie alvast kan inspireren om de boodschap verder uit te dragen. Om in de nabije toekomst samen verder te werken aan een veiligere brandweer. Ik kan zo veel presenteren als ik wil, zo veel info delen als ik wil, als jullie er niet mee aan de slag gaan zal het geen zin hebben. Samen uit, samen thuis!

Presentatie BVV congres 2014Een aantal fragmenten uit een presentatie die ik op 18/10/2014 gebracht heb op het BVV congres. Het onderwerp was het Brandwerman In Nood Project en Firerground Survival.

Pieter MaesPieter Maes, Fireground Survival instructor.
Thanks to Cathy De Schryver for the picture.

__________________________

"Dag Pieter,

Mike ClereboutMike Clerebout as a Fireground Survival instructor.
Thanks to Cathy De Schryver for the picture.

Mijn mening:
Dit is een opleiding die levens zal redden zowel hier als in het buiten land, ik wil deze opleiding volledig mee maken want niks geeft mij een beter gevoel als je een collega kan helpen die in nood. Ik hoop dat iedereen binnen het brandweer gebeuren er ook zo over denkt, en dan gaan we ver geraken. Ik vind het goed dat ze dit al zullen integreren bij nieuwe brandweermannen een basis gebeuren van bin.
Ik vindt dat de nieuwe mensen daar nog niet helemaal mogen mee in aanrakking komen, dat ze eerst weten wat een brand is en de gevolgen zijn.Ik zou graag in de toekomst er mij meer willen op toeleggen op deze techniek.

Dupont Dominique
Fire chief
Volvo group truck"
__________________________

Pieter MaesPieter Maes, Fireground Survival instructor.
Thanks to Cathy De Schryver for the picture.

Ondertussen hebben we niet stilgezeten. Ik heb de presentatie herwerkt en nu degelijk online gezet. Ik zet ze in een andere blog.  Neem gerust detijd om ze even (opnieuw) te bekijken. En verder heb ik als teaser ook een aantal fragmenten uit de live presentatie online gezet. Ik kan ze niet helemaal online zetten, dat zou een te zwaar document worden (40 minuten). Maar ik hoop dat dit al een aangenaam flashback is. Veel lees en kijkplezier! 

En last but not least, de website Brandweerman In Nood is online, maar nog 'under construction'. Ga maar eens kijken, we zijn er aan bezig. Geef ons een beetje tijd en wat geduld om het af te werken. Het zal via deze website zijn dat je kan vernemen welke opleidingen je kan volgen, hoe het in zijn werk gaat, wat je zelf kan doen, kortom alle info die je zoekt. We gaan je zeker op de hoogte houden. Binnenkort zullen we een aankondigen wanneer hij echt online komt.

SCBA CPRHow to perform CPR on a SCBA

Het BVV congres zit er op. Mijn zenuwen bleken onterecht, de respons van het publiek des te oprechter. En die respons is hoopvol, heel hoopvol. Er wacht ons nu veel werk, maar er is een grote kans dat de brandweer in Vlaanderen de eerstkomende jaren een veiligere brandweer gaat worden. Zodat we de factor 6 waarover Lt. Kolonel Chris Addiers kunnen wegwerken... 6 keer meer dodelijke ongevallen bij de brandweer als in de buurlanden. 

Veel mensen vroegen of de powerpoint beschikbaar zou komen en dat is zo. Hij staat nu in bijlage van dit artikel als PDF. Zij die erbij waren kunnen het  zeker en vast al eens opnieuw doornemen. Voor zij die er niet bij waren ga ik zorgen voor een versie met voice over. Dan kun je het allemaal nog eens beluisteren, ook als je niet naar het congres bent kunnen komen. 

Ook het videomateriaal  van Houston zal ik nog online zetten. Daarmee zal dan de volledige presentatie rond BIN online staan. Het filmpje van op de presentatie kan je hieronder al vinden. Verspreiden die boel!

Ik wil de BVV nog eens uitdrukkelijk bedanken alsook alle deelnemers aan de demo en de aanwezigen. Als jullie er niet geweest waren had ik me straal belachelijk gemaakt. Dus een oprecht merci voor jullie enthousiasme. Als we allemaal samen werken kunnen we heel wat bereiken.

Via deze link hier kan je de PDF versie (46Mb) van de presentatie downloaden. Hou het hier in de gaten voor de versie met geluid en het beeldmateriaal.

Thanks!

Pieter Maes.

RIT fireground survival with Leuven, Namur and Liege.Firefighters from several fire departments came to a RIT training day. Main focus was on fireground survival, air management and mayday procedure.
The trainees were asked to evaluate the day so that the used exercises can be improved if needed. Instructors were Thierry Lefrancq and Pieter Maes.



Thanks to the guys form the different fire departments for being there:Leuven, Namur and Liege.

Hopefully these trainings can be available for all interested firefighters or departments in the near futur

Elk jaar krijgt elk kind op school les over verkeersveiligheid. Omdat we het belangrijk vinden dat kinderen zich veilig in het verkeer kunnen begeven. Ze zijn nu eenmaal kwetsbare verkeersgebruikers. En wil je in onze maatschappij functioneren dan is het noodzakelijk dat je weet hoe je veilig deel kan uitmaken van de verkeersstromen. Maar is dat het enige wat we onze kinderen kunnen leren over veilig door het leven gaan?

Er zijn in België een aantal kruisvaarders actief. Mensen en organisaties die als doel hebben veiligheid in al zijn vormen een breder draagvlak te geven. Ze willen veiligheid nog meer te integreren in onze schoolopleidingen. Zodat het voor kinderen, en dus de toekomstige volwassenen, een evidente zaak kan worden. Opgroeien met een bewustzijn rond veiligheid in het verkeer, thuis, op de sportclub,... Dat is eigenlijk voor elkaar zorgen.

Tim Renders

Tim Renders

Tim Renders is zo iemand. Via sociale media wil hij het publiek warm maken voor brandveiligheid. Al is warm nu misschien net niet het woord dat we hier moeten gebruiken... Laten we zeggen een gezond bewustzijn meegeven over brandveiligheid. Hij is als geen ander op de hoogte omtrent de dodelijke branden en volgt de statistieken op de voet. Trouwens, 2014 is een triest jaar aan het worden.  Momenteel zijn we op weg om dubbel zo veel dodelijke slachtoffers bij brand te hebben als in 2013. Hoog tijd om daar iets aan te doen.  Tim weet alles over rookmelders voor particuliere woningen. En hij zal je tussen de soep en de patatten plots vragen: "Welke zijn hier je twee mogelijke vluchtwegen bij brand?". Kortom een man met een missie!

Samen met Tim vraag ik me een paar dingen af:

• Welke kinderen gaan er dit jaar op school iets leren omtrent de preventie van brand?
• Gaan er kinderen thuis hun ouders onder hun voeten geven omdat er geen rookmelders hangen?
• Zullen op alle scholen de voorgeschreven evacuatie-oefeningen doorgaan dit jaar?
• En zullen we kinderen op hun niveau, rekening houdend met de leeftijd, leren hoe ze moeten reageren bij brand?

Maar er is meer... Minipop Belgium is een organisatie die kinderen en jongeren vanaf 12 jaar wil aanleren wat te doen bij een plotse hartstilstand. "Excuseer???" hoor ik velen nu denken. "Onze kinderen hartmassage aanleren???" En toch, het is bewezen dat deze aanpak werkt! In Scandinavië zit de techniek van een basis hartmassage al jarenlang in het lesprogramma van de secundaire scholen. Zou het daarom zijn dat je overlevingskansen bij een hartstilstand in Scandinavië tot 3 keer (!!!) hoger liggen dan hier bij ons? Dat zijn honderden mensenlevens die we iedere jaar kunnen redden. 

Minipop, hands only CPR.Minipop is een project om zo veel mogelijk mensen te leren een basisreanimatie (BLS CPR) uit te voeren. Het is een eenvoudige levensreddende handeling waarmee we in België per dag meerdere mensen mee kunnen redden.
Opleidingen worden voorzien doorMinipop met financiële steun van de Nationale loterij.

Minipop workshopMinipop is een project dat zo veel mogelijk mensen wilt leren reanimeren. De doelgroep is leerlingen van het secundair onderwijs vanaf 12 jaar. De techniek is iets eenvoudiger met een Hands Only CPR. Meer info op de website van Minipop. Minipop Belgium biedt een volledige pakket aan aan scholen en leerkrachten. Vanuit Minipop worden instructeurs naar de scholen gestuurd die een groep  leerkrachten een opleiding Basis Reanimatie geven. Samen met het aanleren van de reanimatie krijgen de leerkrachten ook de nodige kennis mee om dit te kunnen doorgeven aan hun leerlingen. Zelfs de oefenpoppen worden ter beschikking gesteld van de scholen zodat elke leerling ermee kan oefenen. Via deze weg hopen we scholen warm te maken voor deze lessen. Trouwens EHBO en de reanimatie staan in de eindtermen. Enkel werden ze tot op heden eerder stiefmoederlijk behandeld. Dankzij Minipop komt hierin verandering en hebben al duizenden jongeren in België het voorbije jaar geleerd hoe ze moeten reageren wanneer iemand een plotse hartstilstand doet. Tot op heden zijn deze opleidingen en middelen steeds gratis geweest voor de scholen. En dit dankzij sponsoring. Maar zoals voor alle organisaties die het van sponsoring moeten hebben is dat vandaag de dag niet eenvoudig. Zin om een goed doel te steunen en het aantal overlijdens na een plotse hartstilstand aanzienlijk te doen dalen? Neem dan even contact op met Minipop met een mailtje of via hun kantoor. Je kan Minipop volgen op Twitter of via Facebook. Via beide kanalen houden ze je op de hoogte van hun initiatieven.

Ben je leerkracht en zou je graag uitleg of hulp krijgen om lessen rond veiligheid, of het nu brand of een hartstilstand is, aarzel dan niet om  contact op te nemen met Tim of Minipop. Ze zullen u met veel plezier en kennis van zaken helpen.

Ik, als hulpverlener, hoop dat vele kinderen dit schooljaar mogen thuis komen en een aantal vervelende vragen stellen aan hun ouders: "Papaaaaaaa, waarom hangt hier geen rookmelder?" Of ook "Mama, weet jij wat je moet doen als papa op de grond valt en niet meer ademt?" Laat de hun ouders maar het vuur aan de schenen leggen. Lap, daar ben ik weer met vuur... 't Zij zo.

Beste scholen en leerkrachten, er wacht U een missie. Stel ons niet teleur.

Met hoopvolle groeten van duizenden hulpverleners in België.

Hieronder staat het laatste artikel dat in de brandweerman verschenen is. Het is een lijvige tekst die ik samen met Kapt. Karel Lambert van Bw. Brussel uitgewerkt heb. Met dit artikel komt er een eind aan een eerste reeks rond de problematiek van een brandweerman in nood. In het artikel is aan de hand van een case te lezen hoe het met een RIT-operatie kan lopen en welke lessen we daaruit kunnen / moeten trekken.

Ook met dit artikel begraven we de naam RIT en gaan we over naar de procedure 'Brandweerman In Nood'. In onze ideale brandweerman-droomwereld zal deze procedure dan ooit deel uitmaken van het Incident Command System dat in België nog op poten moet gezet worden.

Omdat het zo een lijvig artikel is kan je hier ook een PDF-versie downloaden. 

Met dank aan de brandweer van Phoenix voor het delen van hun foto's.

___________________________________________________________________________

1        Inleiding.

In het eerste artikel “RIT waar begin je?” komt de werking en filosofie van het oude RIT-concept naar voor en waar je begint met opleidingen. In het tweede artikel “Evaluatie van een pilootproject…” maken we duidelijk waarom de individuele aanpak in eerste instantie zo belangrijk is. We kiezen ervoor om zo spoedig mogelijk elke brandweerman meer veiligheid te bieden. En … het is noodzakelijk dat iedere brandweerman leert een degelijke mayday uit te sturen. Pas  dan is het zinvol om aandacht te hebben voor reddingstechnieken voor een collega en de respons op een mayday.

Met dit derde artikel willen we uitleggen dat er ook op het vlak van RIT evolutie is. Dat er lessen getrokken worden uit het verleden. Dat  kinderziektes aangepakt worden en  kritiek verwerkt is in aangepaste procedures. Maar ook dat we goed moeten beseffen dat we zullen moeten klaar staan op de dag dat een collega met een Mayday om hulp vraagt. Dat we naast de individuele oefeningen zoals Fireground Survival, zullen we ook moeten gaan oefenen op het evacueren van een collega. En last but not least, dat je als bevelvoerder zult moeten oefenen op het ontvangen van een mayday. Want dat is niet zo maar een oproep die je er even tussen neemt. Het zal alles op zijn kop zetten. En dan kun je maar beter een systeem klaar hebben om efficiënt aan de slag te gaan.

Dit artikel geeft tot slot een visie  op wat het ideale antwoord zou kunnen zijn. En dit vertrekkende van een spijtig ongeval. Maar dankzij doorgedreven onderzoek van de brandweer van Phoenixⁱen de grondige verslaggeving van het NIOSHⁱⁱkunnen we er allemaal uit leren. Een ongeval van gisteren kan zorgen dat we de dag van morgen veiliger werken.

2        “Rapid intervention isn’t rapid”[i]

©Phoenix Fire Department Wat in Phoenix op 14 maart 2001 een eenvoudig vuilnisbrandje lijkt te zijn, ontwikkelt zich die dag tot een moeilijke brand in een winkelpand. Wanneer een brandweerman in de problemen komt wordt het Rapid Intervention Team (RIT) geactiveerd. Tijdens de search & rescue op zoek naar de vermiste brandweerman komen er echter opnieuw vier brandweermannen in de problemen. Eén onder hen raakt eveneens ernstig gewond. Het slachtoffer zelf zal niet tijdig geëvacueerd kunnen worden, ondanks het feit dat hij vrij snel een eerste maal gevonden wordt. In een tijdspanne van 10 minuten, is hij zelfs meerdere malen opnieuw gelokaliseerd is geweest door collega’s. Men zal er initieel echter niet in slagen het slachtoffer te evacueren. Na de definitieve lokalisatie zal het  nog 19 minuten duren eer het slachtoffer uit het gebouw geëvacueerd is. Tijdens de pogingen om het slachtoffer te redden zullen nog eens twaalf maydays uitgestuurd worden door brandweermannen die zelf in de problemen komen. Er vallen vier extra gewonden te betreuren waarvan één ernstig. Deze laatste werd met een ademhalingsstilstand naar buiten gebracht en daar door het paramedisch team succesvol gereanimeerd.ⁱ

Deze case deed bij een aantal mensen toch een aantal vragen rijzen. En niet in het minst: “Waarom heeft het RIT-concept niet gewerkt?” RIT heeft zijn voor- en tegenstanders. Net als andere nieuwigheden, is ook het RIT-concept onderhevig aan permanente evaluatie en bijsturen. In de USA was bovenstaande case een reden voor de brandweer van Phoenix om de effectiviteit van RIT te onderzoekenⁱ. De resultaten van dit onderzoek hebben ervoor gezorgd dat het RIT-concept binnen dit brandweerkorps helemaal herbekeken is en men zelfs afgestapt is van het klassieke idee van een Rapid Intervention Team. Het onderzoek, onder leiding van Steve Kreis, bracht een aantal belangrijke pijnpunten naar boven. Maar als we de case doornemen, merken we ook een aantal andere pijnpunten op waar geen grootschalig onderzoek voor nodig is.

3        Case Phoenix, Arizona (USA), southwest supermarket store, Brett Tarver.[ii]

Op 14 maart 2001 er ontstaat er een brand in een hoop karton tegen een warenhuis in Phoenix (USA). Om 16u45 stuurt de dispatcher een autopomp naar wat een eenvoudige interventie lijkt. Bij aankomst is er onmiddellijk een bijkomend probleem. Boven de vuurhaard hangen hoogspanningslijnen en vlakbij is er een hoogspanningscabine. Er wordt beslist niet over te gaan tot blussing alvorens de stroom gesneden is en er wordt versterking gevraagd.

©Phoenix Fire Department

Ondertussen wordt begonnen met de evacuatie van het betrokken winkelpand en de aanpalende panden. Iedereen geraakt op tijd buiten, waaronder ook de werknemer die als laatste nog tracht winkelwaar in veiligheid te brengen. Later zou hij verklaren dat hij hiermee is moeten stoppen toen de vlammen via de deur binnen kwamen. Hij zag de vlammen hun weg zoeken naar de dakstructuur. Hij heeft de deur niet meer kunnen sluiten en dit is niet gemeld aan de leider van de operatie.

Het opschalen gaat vrij vlot. Al gauw zijn er in het totaal drie autopompen, een ladder, twee reddingswagens en een extra officier ter plaatse. Om 17u02 komt E14 (autopomp) ter plaatse. Ze krijgen de opdracht het gebouw binnen te treden langs hoofdingang in de A-gevel (voorgevel) om te controleren of alle burgers buiten zijn en er geen branduitbreiding naar binnen is. Men wist dan niet dat de werknemer de deur achteraan had laten open staan.

E14 observeert er een lichte rooklaag tot ongeveer 1,2m van de grond. Wanneer ze de winkelruimte verlaten en de opslag en productieruimtes achteraan de winkel betreden merken ze een dikke zwarte rook op en nemen ze warmte waar. Ze keren op hun stappen terug, gaan een lage druk lijn halen en dringen het pand opnieuw binnen met de 45 mm.

In tussentijd krijgt een andere autopomp (E3) de opdracht de RIT functie waar te nemen. In het kader van deze opdracht voeren deze mannen een 360° uit om zich een idee te kunnen vormen van het gebouw en de situatie. Tijdens deze verkenning stelt de RIT ploeg vast dat er aan de achtergevel zware rookontwikkeling is. De LVO verandert de functie van de RIT-ploeg naar een tweede verkenningsploeg. E3 neemt een lage drukslang en dringt het pand eveneens langs de hoofdingang binnen. Omdat de brand duidelijk naar binnen aan het uitbreiden is, vraagt de LVO bijkomende versterking.

©Phoenix Fire Department Uiteindelijk zijn er om 17u14 drie ploegen bezig (Engine 14, Engine 3 en Rescue 3) in de winkel met twee lage druklijnen. In tegenstelling tot eerder hangt er nu ook in de winkelruimte dikke zwarte rook.

Om 17u25 is de situatie nog steeds niet aan het verbeteren. De LVO vraagt een derde keer om extra versterkingen en hij begint voorbereidingen te treffen om over te schakelen van offensieve naar defensieve strategie[1]. De hitte is nu duidelijk voelbaar in de winkelruimte en de zwarte rook vult de gehele ruimte tot tegen de vloer. De manschappen van E3 en R3 melden vlammen tegen het plafond. De manschappen van E14, E2 en R3 gaan verder met hun zoektocht naar de vuurhaard en breken hiervoor delen van het plafond af. Tijdens deze werkzaamheden komt een van de brandweermannen van E14 op zijn luchtreserve (fluitsignaal). De bevelvoerder van E14 verzamelt hierop zijn mannen en ze gaan naar buiten. Ze gebruiken de slang om hun weg te vinden. Terwijl ze dit doen zal het slachtoffer (bwm 1) ten val komen samen met de brandweerman (bwm 2) die achter hem loopt. Beide brandweermannen verliezen het contact met de 45, zijn gedesoriënteerd en zullen vervolgens de verkeerde richting uitwandelen. Vrij snel realiseren de manschappen dat ze de weg kwijt zijn en zenden ze een mayday uit. De overige brandweermannen van E14 zijn ondertussen wel buiten geraakt. E3 en R3 zijn dan nog steeds binnen aan het werk.

De leider van de operatie ontvangt de mayday en geeft hierop het bevel aan E18 en L9 om de RIT functie op te nemen. Wanneer de bevelvoerder van E14 buiten merkt dat hij twee brandweermannen mist, geeft hij zelf ook een bevel aan twee brandweermannen van E21 om de 45 naar binnen te volgen op zoek naar de vermiste brandweermannen.

Binnen gaat het van kwaad naar erger en de twee brandweermannen (bwm 1 + 2) die de weg kwijt zijn, zullen elkaar uit het oog verliezen. Beiden komen op dat moment ook zonder lucht te zitten. (Ze waren pas naar buiten vertrokken op hun alarmsignaal en hadden dus geen echte reserve over.) Een van de vermiste brandweermannen (bwm 2) hoort echter radioverkeer en slaagt erin om zo twee collega’s te vinden die hem naar buiten evacueren.

De leider van de operatie denkt verkeerdelijk dat daarmee de redding is uitgevoerd en geeft het alarm ‘iedereen buiten’ om naar een defensieve strategie over te schakelen. De tweede vermiste brandweerman (bwm 1) binnen hoort dit en om 17u29 roept hij over de radio opnieuw om hulp. Hij zegt zonder lucht te zitten, rook in te ademen en op de grond te liggen.

Niet veel later, om 17u30, hoort de bevelvoerder van E21 geschreeuw in de buurt van de opslagruimte. Hij gaat erop af en vind de verdwaalde brandweerman (bwm 1), rechtopstaand, longenautomaat losgekoppeld, in de buurt van een 45. De bevelvoerder grijpt het slachtoffer vast en zet hem aan de 45 om naar buiten te gaan. De verdwaalde brandweerman (bwm 1) werkt niet mee en komt zeer verward over. Na een tweede poging lukt het de bevelvoerder om het slachtoffer tot aan de 45 te brengen. De brandweerman (bwm 1) staat echter terug recht en vertrekt opnieuw in de omgekeerde richting. De bevelvoerder wil de brandweerman nog tegen te houden, maar dit lukt niet.

Vervolgens hoort een lid van R3 de stem van de verdwaalde brandweerman (bwm 1) en gaat naar hem op zoek. Hij vind de brandweerman (bwm 1) iets dieper in het gebouw, opnieuw rechtopstaand. De verdwaalde brandweerman (bwm1) zegt dat hij zonder lucht zit. De brandweerman van R3 vraagt het slachtoffer van kalm te blijven en hem naar buiten te volgen. Het slachtoffer vertrekt daarop wederom in de verkeerde richting. De brandweerman van R3 grijpt daarop het slachtoffer en zegt dat ze de andere kant op moeten. Het slachtoffer draait zich om en slaat hierdoor de brandweerman van R3 neer. Hierdoor verliezen ze contact. De brandweerman van R3 probeert het slachtoffer nog te terug te vinden, maar valt zelf zonder lucht en moet het gebouw verlaten.

Nog andere brandweerman (bwm3), die op het punt stond het gebouw te verlaten met een quasi lege fles, hoorde daarop de stem van het slachtoffer (bwm1) komende vanuit het gebouw. De brandweerman keert terug op zijn passen. Ook hij zal de vermiste brandweerman (bwm 1) lokaliseren en er contact mee maken. Om 17u34 meld hij aan de LVO dat hij bij het slachtoffer is en dat ze beiden geen lucht meer hebben. Het alarm van de bodyguard van het slachtoffer was op dit moment niet geactiveerd.

Wederom gaan er extra ploegen binnen. Nu gaan ze op zoek naar twee vermiste brandweermannen. De bevelvoerder van E25 vind vrij snel een brandweerman (bwm 3) op de grond in de buurt van de productie eenheid. Hij stuurt een radiobericht uit dat hij een gewonde brandweerman (bwm 3) gevonden heeft en hulp nodig heeft om hem te evacueren. De manschappen van zijn autopomp horen dit en schieten hem te hulp. Zijn manschappen brengen de gewond brandweerman (bwm 3) naar buiten. Net voor zijn evacuatie kan de gewonde brandweerman (bwm 3) nog zeggen tegen de bevelvoerder dat het slachtoffer (bwm 1) in de buurt is. Buiten herkennen brandweermannen het slachtoffer als bwm 3 en dan beseft ook de leider van de operatie dat het oorspronkelijke slachtoffer, bwm 1, nog steeds binnen zit.

Op het moment dat de leider van de operatie het bevel ‘iedereen buiten’ geeft vind de bevelvoerder van E25 (bwm 4) de gewonde brandweerman (bwm 1). Het slachtoffer (bwm 1) ligt bewusteloos op de grond en zijn bodyguard alarm is geactiveerd. De bevelvoerder stuurt een eerste mayday uit maar die zal niet gehoord worden. Een tweede mayday wordt om 17u40 wel gehoord. Er worden opnieuw extra ploegen binnen gestuurd op zoek naar de bevelvoerder van E25 (bwm 4) en het oorspronkelijke slachtoffer (bwm 1). Ondertussen valt de bevelvoerder van E25 (bwm 4) zonder lucht, hij neemt zijn gelaatsmasker af en probeert naar buiten te kruipen. De manschappen van E6, op zoek naar de collega’s, horen een bodyguard alarm en gaan erop af. Ze vinden de gewonde brandweerman (bwm 4), maar zijn alarm was niet geactiveerd. De manschappen van E710 evacueren bwm 4 en de manschappen van E6 gaan verder op zoek naar de eerste vermiste brandweerman (bwm 1). Op basis van zijn bodyguard alarm vinden ze de gewonde bwm 1 en beginnen met de evacuatie naar buiten. Deze verloopt echter heel moeilijk. De bewusteloze brandweerman is 1,92m groot en weegt 131 kilogram, met daar bovenop nog het gewicht van zijn uitrusting. Het zal 19 minuten duren eer men er in slaagt om de bewusteloze bwm 1 uit het gebouw te krijgen.

©Phoenix Fire Department

4        Evaluatie van de RIT-procedure in Phoenix.

Bovenstaande case deed zoals gezegd toch wat vragen rijzen bij het al dan niet werken van het RIT-concept. De brandweer van Phoenix besloot dit degelijk te gaan onderzoeken en zodanig hun RIT-procedure te evalueren.

Onder leiding van Steve Kreis en met medewerking van Dr. Ron Perry ging men uitzoeken of het wel realistisch is om iemand te redden volgens de RIT procedure die de brandweer van Phoenix had uitgeschreven. Men bouwde twee scenario’s na die gelijkaardig zijn aan de situatie in de Southwest supermarket, Phoenix. Er zouden 200 scenario’s uitgevoerd worden door brandweermannen van de brandweer van Phoenix. Dit onderzoek is de grondslag voor het artikel “Rapid intervention isn’t rapid” van Steve Kreis.ⁱ

In het totaal namen 1444 brandweermannen deel aan de scenario’s. Een scenario hield in dat 2 brandweermannen met een LD 45mm 30m diep binnendrongen in een gebouw. Ze komen in de problemen, raken de weg kwijt en sturen een mayday uit. De eerste brandweerman in nood is nog mobiel en heeft nog contact met de 45. De tweede brandweerman in nood ligt op 11m van lagedruklijn, bewusteloos. Het bodyguard alarm van de tweede bewusteloze brandweerman is geactiveerd. De eerste nog bewuste brandweerman heeft een radio en kan communiceren. Vervolgens ging een Rapid Intervention Team van 4 brandweermannen op zoek naar de twee brandweermannen om ze te lokaliseren en te evacueren. Eens ze de eerste brandweerman vinden moeten 2 RIT-leden deze evacueren, de 2 overige RIT-leden moeten verder op zoek gaan naar de laatste brandweerman. Eens ze deze vinden dienen ze ook deze te evacueren.

©Phoenix Fire Department Er werd niets toegevoegd om de redding en evacuatie te bemoeilijken. De lage druklijn lag recht zonder kronkels, lussen,… De brandweermannen zaten niet vast of verstrikt in kabels,… Wel waren er een aantal obstakels in de vorm van kubussen gemaakt met euro-paletten. Maar de lagedruklijn ging hier steeds rond. Kortom, dit leek vrij eenvoudig. Je zou bijna kunnen spreken van een ‘grab and run’! Enige moeilijkheid was dat de zichtbaarheid beperkt was. Deze varieerde tussen 1,5m en 6m.

De Rapid Intervention Teams waren in staat om binnen acht tot negen minuten de brandweermannen in nood te bereiken. Dat is binnen de verwachtingen. Zeker als je weet dat de teams er gemiddeld 2min55sec over deden om aan hun search te beginnen. Dat wil zeggen dat men na 5min30sec effectief zoeken de brandweermannen gevonden had. Er werd ook vastgesteld dat eens men de eerste brandweerman gevonden had, men bijna onmiddellijk de tweede kon lokaliseren. Hier ging bijna geen tijd verloren. Dit deel van de search and rescue verliep eerder vlot en binnen verwachtingen.

Het evacueren van de eerste brandweerman verliep ook vrij vlot zonder opmerkelijke problemen. Het evacueren van de tweede brandweerman, die bewusteloos was, liep echter niet zoals men had verwacht. Gemiddeld deed men er 21,8 minuten over om deze brandweerman te lokaliseren én buiten te krijgen.ⁱHiermee ontdekt men een probleem dat verklaart waarom één op de vijf redders zelf ook in de problemen zal komen. De persluchtflessen bij de brandweer van Phoenix voorzien maar in lucht voor 18,5 minuten (+- 30%). Hun flessen worden maar tot 200 bar gevuld.[2] Terwijl men gemiddeld 21,8 minuten bezig was om de brandweerman buiten te krijgen. Het was dus gewoonweg onmogelijk om volgens de voorziene strategie een brandweerman te hulp te schieten zonder dat de redders in de problemen zouden komen.

Daarenboven bleek uit het Amerikaans onderzoek dat een brandweerman bijna steeds pas aan zijn terugweg begon als zijn fluitsignaal geactiveerd werd. Bij de brandweer van Phoenix gebeurde dit op 48 bar. Men gaat er in Phoenix en in dit onderzoek uit van een verbruik van 12 bar per minuut . Dit is veel en dan laat dit nog 4 minuten over. In België veronderstellen we dat je met je fluitsignaal nog 9 minuten reserve hebt (actief).  Veronderstellen dat je  eens je fluitsignaal klinkt je nog voldoende lucht hebt om buiten te geraken is gelijk aan Russische roulette spelen. Zeker als  gaat het over commerciële gebouwen.

Het mag dan ook niet verbazen dat tijdens de scenario’s er één op vijf redders effectief zelf in de problemen kwam. ‘Problemen’ waren in deze: buiten komen op fluitsignaal, gedesoriënteerd geraken en een hele reeks andere kleinere en grotere problemen. Chief Alan Brunacini gaf later op een vergadering wellicht de beste omschrijving van de realiteit: “Onze levensverwachting bij binnendringen in een gebouw met brand is gelimiteerd door de lucht die we op onze rug kunnen meenemen.”ⁱ

Het feit dat men dus niet genoeg lucht in een persluchtfles heeft om een redding uit te voeren maakt dat men moet gaan roteren met manschappen. Om de hele operatie te kunnen uitvoeren verondersteld men dat er gemiddeld 12 brandweermannen nodig zijn om één bewuste brandweerman en één bewusteloze brandweerman te redden. In plaats van de oorspronkelijk voorziene 4 …

Bij dit alles moeten een kanttekening gemaakt worden. In deze scenario’s was er geen sprake van warmte of hitte. De evacuaties dienden gewoon horizontaal te gebeuren, er waren geen trappen te overwinnen. Kortom, al bij al was het vrij eenvoudig. In het echt zal het wellicht dus nog langer duren. En dat is ook gebleken in het geval van de Southwest Supermarket case die de aanleiding was voor dit onderzoek.

Uit dit onderzoek zijn dus een aantal belangrijke conclusies te halen die bevestigd worden in het NISH rapport van de Southwest Supermarket caseⁱⁱ.

©Phoenix Fire Department

5        Conclusies uit de Southwest Supermarket case.

4.1. Conclusies naar aanleiding van het onderzoek door Steve Kreis en Dr. Ron Perry.

Het onderzoek van de brandweer van Phoenix richt zich vooral op de RIT operatie zelf. Dr. Ron Perry heeft de resultaten in functie hiervan geanalyseerd. Steve Kreis koppelt hieraan een aantal conclusies in zijn artikelⁱ. En wel op vier op 4 vlakken: tijd, beschikbare ademlucht, ingezette middelen en coördinatie. De conclusies over het oorspronkelijke RIT-concept zoals toegepast in Phoenix zijn:

5.1.1     Op het vlak van tijd.

·       Het zal 8 tot 9 minuten duren om twee brandweermannen te lokaliseren die zich tussen 30m en 40m diep in een gebouw bevinden.

·       Het zal 10 tot 12 minuten duren om een bewusteloze brandweerman horizontaal te evacueren indien die 30 tot 40m diep in een gebouw gevonden worden.

·       Een totale RIT operatie (locatie + evacuatie) in dergelijke situatie zal dus 21 minuten duren (som van eerste twee punten), maar waarschijnlijk zelfs langer.

·       De persluchtflessen van de brandweer van Phoenix (op 200bar) voorzien een brandweerman gemiddeld genomen slechts 18,5 (+- 30%) minuten van lucht.

5.1.2     Op het vlak van air management.

·       Een brandweerman zal gemiddeld genomen niet genoeg lucht hebben om een RIT operatie af te ronden.

·       Brandweermannen hebben de reflex of gewoonte om pas om te keren, terug te keren, wanneer hun fluitsignaal klinkt. Dit is te laat. Veronderstellen dat je fluitsignaal een terugkeersignaal is, is fundamenteel fout. Een officier air-management of ploegleider moet zijn mannen het bevel geven het gebouw te verlaten voor ze op hun fluitsignaal komen.

5.1.3     Op het vlak van inzet en strategie

·       Je krijgt een interventie in de interventie. Er is dan ook extra mankracht nodig op bevelvoerend niveau, minstens een tweede officier die zich bezighoudt met de RIT operatie. Deze laatste zou zelfs terug twee assistenten moeten hebben: een sector-verantwoordelijke en een technische assistent.

·       Er zullen meerdere ploegen nodig zijn (tot 12 brandweermannen) om de RIT operatie tot een einde te brengen. Er moet dus zwaar opgeschaald worden en snel.

·       De RIT-officier moet een zeer degelijk ‘accountability’-systeem hanteren[3]. Zodat hij steeds weet wie waar te vinden is.

·       Brandweermannen zijn resultaat-gerichte mensen. Het is noodzakelijk dat ze begrijpen dat ze deel uit te maken van een groter geheel en dat ze enkel hun deel kunnen en moeten doen, afhankelijk van hun  luchtreserve. Zo niet komt het slagen van de operatie zelf in het gevaar.

Op basis van bovenstaande maakt Steve Kreis dan ook terecht de opmerking: “Rapid intervention isn’t rapid”. Hij stelt dat de enige echte oplossing is zorgen dat je niet in de problemen komt. 75% van de trainingstijd zou besteed moeten worden aan het voorkomen van ongevallen. 25% mag besteed worden aan hoe een brandweerman zichzelf uit de problemen kan krijgen, schrijf hij.

De stelling van Steve Kreis (en vele anderen): “je mag niet in de problemen komt”  vraagt ons om deze problematiek ook vanuit een andere invalshoek te bekijken. Met name de vaardigheden van iedere individuele brandweerman.

SCBA CPRHow to perform CPR on a SCBA

5.2      Conclusies op basis van het NIOSH rapport.ⁱⁱ

Dankzij het NIOSH rapportⁱⁱkunnen we stap voor stap nagaan hoe de brandweermannen gehandeld hebben. Het gaat dan om individuele vaardigheden van elke brandweerman. En daar zijn een aantal opmerkelijke observaties te maken. De geciteerde zinsdelen komen letterlijk uit het NIOSH rapport.

5.2.1     De aanloop naar het ongeval.

·       Wanneer de eerste verkenningsploeg beslist terug naar buiten te gaan (citaat) “struikelen ze over puin en vallen ze”. Ze liepen dus rechtopstaand terwijl de zichtbaarheid onvoldoende was om goed te zien waar ze liepen. Het is in zo’n situatie aangewezen om laag bij de grond te blijven. De zichtbaarheid is daar vaak beter;

·       Door de val raken ze de LD45 kwijt. Ze staan hierop opnieuw recht en (citaat) “liepen tegen een wand en vielen opnieuw”. Ondanks de slechte zichtbaarheid hadden de brandweermannen dus opnieuw niet de reflex om laag bij de grond te blijven. Dit zou opnieuw vallen vermeden hebben en zouden ze ook meer kans hebben gehad om de LD45 terug te vinden.

·       Het slachtoffer verliest zijn zelfcontrole, zijn collega moet hem bij zijn vest vasthouden hem niet te verliezen. Dit is eigenlijk de eerste keer dat het slachtoffer gered wordt omdat een collega hem probeert te kalmeren. De beide brandweermannen slagen erin om een degelijke mayday uit te sturen. Hun locatie kan gelinkt worden aan hun ‘laatst gekende locatie’, zijnde op de LD45. Maar na het uitzenden van deze mayday zullen beide brandweermannen zich verplaatsen en elkaar toch kwijt geraken. Het slachtoffer zal verder het gebouw in gaan, de andere brandweerman keert terug op zijn stappen. Daar hoort hij de radio’s van andere brandweermannen. Hij heeft zich hierop georiënteerd om hun te bereiken. Uiteindelijk zal dit hem redden.

Fireground survival & air management.copyright pieter maes

5.2.2     De reacties van het slachtoffer.

Het al dan niet slagen van een reddingsoperatie hangt niet alleen van de ploegen af die de redding proberen uit te voeren. Het slachtoffer kan in zijn handelen en door zijn (re)acties ook een bepalende rol spelen.

In het totaal zal het slachtoffer 6 keer geholpen / gevonden worden door een collega die hem telkens probeert te helpen en te redden. De reacties van het slachtoffer zijn verwarrend, geïrriteerd en bemoeilijken aanzienlijk zijn redding.

·       Een eerste keer zal zijn teamgenoot hem trachten te kalmeren. Ondanks dit verliezen ze elkaar toch uit het oog.

·       Een tweede maal zal hij gevonden worden door een collega die op zijn geschreeuw was afgegaan. Het SO stond recht met een losgekoppelde LA. Het SO zal tot twee keer toe aan de 45 laag bij de grond gezet worden. Twee keer zal het SO recht staan en wegwandelen in foutieve richting. Na de tweede keer moet de redder zichzelf redden.

·       Een derde maal opnieuw door een collega die op geschreeuw afgaat. Het SO staat nog steeds recht. De collega geeft richtlijnen maar het SO negeert deze en zal zich wederom dieper het gebouw in begeven. De collega zal het SO fysiek stoppen en proberen mee te nemen. SO brengt in zijn reactie echter de collega ten val.

·       Een vierde maal door een collega die op het punt stond het gebouw te verlaten en een stem hoort. Ondanks zijn quasi lege fles zal hij er toch op afgaan. Hij zal het SO laag bij de grond vinden, zonder lucht, bodyguard niet geactiveerd. De redder roept om assistentie, maar zal zelf in de problemen komen. Hij zal zelf gered worden en kan enkel nog zeggen dat het SO in de buurt is.

·       Een vijfde maal door een collega die verder zocht op basis van de richtlijnen van de vierde redder. Hij zal het SO bewusteloos op de grond vinden. Ook deze redder valt zonder lucht en komt in de problemen en een mayday uitsturen.

·       Een zesde maal door collega’s die reageren op de mayday van de vijfde redder. Zij vinden de collega die het SO gevonden hadden en lokaliseren voor de 6^e maal ook snel het bewusteloze SO. Pas nu begint de effectieve evacuatie.

6        Lessen voor Europa?

Fireground survival & air management. In België of Europa bestaan er maar amper of helemaal geen procedures voor een brandweerman in nood. Laat staan dat er al ploegen getraind zouden zijn in deze. Dit is zorgwekkend en niet geheel onterecht. Maar het geeft ons nu ook de opportuniteit om te leren uit de ervaringen uit andere werelddelen. In de USA probeert men sedert begin jaren ’90 te werken met het RIT-concept. In 2001 is er dan het ongeval met Brett Tarver in Phoenix, in 2002 verschijnt het NIOSH rapportⁱⁱen in 2003 het artikel van Steve Kreis “RIT isn’t rapid.”ⁱEn wie er wat op zoekt kan nog heel wat meer publicaties online vinden betreffende het RIT-concept.

Dankzij het werk en de ervaringen uit de USA hebben we in Europa een uitgelezen kans om zowel op bevelvoerend niveau als op individueel niveau een doordachtere procedure brandweerman in nood op te maken.

6.1      De Europese attitude en situatie.

Iedere bevelvoerder op een interventie zal borg willen staan voor de veiligheid van zijn mannen. Voor het grootste deel gebeurt dit door de situatie in te schatten, rook te evalueren, wind in rekening te nemen, beschikbare middelen versus vuurhaard af te wegen,… Kortom, alle mogelijke factoren die de evolutie van de brand en het brandgedrag kunnen bepalen moeten bekeken worden. In de praktijk zal men in België vaak terugvallen op het GRSTV-model. Sommige andere landen hebben hun eigen gelijkaardige systeem. De doelstelling is tweeledig. Enerzijds de brand onder controle krijgen en dit anderzijds met een minimum aan risico voor je manschappen. Deze aanpak is hoofdzakelijk preventief. Men tracht de brand te lezen, in te schatten hoe hij zal evolueren en zodanig de opportuniteit voor een veilig tussen komen te grijpen.

Deze benadering is sterk gebaseerd op kennis en typerend voor de brandweerdiensten in West-Europa. De idee dat het alsnog kan gebeuren dat, door het typisch onvoorspelbare karakter van een ongeval, er toch brandweermannen in de problemen komen, is een taboe in onze streken. En dat maakt dat er noch op het niveau van vaardigheden, noch op het niveau van tactiek en strategie vandaag de dag rekening wordt gehouden met het scenario ‘brandweerman in nood’. Er is geen reactief scenario dat klaar ligt waarop we kunnen rekenen als één van onze collega’s in de problemen komt. Sterker nog, een zogenaam ICS (Incident Command System) bestaat bij ons niet.
In de praktijk moeten we ons behelpen. Op het vlak van de individuele vaardigheden is er een evolutie met de opleiding RIT Fireground Survival & Air managment die we alleen maar kunnen toejuichen. Maar op het vlak van Incident Command System (ICS) moeten we eigenlijk nog vanaf nul beginnen. Je mag je manschappen nog zo goed opleiden en voorbereiden, als er geen efficiënte coördinatie, inzet en duidelijke strategie is zullen de individuele inspanningen en vaardigheden verloren gaan.

We moeten ons dus durven afvragen welke de optimale strategie / tactiek is om te volgen als bevelvoerder wanneer er morgen een mayday van een collega (en vriend?) over de radio klinkt. Uit het onderzoek uit de Verenigde Staten leren we dat een apart RIT-team, dat stand-by staat, niet werkt. We moeten we op zoek naar andere antwoorden. Anderzijds kunnen we ook leren uit de rapportering rond de ongevallen dat de (re)acties en handelingen van de brandweermannen in nood vaak bepalend zijn voor het al dan niet slagen van een redding.

Er zijn dus twee domeinen waarop gewerkt moet worden: de individuele vaardigheden van iedere brandweerman en het bevelvoerende niveau. Voor de individuele brandweerman moet hij vooral weten wat hij kan en moet doen als hij in de problemen geraakt. Dit zit vervat in de opleiding Fireground Survival, air management en de mayday. De Phoenix case toont op betreurenswaardige wijze aan hoe verkeerd reageren van een brandweerman meerdere kansen op redding teniet kunnen doen. Zich voorbereiden op crisis situaties zal hierin een belangrijk verschil maken. Oefenen, trainen en dit zowel mentaal als fysiek is de verantwoordelijkheid van elke brandweerman.

copyright pieter maes

Op het bevelvoerend niveau staan we spijtig genoeg nog nergens. Een groot probleem is dat er geen standaard systeem is waar je de procedure ‘brandweerman in nood’ in kan integreren. In België, en in vele andere Europese landen, is er geen volwaardig Incident Command System. En nochtans kan je uit de Phoenix case afleiden dat een efficiënte bevelvoering met adequate en snelle opschaling cruciaal zijn. Dan kan het RIT-concept geïntegreerd worden in het ICS. Eens deze integratie volwaardig kan uitgevoerd worden kunnen we zelfs afstappen van het idee van aparte teams die stand-by staan. Meer nog, de Phoenix case toont aan dat we dit moeten doen want het klassieke RIT-concept werkt meestal niet. Een Rapid Intervention Team moet zo ‘Rapid’ zijn dat een team van buiten uit vaak te laat zal komen. We moeten dus andere tactieken overwegen.

6.2      De fusie van RIT en ICS[4]?

Fireground survival & air management.

Als we afstappen de idee van een apart team stand-by staat voor een brandweerman in nood moeten we ons af vragen welke middelen we dan wel beschikbaar kunnen hebben om een collega te hulp te schieten en hoe we die efficiënt gaan inzetten

Het antwoord kunnen we vinden in het NIOSH rapport van de Phoenix case. De brandweerman in nood zal tot 6 keer toe gevonden worden door een collega. Echter alleen de laatste twee keer gebeurd dit door een team dat het gebouw is binnengedrongen specifiek op zoek naar de collega’s. De vier eerste keren dat er contact gemaakt wordt met het SO gebeurd dit door brandweermannen die eerder toevallig in de buurt zijn en wiens aandacht getrokken is door roepen van de brandweerman in nood.

Ook verschillende andere brandweermannen die in de problemen komen hebben zichzelf kunnen redden door zich te richten op geluid van radio’s of gesprekken van collega’s in de directe omgeving.

Je kan dus stellen dat de opdracht van elke brandweerman op de interventie kan veranderen naar ‘hulp bieden aan een collega in nood’ als hij toevallig diegene is die er het dichtst bij is. Dit is de snelste aanpak en beantwoord aan de noodzaak om tegen de klok te werken om een collega te hulp te schieten.

Deze aanpak heeft een aantal consequenties. Enerzijds voor iedere individuele brandweerman op het vlak van vaardigheden. We gaan onze manschappen bijkomend moeten trainen in het bijstand verlenen aan een brandweerman. Maar ook voor de bevelvoerders en hun strategie en tactiek. Als je ploegen op de interventie een andere dringendere rol opnemen, dan zullen andere ploegen de oorspronkelijk taak van de eerste ploegen moeten overnemen. Er moet dus een systeem zijn dat vlot roteren van ploegen toelaat.

Eigenlijk spreken we hier over een volwaardig Incident Command System. Een ICS is een standaard schema dat een officier gebruikt om een interventie te managen. Op basis van bepaalde parameters zullen er bepaalde beslissingen genomen worden die dan weer standaard reflex-acties tot gevolg hebben wat betreft de middelen die beschikbaar komen.

In de USA zijn ICS al veel meer ingeburgerd. Een mooi voorbeeld is de wijze van opschalen die men gebruikt. Men spreekt in de USA over first alarm, second alarm, third alarm en zo verder. Aan elk van deze alarmen zijn een bepaald aantal middelen gelinkt (manschappen, officieren en voertuigen). Een dispatcher zal op basis van de informatie die hij krijgt inschatten wat voor brand het is en de bijhorende middelen uitsturen. Een bevelvoerder die vertrekt voor een ‘seconds alarm’ wéét dus ook steeds welke middelen hij ter beschikking zal hebben. Tot zo ver kunnen we in onze streken nog wel mee door onze standaard vertrekken. Het voordeel van een ICS wordt echter pas echt duidelijk wanneer een bevelvoerder ter plekke beslist dat hij meer middelen nodig heeft, dat hij wil opschalen en versterking wil krijgen. Binnen een goed ICS kan hij dan gewoon een hoger alarm afkondigen. Zo kan hij van een ‘second alarm’ bijvoorbeeld naar een ‘third alarm’ gaan of zelfs in één keer naar ‘fourth alarm’ springen. De dispatcher weet dan weer welke zijn reflex-acties moeten zijn op dit order. Hij stuurt dadelijk de bijhorende middelen uit. Met andere woorden, met twee woorden en een minimum aan tijd komt er een op voorhand bepaald aantal middelen bij.

Ook typisch voor een ICS is dat extra toekomende middelen op een ‘staging area’ verzameld worden en zich daar aanmelden. Dit is eigenlijk een ‘Rendez-Vous-punt’ (RV-punt) waar men zich aanmeldt en ter beschikking van de bevelvoerder zal houden. De bevelvoerder kan dus snel (met een bevel van twee woorden) een op voorhand bepaald en door hem gekend aantal middelen ter plekke krijgen. Eventueel ook met extra bevelvoerders krijgen die hem kunnen bij staan indien dit in het ICS voorzien is. Het is een zeer efficiënte manier van werken.

6.3      ICS, alles omvattend systeem?.

ICS is een werkmiddel. Het is geen theoretische benadering van een brand. Het is een stappenplan, een schema dat een bevelvoerder dient te kennen en kan toepassen op de situatie die zich aandient. Het gestandaardiseerd en uitgebouwd ICS zal zorgen dat de bevelvoerder meer aandacht kan hebben voor de tactisch – strategische beslissingen op de interventieplaats zelf en minder met logistieke vraagstukken moet bezig zijn.

Naast procedures voor allerlei branden (hoogbouw, industrie,…) is er binnen een ICS ook plaats voor specifieke bevelen. Zo bestaat er in de USA bijvoorbeeld een bevel ‘PAR’. Dit staat voor ‘Personal Accountability Report’. Wanneer een bevelvoerder een PAR vraagt verwacht hij van elke ploegleider ASAP een bericht waarin die bevestigt dat hij zijn manschappen veilig en wel bij hem heeft. Bedoeling is om op efficiënte en eenduidige wijze te weten te komen of er een brandweerman of ploeg in de problemen zit of niet.

Eén van de situaties die makkelijker het hoofd kan geboden worden binnen een goed georganiseerd ICS is een mayday oproep van een collega (en vriend) in nood. Op dat moment ontstaat er als het ware een nieuwe interventie binnen de bestaande interventie en neemt het stressniveau voor iedereen aanzienlijk toe. Er zullen een aantal zaken (al dan niet gelijktijdig) moeten gebeuren. Bij wijze van voorbeeld:

·       de bevelvoerder moet kennis nemen van de mayday en deze zo nauwkeurig mogelijk lokaliseren.

·       De bevelvoerder zal de ploeg die het dichts bij de locatie van de mayday beschikbaar kan zijn inzetten op het lokaliseren en verlenen van eerste assistentie aan de brandweerman in nood.

·       Indien er twijfel is zal er een PAR gevraagd worden door de bevelvoerder om met zekerheid een Mayday uit te sluiten of  te bevestigen.

·       De ploeg die de collega in nood gaat helpen is wordt vervangen door een ploeg die stand-by was zoals voorzien binnen het ICS.

·       De bevelvoerder zal opschalen naar een ‘brand met brandweerman in nood’ en de dispatch zal dadelijk de nodige middelen uitsturen die hieraan gelinkt zijn. Als we daarvoor rekening houden met het onderzoek van Steve Kreis wil dit zeggen:

o   Minstens 12 extra manschappen

o   Minstens 1 extra bevelvoerder, liefst 3.

·       De tactiek en middelen op de brand verschuiven, indien de middelen dit vereisen, van brandbestrijding naar beveiliging van de zone waar de brandweerman zich (vermoedelijk) bevindt.

Het mag duidelijk zijn dat indien de bevelvoerder niet door een eenduidig bevel (bv. Brand met brandweerman in nood) kan opschalen het een heel complex gedoe zal worden. Ook het controleren of alle manschappen ok zijn kan door een eenvoudige PAR. Hoe zouden wij dit in België aanpakken indien er om zegges 4 autopompen aan het werk zijn. We hebben geen enkel gelijkaardig bevel of gelijkaardige procedure.

Het is belangrijk hier duidelijk en streng op te merken dat tijdens een inzet om een collega te redden elke brandweerman verantwoordelijk blijft voor zijn eigen veiligheid. Indien iedere individuele brandweerman niet in staat is zijn deel van de opdracht veilig uit te voeren zal dit de volledige opdracht in gevaar brengen. Want voor je het weet hebben we meerdere brandweermannen in nood, wat nefaste gevolgen heeft voor de redding van de eerste brandweerman.

Een streng en stringent ICS is hieromtrent onontbeerlijk. Uit het onderzoek in Phoenix is gebleken dat brandweermannen consequent te lang blijven werken met hun perslucht en te laat beslissen te terugweg aan te vatten. Dat is de hoofdreden waarom leden van RIT-teams in de problemen kwamen. Men was met andere woorden te taak en resultaatgericht en beseft niet dat men slechts een deel van een groot systeem is. Het is aan de bevelvoerders buiten om te zorgen dat iedere brandweerman ‘geplot’ wordt. Hij wordt op afstand gevolgd. Via de radio volgt men zijn luchtreserve en men zal tijdig het bevel geven om de terugweg aan te vatten. Een brandweerman die buitenkomt op zijn fluitsignaal is te laat aan zijn terugweg begonnen. Ook als het over het redden van een collega gaat.

Maar deze aanpak vereist een ICS waarbinnen plaats is voor bevelvoerder die een effectief ‘air management’ kan voeren. Hij volgt de persluchtdragers op en heeft de autoriteit het bevel te geven de terugweg aan te vatten. Het is een utopie te denken dat één enkele bevelvoerder dit aankan. Daarom ook dat standaard systemen voor opschalen zo interessant zijn. Eens een officier het alarm ‘brand met brandweerman in nood’ geeft wéét hij dat er zo spoedig mogelijk één of meer extra bevelvoerder(s) aan zijn zijde zal hebben.

Dergelijke systemen verhogen zonder twijfel de veiligheid van de ingezette manschappen en maken de interventie efficiënter.

7        Terug met de voetjes op de grond…

We moeten  spijtig genoeg toegeven dat een ICS met een geïntegreerde procedure ‘brandweerman in nood’ nog niet voor morgen zal zijn. Opschalen en versterking vragen is in België een tijdrovende en ingewikkelde procedure. Zowel voor de bevelvoerder ter plekke als voor de dispatchers. En bijna steeds moet dit gebeuren wanneer de stress en tijdsdruk een hoogtepunt kent. Het zou het functioneren van de brandweer op een interventie ten goede komen als er hieromtrent zone overschrijdende standaard procedures zouden opgesteld worden.

Zeker als het helemaal de verkeerde kant op gaat en een collega of collega(‘s) om hulp roepen. Dan wil je als bevelvoerder als het ware op een alarmknop kunnen duwen. Waarna dan  zo spoedig mogelijk het maximum van middelen ter plekke is om je bij te staan in het bieden van hulp aan de collega in nood.

Ook met de introductie van Fireground Survival in de Belgische brandweerwereld is er nog een lange weg af te leggen. Maar de eerste stappen worden gezet.  Wanneer iedere brandweerman weet hoe hij kan / moet reageren bij problemen, wanneer iedere brandweerman een degelijke mayday kan uitzenden, … dan zou het uitermate spijtig zijn als daar geen performant ICS tegenover staat dat een adequaat antwoord kan geven aan de collega die in nood is en misschien moet vechten voor zijn leven.

De brandweer is een unieke omgeving om te werken. We vormen als het ware een familie. Laten we zorgen dat we dan ook voor elkaar kunnen zorgen als het fout gaat. Want nu leven we op hoop. Hoop dat het niet de dag van morgen zal gebeuren…

copyright pieter maes

8        Bronnen

copyright pieter maes

Een manier van verwerken is schrijven. Op zaterdag 26 mei zal een man met ijzingwekkende koelbloedigheid een aanslag plegen in het Joods Museum in Brussel. Het is voor de families een drama. Maar ook voor een hulpverlener een opdoffer van formaat. Plots lijkt de wereld  minder mooi dan gisteren… Het verwerken kan beginnen.

__________________________________

Ik ga naar huis na een wacht van 26 uur. Een wacht die ik niet snel ga vergeten. Vier gezichten gaan me bijblijven.

Ik verlaat een andere stad dan die waar ik gisterenmorgen mijn shift begonnen ben…

Het komt pas echt binnen als je in je wagen stapt, weg uit je beroepsomgeving. Als je op weg bent naar je gezin, je familie, je vrienden,… Het zijn de momenten wanneer je de muziek loeihard zet en even weg wilt zijn van alles. Wanneer beelden die op je netvlies gebrand staan hun plek moeten vinden. Wanneer je beseft hoe dankbaar je moet zijn voor alles wat je kan liefhebben. Wanneer je, aan de afrit Leuven, merkt dat je het hele traject van Brussel naar Leuven met een richtingaanwijzer aan hebt gereden…

Het was iets voor vier uur, een zonnige zaterdag namiddag in de Brusselse Marollen. We hebben een rustige wacht. Maar het blijkt stilte voor de storm… Wanneer de beepers afgaan en blijven afgaan, voelen we dat er iets grondig mis is. De urgentieverpleegkundige racet naar onze ziekenwagen. De stemming is gezet. De eerste ziekenwagen en een MUG vliegen de site van het Sint Pietersziekenhuis al af. We volgen er vlak achter. De straten worden tunnels, je probeert je (mentaal) voor te bereiden. We komen zeer snel, zo goed als gelijktijdig, aan in de Miniemenstraat.

Ter plekke vallen we terug op automatismen. Op wat we daar vinden kan je niet trainen of oefenen. Alledaagse mensen liggen er op de grond.  Allen de dierbare van andere mensen.  Mensen zoals u en ik. Iemands oma, vader, zoon, zus,…

Het geroep begint. We proberen zo snel mogelijk de middelen optimaal te spreiden. Onze inspanningen om iemand te redden zo efficiënt mogelijk in te zetten. De doc ter plekke vraagt over de radio om versterking. Zelfs voor een doorwinterde MUG-arts als hij is dit een ijskoude douche. Allemaal moeten we door de mentale muur gaan, verder werken, even niet nadenken of stil staan bij wat er gebeurt is. Proberen te redden wat er te redden is. Maar als snel groeit het besef dat de aanvaller vreselijk efficiënt is geweest. We wisselen blikken uit en delen elkaar mee wat we denken… Dit is een aanslag.

Iedereen heeft ter plekke het beste van zichzelf gegeven. Iedereen moest een stap verder gaan dan normaal van hem of haar verwacht kan worden. Het is een ervaring die ons zal bijblijven en binden als hulpverleners.

Later, terug in de post komen we  op adem. Vragen aan elkaar of het gaat. Van urgentie-arts over verpleegkundige tot brandweerman-ambulancier. Iedereen is begaan met iedereen. Dit zou niemand hoeven meemaken. ‘s Avonds zie je de familie aankomen. De broer, de vader,… Het plaatje wordt volledig. De patiënt krijgt een leven. Het weegt. We gaan de nacht in.

De volgende dag moet je dan gaan stemmen… De politiek… Zij moesten hierop reageren. Maar het minste wat je mag verwachten is dat dit sereen gebeurd.

Het was toeval dat een Belgische top-politicus ter plekke was. Het siert hem dat hij adequaat en snel de hulpdiensten heeft gebeld. Het is ieders burgerplicht. Hij snelde te hulp. En dat hij kwam kijken terwijl we aan het werk waren, is ook des mensen. Sommige mensen keren zich af, sommigen kunnen niet weerstaan aan de drang om een blik te werpen. Ik kan het hem vergeven.

Maar moest hij daarna echt  via twitter verkondigen dat hij bij de eersten ter plekke was en er nog steeds was? Met zo’n publieke status moet men toch beseffen dat het de enorme mediastorm alleen maar nog zou aanwakkeren.  Het besef kwam blijkbaar later, de bewuste tweets zijn verdwenen…

De media zouden het nog een stap verder nemen. Ons materiaal is nog niet gekuist, onze ziekenwagens nog maar amper terug operationeel of La Dernier Heure, VTM en Het Laatste Nieuws publiceren foto’s van twee neergekogelde slachtoffers. Het eerste slachtoffer is aan de hand van kledij en attributen ongetwijfeld herkenbaar voor familie. Het tweede wellicht ook. Dat ik zelf, als hulpverlener ook herkenbaar ben voor mijn vrouw en familie is eigenlijk bijzaak. Maar… het maakt je furieus. Je wilt niet dat je kinderen, je vrouw,… zo vernemen wat je aan het doen bent. Hoe kan je echter van de pers respect verwachten voor hulpverleners (en hun familie) als ze zelfs geen respect hebben voor de slachtoffers zelf en hun familie… Het is de rottende fond van de rioolpers waar opbod de enige strategie is in tegenstelling tot inhoud.

Ik wou dat ik kon zeggen dat de pers en de politiek volgende keer anders zou reageren. Maar ik vrees er voor. Dat gewicht heb ik niet. Trouwens, het is nu eerst aan de families van de slachtoffers. Dat ze in rust, met ruimte en sereniteit afscheid kunnen nemen van hun dierbaren.

Ik wou dat ik kon zeggen dat dit niet meer zal gebeuren… Maar ik vrees er voor.  Het enige wat ik zeker weet is dat wij, brandweermannen en ambulanciers, er de dag van morgen terug staan.

__________________________________

Het parket heeft beelden van de dader vrij gegeven in de hoop zo de dader te kunnen vatten. Gelieve deze link  te bekijken en verder te delen via alle beschikbare kanalen.

MAES_2011_RIT under fire_9028 In 2011 gingen 4 brandweermannen van de brandweer van Brussel naar Champaign, Illinois  (VS) om een opleiding ‘RIT under fire’ te volgen. Dit volgde op eerdere opleidingen in het kader van RIT operaties ondermeer in Phoenix. RIT staat voor Rapid Intervention Team en is een deel van het Amerikaanse antwoord op hun vele dodelijke ongevallen tijdens interventies (1 & 2). De doelstelling is te allen tijde een reddingsteam stand-by hebben dat de brandweerman, of brandweermannen, in nood zou kunnen gaan helpen. 

Na deze opleiding werd bekeken wat er in België eerst zou kunnen opgestart worden in het kader van de problematiek een brandweerman in nood. Want laten we eerlijk zijn, we zijn hierop in het geheel niet voorbereid. Neem nu de radioprocedure: het uitsturen van een noodoproep, een mayday. Nergens in België bestaat deze procedure, laat staan dat men er op oefent. Het hoeft, denk ik, geen betoog dat op een efficiënte en duidelijke wijze om hulp vragen het verschil kan maken. Maar vaak gaat het hier al mis. Dan hebben we het ook nog niet over de vaardigheden die je overlevingskansen kunnen vergroten. Welke brandweerman heeft al eens serieus nagedacht en effectief geoefend op zelfreddingstechnieken? Welke LVO heeft als eens stil gestaan bij de nodige acties wanneer er een mayday over de radio binnen komt? Hoe ga je reageren, wat moet er gebeuren? Het is zorgwekkend dat we allemaal verkondigen dat we gevaarlijk beroep hebben, maar dat we ons blijkbaar niet voorbereiden op mogelijke noodsituaties met onze eigen mensen.

Gedeeltelijk is er hier een uitleg voor. In Europa focussen we op preventie. Brandgedrag bestuderen, leren begrijpen en preventief anticiperen. En het moet gezegd zijn, dit is de prioriteit: blijf uit de problemen! Ken je klassiekers: CFBT, lans-technieken, GRSTV, adembescherming,…  Maar met dit alles kunnen we spijtig genoeg niet vermijden dat er toch ongevallen gebeuren. De geschiedenis, ook in België, leert ons dit. Misschien is de tijd rijp om op zoek te gaan naar het gepaste antwoord op een dergelijke situatie.

2. Begin van het Belgische verhaal.

MAES_2011_RIT under fire_8926

Met de kennis die opgedaan was in de VS zijn we met een aantal collega’s gaan bekijken wat er nu nuttig kan zijn binnen onze bestaande Belgische aanpak en systematiek. Het was al heel gauw duidelijk dat we vanaf nul zouden moeten beginnen: eerst de basisvaardigheden die de veiligheid van iedere brandweerman kunnen verhogen. En deze zijn terug te vinden in drie modules: de mayday-procedure, air-management en fireground survival. We willen hiermee op termijn alle brandweermannen van België kunnen bereiken. Als dat je doelstelling is dan zijn de provinciale brandweerscholen de meest logische partners. Maar enerzijds kan je in België niet zo maar een nieuwe opleiding opstarten via deze scholen. En anderzijds was het voor ons ook belangrijk dat de opleiding overal identiek zou starten. We wilden dat iedere brandweerman dezelfde opleiding zou krijgen. Daarom moesten we samenwerken met FOD Binnenlandse zaken en het kenniscentrum voor de brandweer. Zij moeten de opleiding evalueren en valideren. Eind 2011 werd er dan ook een werkgroep opgericht en bij de brandweer van Brussel werd begin 2012 een pilootproject opgestart.

Eerst en vooral moesten we letterlijk aan onze opleiding gaan timmeren. De modules voor de praktijkoefeningen moesten gemaakt worden. We dienden tevens de afmetingen aan te passen zodat de oefeningen goed uitvoerbaar bleven met onze persoonlijke beschermingsmiddelen. Dit laatste bleek vaak om een centimeter meer of minder te draaien. Zo zijn bijvoorbeeld onze helmen verschillend van de modellen in de USA en onze persluchtflessen zijn iets groter. Een centimeter te weinig en de oefening werd onmogelijk, een centimeter te veel en het was geen oefening meer… Het samenstellen en verfijnen van de modules gebeurde onder leiding van sergeant Patrick Vanderweyen (Brandweer Brussel). Na heel wat dagen meten, timmeren, experimenteren en aanpassen hadden we uiteindelijk onze 10 modules voor onze opleiding.

3. Pilootproject bij brandweer Brussel.

MAES_2011_RIT under fire_9095

Voor het pilootproject echt van start kon gaan was er nog één hindernis te nemen bij Brandweer Brussel. Een testdag voor de officieren en mensenvan de vakbonden. Alvorens deze opleidingen groen licht te geven wilden ze wel weten wat deze opleiding nu eigenlijk inhield. Hun ervaringen en feedback waren quasi unaniem positief. Het was de deelnemers duidelijk dat deze opleiding nuttig was en zinvol voor iedere brandweerman. Meer nog, iedere brandweerman, onderofficier en officier. Wel werd erop gewezen dat iedere deelnemer in orde diende te zijn met de opgelegde fysieke testen van de brandweer. Dit om zeker te zijn dat de betrokken deelnemers in staat zouden zijn om de opleiding met perslucht met succes en veilig te volbrengen. Verder werd er ook beslist om preventief een EHBO kit met zuurstoffles  te voorzien. Deze laatste is gedurende de hele proefperiode nooit gebruikt.

Brandweermannen bij de Brusselse brandweer kregen vervolgens de kans om op vrijwillige basis deel te nemen aan een dag bijscholing omtrent de mayday-procedure, air-management en fireground survival. Vanaf 2013 werd er zelfs een korte introductie van 2 uur voorzien in de verplichte permanente vorming van de brandweermannen. Tevens werd beslist dat de opleiding zou ingevoerd worden in de opleiding voor de nieuwe rekruten.

Doorheen 2012 en 2013 zijn er in Brussel zo’n 30-tal opleiding gegeven. Dit wil zeggen dat we om en bij de 300 deelnemers hebben gehad. Per opleiding waren er steeds 2 instructeurs aanwezig. Tijdens de opleidingen hebben deelnemers gehad uit alle rangen en alle leeftijdsgroepen. Van officieren tot brandweermannen en van 20-jarigen tot 50-plus. Ik durf te stellen dat we erin geslaagd zijn om de opleiding voor iedere deelnemer individueel interessant en leerrijk te maken.

De opleidingsdag zelf bestond uit een korte theoretische inleiding, een instructie met oefenmoment op oefenmodules en vervolgens het afleggen van een parcours met de aangeleerde technieken. In tegenstelling tot wat we in de USA hadden gezien kozen we ervoor om geen extra stressfactoren toe te voegen. Het was duidelijk dat we snel tegen de grenzen van de comfortzone van een brandweerman met perslucht zaten. En de stress nam dan ook vanzelf toe. We hebben dan ook gefocust op het rustig afleggen van het parcours en het kalm oplossen van de problemen die je tegenkomt. Het is namelijk een reëel gevaar om in plaats van een leerervaring een angstervaring op te doen. En dan krijg je een tegengesteld leereffect. Met deze opleiding wil je de deelnemers een bewustmakende ervaring aanbieden. Zodat als men ooit in de problemen komt, men kan terugvallen op wat men geleerd heeft. Om dan kalmer en beter de situatie inschatten, beter reageren en uit de problemen geraken.

Dankzij deze niet prestatiegericht aanpak (geen tijdsdruk, geen extra stressfactoren, probleemoplossend coachen,…) zijn zowat alle deelnemers naar huis gegaan met een succesbeleving, een positieve leercurve. En dit terwijl we toch ook de feedback kregen van velen dat ze hun grenzen waren tegen gekomen.

Brussel Fire Department recruits NL 2013 - 2014Recruit firefighters from the Brussels fire department on a RIT fireground survival and air management training.

Een ander dankbaar aspect dat we hebben kunnen vaststellen aan een dergelijke opleiding is dat herhaling niet gaat vervelen. Deelnemers kregen de kans om meerdere malen te komen. Een dag als deze is zowel fysiek als mentaal belastend. Als je dan eens een wat mindere dag hebt zal je dat dadelijk merken. Eens terugkomen, deze keer wel uitgeslapen bijvoorbeeld, kan een wezenlijk verschil maken. Je zal verder bouwen op je reeds opgedane ervaring. Dat laatste was trouwens steeds merkbaar bij de deelnemers die meerdere keren kwamen. En soms werd dan de stap gezet naar het met blinddoek uitvoeren van de oefeningen. Maar ook hier weer, alleen als de deelnemer zelf dat zag zitten, zonder druk van de instructeurs of de groep. Het mag duidelijk zijn dat de aanpak van de instructeur hierin cruciaal is. Je moet het misschien eerder omschrijven als coaching dan als instructie.

4. Klaar voor de externe evaluatie.

Eind 2012 waren we klaar voor de eerste evaluatie door het Kenniscentrum voor de brandweer van FOD Binnenlandse zaken. Voor deze dagen werden externe deelnemers uitgenodigd. Dat wil zeggen brandweermensen niet verbonden aan de brandweer van Brussel. Voor ons was dit het eerste evaluatiemoment. Hoe zouden deze mensen reageren op de opleiding, de wijze van lesgeven, de opbouw van de dag, de oefeningen zelf,… En dit terwijl er een aantal mensen observeren om te bepalen of deze opleiding het waard is om opgenomen te worden in het curriculum van de provinciale brandweerscholen.

Firefighter after the burn.A live fire training during a Compartment Fire Behavior session is fysical quite demanding. Firefighter need to have attention for active cooling and rehabilitation. Cooling down and good rehydration is crucial to keep these trainings safe.

Tijdens deze evaluatiedagen werden scenario’s voorzien die wel eens kunnen voorkomen tijdens een echte noodsituatie. Uit de observaties moest telkens blijken dat de technieken en kennis overgedragen tijdens de opleiding een oplossing of verbetering konden bieden.  Zo werden deelnemers op onverwachtse momenten gevraagd een mayday af te kondigen. Vaak ging dit gepaard met een onverwachtse gebeurtenis zoals een val of instorting die door de modules gesimuleerd werden. Of deelnemers werden verplicht kalm en geconcentreerd te blijven terwijl ze ademnood ervaren. Het oplossen van een eenvoudige puzzel (voor een 5-jarige) wordt dan plots een hele opgave. En last but not least hebben alle deelnemers een parcours afgelegd met onderweg uitdagende en moeilijke passages. Hierbij probleemoplossend blijven denken, niets forceren, soms kiezen voor een rustmoment, indien nodig achteruit gaan,… zijn allemaal aspecten die hierbij aan bod komen.

De bevoegde commissie van het kenniscentrum was enthousiast en positief over de observaties. En voor ons als instructeurs en drijvende krachten achter dit pilootproject was het zeer fijn om de feedback van de deelnemers te mogen lezen. Een kleine bloemlezing.

Christian Walckiers , Korporaal brandweer Lennik:
“Wat een fantastische ervaring! En verschillende zaken bijgeleerd die eigenlijk bij de basisopleiding voor een brandweerman zouden mogen horen. Ik vond het een zeer leerrijke ervaring. Mochten van mij gerust 2 dagen zijn. Ook de ervaring opgedaan om op tijd enkele seconden rust in te bouwen om dan weer verder te kunnen.”

Gustaaf Cools, adjudant brandweer Lennik.
"Basiskennis die noodzakelijk is door iedereen te kennen. Na de korte theorie is iedereen overtuigd omtrent het belang hiervan om jezelf en collega’s te helpen.”
“Had ik dat maar gehad in mijn basis 20 jaar geleden. Het leren beheersen van jezelf, en verschillende keren die dag jezelf tegenkomen in veilige omstandigheden. Leert anders denken.”

Patrick Van Droogenbroeck, brandweerman brandweer Lennik.
“Als er dan toch pompiers zijn met een hoog RAMBO-gehalte, na zo'n dagje zullen ze wel terug met hun beide voeten op de grond staan.
Wat mezelf betreft. Opmerkingen heb ik niet, maar heb wel het één en ander geleerd over dingen waar we anders niet bij stilstaan. Ik hoop dat ik deze technieken nooit zal moeten gebruiken maar ik ben blij dat ze ken.”

Jürgen Fets, brandweerman brandweer Leuven.
“Eén van de betere opleidingen die ik al mogen volgen heb binnen het brandweerlandschap! Fysiek, wilskracht, stressbestendigheid, correcte omgang met de persluchtapparatuur, ... zijn enkele van de vele aspecten die binnen deze oefeningen naar boven komen.”

Bart Gijzen, luitenant brandweer Leuven.
"Ik vond deze opleiding zeer de moeite waard omdat  ze je terug met de voeten op de grond zet. Ik vind het positief dat iedereen op zijn eigen tempo aan zijn/haar leercurve kan werken.”

5. En de toekomst?

Nu de evaluatie positief is komt de volgende uitdaging eraan. Deze kennis en ervaring verder verspreiden over België via de provinciale brandweerscholen en de brandweerkorpsen. En daar komt toch ook wat kwaliteitsbewaking bij kijken. Want zoals één van de deelnemers het schreef: als er dan toch Rambo’s zijn komen die na zo’n dagje wel met hun voetjes op de grond. En dat is de nagel op de kop. De opleiding heeft niet tot doel om een Rambo-super-pompier te vormen. Integendeel. We streven naar bewustmaking, beheerstheid en kalmte voor moeilijke stressvolle situaties. De aard van begeleiding bepaald hierin heel veel, zo niet alles.

Coaching and supervising.Thierry Lefrancq, one of the first RIT instructors in Belgium keeping an eye on a fireground survival training.

De betrokkenen zijn klaar en bereid om hun ervaring en kennis verder te delen. We willen dit weloverwogen en goed doen. Er zullen middelen en tijd gevonden moeten worden om alles  te realiseren. Ongetwijfeld zullen er nog instructeurs, trainers, coaches,… gevormd moeten worden. Cursussen moeten meer in detail uitgeschreven worden, presentaties updaten,  risico analyses dienen geschreven te worden,… Kortom, het werk is nog niet af.

En anderzijds mogen we niet vergeten dat er parallel aan deze ontwikkeling (de vaardigheden, attitudes,…) er ook een implementatie op operationeel vlak moet komen. Daar is nog heel wat werk rond te doen. Maar we hadden er bewust voor gekozen om eerst de individuele vaardigheden aan te scherpen en daarna pas te kijken naar procedures en het operationele. De tijd is misschien wel rijp om ook dat hoofdstuk aan te snijden. Meer hierover in een volgend artikel.

Het is ook hoopvol om te mogen ervaren dat het mogelijk is om in de Belgische brandweer een nieuwe opleiding aan te bieden. Wij, de leden van de werkgroep, hopen ten zeerste dat deze opleiding voor iedere brandweerman beschikbaar kan komen. En wie weet zal de kennis van deze vaardigheden op een dag het verschil maken tussen allemaal samen terug naar de kazerne rijden of niet. Samen kunnen we instaan voor elkaars veiligheid, maar we moeten wel weten wat onze mogelijkheden zijn. Laten we samen aan de slag gaan voor een veiligere brandweer.

Met dank aan alle deelnemers en alle mensen die van kortbij of veraf geholpen hebben met deze pilootopleiding. Maar in het bijzonder de leden van de werkgroep: Thierry Lefranc, Patrick Vanderweyen, Mike Clerebout, Bougard André, Emanual Belaire en Scoubeau Thierry.

6. Evaluatiecommissie geeft groen licht.

Vorige dinsdag 25 februari kwam de evaluatiecommissie van het kenniscentrum van de brandweer samen om de laatste testdag (zie hierboven) van het RIT-project te bespreken.  Hun oordeel was unaniem positief en we zijn dan ook blij met dit project de volgende fase te kunnen aanvatten.

De opleiding is nu goedgekeurd en nu moet er gekeken worden welke delen, door wie, wanneer en hoe  gegeven kunnen worden. Dit betekend opnieuw aan de slag met commissies, brandweerscholen, hoge raden,… Kortom, er is nog een parcours af te leggen.

Concreet gaat men bekijken welk delen van RIT passen in welke basis opleidingen van de brandweerman. Anderzijds zal op de volgende vergadering met de directeurs van de brandweerscholen het project voorgesteld worden aan de brandweerscholen.

Maar we zijn ook van de overtuiging dat er vanuit de korpsen zelf gewerkt kan worden. Uiteindelijk is het materiaal voor een opleiding zelf te maken en moeten we enkel voorzien in voldoende ondersteuning. We geloven ook dat het nuttig kan zijn om bepaalde basis oefeningen in elke kazerne of post te kunnen voorzien. De kost kunnen we zo beperken (oefenen tijdens de uren, geen verplaatsingen, eigen materiaal,…) en de blootstelling maximaal maken. We gaan u hieromtrent verder op de hoogte houden via artikels in de komende nummers.

Heb je toch al een concrete vraag kan je steeds contact opnemen met:

• Pieter Maes, [email protected] (Nederlandstalig)
• Patrick Vanderwyen, [email protected] (Franstalig)
• Thierry Lefranc, [email protected] (Franstalig)

1 “Rapid Intervention isn’t rapid.” By Steve Kreis January 12, 2003.

2 “Supermarket Fire Claims the Life of One Career Fire Fighter and Critically Injures Another Career Fire Fighter – Arizona”, A Summary of a NIOSH fire fighter fatality investigation, July 25, 2002.

Elie Kudlak and Raphaël GaconWorking on the trapeze.

Jan-Willem Maes going for the catch.A pair of hand reaching out for Jan^-Willem Maes hands and arms. If they miss a 4m drop is waiting.

Het is allemaal heel wat jaren terug.  Mijn broertje kreeg het gekke idee om naar de circusschool van Brussel te gaan. Twee jaar in Brussel en hopla, ik ben circus artiest. Yeah right. Die twee jaar is puur fysiek beulenwerk geweest. Bewijs? Wel mijn broertje dat aan die opleiding begon (en twee jaar van de aarde verdween) kwam terug als een potige kerel die twee keer zo breed was als ik. Plots verdween ik achter mijn broertje zijn schouders... Weg broertje, welkom broer. En verdorie, ik moet hier voortdurend uitkijken voldoende 'r'-en te typen. Voor ik het weet heb ik anders over kleine boer en grote boer... Zou mijn hommage hier wel effe kelderen... "Hommage aan kleine boer...

Maar goed, twee jaar opleiding is voorbij, broer is terug op aarde en heeft een diploma in euh… circus.  Ja ja, die toekomst ligt klaar… Wij hadden geen flauw idee waar dat naar toe zou gaan. Chinees staatscircus?
Nope, de circuscompagnie Les P'Tits Bras zag het daglicht. 

Mijn broer heeft een specialisatie in acrobatie, trapeze en de functie van ‘porteur op kader’. Eigenlijk kan je het omschrijven als iemand die zijn brood verdient door charmante dames galant weg te smijten. Vervolgens is het de bedoeling om, wanneer dame in kwestie teruggevlogen komt, ze opnieuw te vangen.  Dat gezegd zijnde, een circusvoorstelling maken is op en top teamwork. Het is één van de weinige beroepsvormen waarbij je je collega letterlijk kan laten vallen. Veel vertrouwen en mateloze toewijding zijn cruciaal als je in de circuswereld ergens wil geraken.

Birta Benonysdottir mid air up side down.Birta Benonysdottir flying up side down through the church. De compagnie Les P’Tits Bras telt ondertussen zes leden. Twee uit de kluiten gewassen porteurs-acrobaten, zijnde mijn broer en Raphaël Gacon.Daarbij twee charmante licht-gewicht dames (in functie van het smijt en vangwerk) , Sofie Mandoux en Birte Benonysdottir. En last but not least Elie Kudlak als all round acrobaat. Het is iemand die op zijn eigen wijze ook kan vliegen. Ik post er zeker nog een paar foto's van, hij is een album op zich waard. 

Fallen firefighterA view we never wish to see...

Bij de brandweer hebben we speciale teams voor gaspak-interventies. Dat wil zeggen dat je mensen in een omgeving gaat sturen met gevaar veroorzaakt door chemicaliën, biologische substanties,... Ze doen hiervoor speciale pakken aan. Een voorwaarde voor een dergelijke interventie is dat er buiten een team stand by moet staan, klaar met het gaspak aan, om deze mensen te hulp te kunnen schieten. Want zonder zo'n pak kan je daar gewoon niet naar toe. Logisch toch?

Firefighter HAZMAR suitPicture of a Brussels firefighter in a Trellchem HAZMAT suit with breathing apparatus.

Zo ook bij brandweerduikers. Een duiker in het water moet steeds een collega duiker stand by hebben, met uitrusting en al. Zodat als er iets mis gaat er onmiddellijke een andere duiker de collega te hulp kan schieten, of misschien beter te hulp duiken. Want zonder duikuitrusting kan je gewoonweg niets doen. Logisch toch?

Maar wat als we onze brandweermannen binnen sturen in een gebouw dat aan het branden is? In die omgeving kan je alleen maar overleven met een  volledig brandweeruitrusting: beschermende kledij, adembescherming en een brandslang klaar om te gebruiken. Maar moet er dan een team stand by staan om deze mensen te hulp te kunnen schieten als het mis gaat? Nope, op dit moment is daar eigenlijk bitter weinig tot geen procedure rond. Er zijn pogingen binnen de hervormingen. Maar de praktijk is dat je zelden een ploeg  bij de hand hebt om collega's hulp te bieden. Nochtans, je kan daar binnen niets gaan doen zonder volledige bescherming en adembescherming. En wat we ook weten: tijd is cruciaal, je zal soms zeer snel en adequaat moeten reageren wil je überhaupt een kans maken.

Maar toch, RIT is een controverse in België en wellicht zelfs in Europa. Ja, ik geef het toe: de controverse is terecht! De boutade hier is: "Je mag gewoonweg niet in de problemen komen!". En dankzij een degelijke basisopleiding met doorgedreven training en voorbereiding op de echte interventies moeten we dit zo veel mogelijk voorkomen. Maar, sta me toe opnieuw een vergelijking te maken. Als je straks in je auto stapt, dan doe je je gordel toch aan? En nochtans ben ik er zeker van dat je zo veilig mogelijk zal rijden. Waarom doe je dan toch die gordel aan? Onvoorspelbare andere chauffeurs en onvoorspelbare factoren misschien?  Zo is ook de realiteit van de brandweer geen droomwereldzonder onvoorspelbare factoren zijn. 

Empty SCBA bottle

Ik pleit voor een genuanceerde benadering van het RIT-concept. Want juist dankzij deze controverse hebben we een kans om een meer doordachte implementering van de RIT-gedachtegang te bereiken. En meer dan waarschijnlijk zal zelfs de naam RIT niet behouden blijven. De artikels die momenteel verschijnen (ondermeer in het tijdschrift De Brandweerman) zijn een aanloop naar een bredere kijk op deze problematiek. Zo willen we vertrekken vanuit de veiligheid van iedere brandweerman. Hoe kunnen we die verhogen, welke vaardigheden ontbreken we? Of dacht je soms dat een brandweerman in België leert hoe hij moet reageren als hij in de problemen komt? Neen! En net zo min weet een leidinggevende officier momenteel in België welke de te volgen procedure is indien er een brandweerman om hulp zou roepen. Toch wel een serieuze lacune voor een beroepsgroep die zelf van de daken schreeuwt een risicoberoep uit te oefenen. En ik durf zelfs zeggen dat dit een Europees probleem is.

Het RIT-project gaat over veiliger werken door individuele vaardigheden te verbeteren en beter voorbereid te zijn indien het nodig is. We willen niet de illusie scheppen dat een aantal supermannen klaar staan die alles kunnen oplossen als het fout gaat. Het is bewezen dat dit al te vaak niet zal werken. Je moet de problematiek van een brandweerman in nood breder benaderen: persoonlijke vaardigheden, operationele strategie en tactiek, logistiek en middelen,...

Hopelijk geeft dit aan het RIT-project een genuanceerde kant. Ik geloof dat het van belang is om deze boodschap te verspreiden om misverstanden te vermijden. Om de polarisatie van voor en tegen, de controverse, om te buigen naar een constructieve discussie. Om te vermijden dat men ergens als cowboys gaat beginnen en elders helemaal niets doet. We willen het middenvel, ALLE brandweermannen bereiken! Commentaar, feedback, bedenkingen zijn steeds welkom. In de komende nummers van De Brandweerman zal u hierover meer kunnen lezen. Intussen kan ik alleen maar hopen dat dit nieuws zich onder alle brandweermannen mag verspreiden. Ik reken op jullie ;-) En als je alternatieve naam wilt voorstellen voor Rapid Intervention Team, zet maar hieronder!

Laten we er een constructieve controverse van maken! 

Pieter Maes.

Jeannine the Superfan!Photo of Jeannine Goossens Sirault, a true Superfan of the Brussels fire department. This respectable lady won't hesitate to jump on a public bus, nor to dive into the subway if it can get her closer to an intervention where we are working. Her ears are like a radar, looking for the siren of our firetrucks or ambulances.
If she can, she is there and will take some pictures. With that material she is keeping an amazing blog. Check it out here.

Ze vroeg even later naar mijn naam en dezelfde avond had ik een eervolle vermelding op haar blog met een heuse "Dank U". Das eigenlijk al wat je nodig hebt als je deze job vanuit je hart doet. Ok, je hebt je loon op het einde van de maand. Maar een kleine "Dank U" als deze, dàt maakt dat je op het einde van je wacht naar huis gaat met een goed gevoel. Sinds toen blijven we elkaar tegen komen. Soms ben ik aan het werk en neemt zij foto's, soms zijn we beiden foto's aan het maken. Wat dan weer het leuke gevolg heeft dat je foto's van jezelf krijgt terwijl je foto's neemt.

Jeannine is een speciaal iemand. Vandaag de dag, wanneer het gesprek in de straat steeds meer aan terrein verliest probeert zij dit verder te zetten op haar blog, via de sociale media. Openlijk steunt ze de Brusselse brandweermannen in haar artikels en via haar foto's. 

Ze draagt de Brusselse brandweer een warm hart toe. Deze dappere dame zal er niet voor terug deinzen om op een bus te springen of de metro in te duiden als ze daarmee dichter bij de plek van interventie kan geraken. Haar gehoor is een radar die continu op zoek is naar de sirene van een brandweerwagen of ziekenwagen. Wij reden vroeger met ons fietsje achter de brandweerwagens aan, we volgden het spoor van het water dat eruit lekte. Zij schat op gehoor de richting in en zal te voet of met openbaar vervoer zo dicht mogelijk proberen te komen. Dag en nacht!

Jeannine the Superfan!Photo of Jeannine Goossens Sirault, a true Superfan of the Brussels fire department. This respectable lady won't hesitate to jump on a public bus, nor to dive into the subway if it can get her closer to an intervention where we are working. Her ears are like a radar, looking for the siren of our firetrucks or ambulances.
If she can, she is there and will take some pictures. With that material she is keeping an amazing blog. Check it out here. Als ze kan zal ze er zijn om een paar foto's te nemen. En met al dat materiaal houdt ze een aardige blog bij. Sinds mei 2009 schrijft ze online en publiceert ze haar foto's. Het aparte is dat ze ook terug kan keren in de tijd. Ze heeft heel wat oudere foto's of toegang tot deze foto's. Foto's uit 'de tijd van toen'. Altijd fijn om dat te zien. Het is indrukwekkend hoeveel materiaal ze op haar blog verzamelt heeft.

Jeannine ik wil je hiermee bedanken voor je steun en tijd. Wat sommigen ook mogen beweren, het wordt geapprecieerd.

Pieter.

Minipop workshopMinipop is een project dat zo veel mogelijk mensen wilt leren reanimeren. De doelgroep is leerlingen van het secundair onderwijs vanaf 12 jaar. De techniek is iets eenvoudiger met een Hands Only CPR. Meer info op de website van Minipop.

Vorige week op 19 februari zijn we met het Minipop team afgezakt naar Zonhoven in Limburg. Daar waren er vijf gemotiveerde leerkrachten ons aan het opwachten voor een workshop Minipop Hands Only CPR.

Minipop workshopMinipop is een project dat zo veel mogelijk mensen wilt leren reanimeren. De doelgroep is leerlingen van het secundair onderwijs vanaf 12 jaar. De techniek is iets eenvoudiger met een Hands Only CPR. Meer info op de website van Minipop. De leerkrachten kregen een theoretische achtergrond omtrent CPR (Cardio Pulmonaire Reanimatie). Verder werden ook de didactische hulpmiddelen besproken. De leerkrachten kunnen aan de slag met een film speciaal gemaakt voor kinderen, de Minipop zelf natuurlijk en een presentatie. En daarna was het tijd voor de praktijk. Alle leerkrachten kregen een grondige basis CPR die door iedereen geoefend werd. Eens iedereen die onder de knie had werd er  overgeschakeld naar de Minipoppen voor de Hands-Only CPR. 

Tegen het einde van het schooljaar zal elke leerling van de Middenschool in Zonhoven een Hands-Only reanimatie kunnen uitvoeren. Dat wil zeggen meer dan 300 mensen die iemand kunnen helpen bij een plotse hartstilstand. En daarmee wordt Limburg een beetje veiliger. Want zoals het vandaag nog in het nieuws was (www.deredactie.be), als het over echt levensreddende handelingen gaat moeten we rekenen op omstaanders. Dan komt een ziekenwagen te laat. Je hebt namelijk maar een paar minuten responsietijd.

Ben je leerkracht, ouder, jeugdleider,... en wil je ook op een dag het verschil kunnen maken? Aarzel dan niet om contact op te nemen met Minipop via hun website. Of steek een handje toe en geef ruchtbaarheid aan dit initiatief dat daarenboven kosteloos is voor de scholen dankzij de steun van de Nationale Loterij. Ga eens kijken op hun Facebook, volg hen via Twitter of link er mee op Linkdin.

Allemaal samen kunnen we een verschil maken.

Groetjes,

Pieter.

Minipop, hands only CPR.Minipop is een project om zo veel mogelijk mensen te leren een basisreanimatie (BLS CPR) uit te voeren. Het is een eenvoudige levensreddende handeling waarmee we in België per dag meerdere mensen mee kunnen redden.
Opleidingen worden voorzien doorMinipop met financiële steun van de Nationale loterij.

Een brandweerman van Leuven die zich een weg doorheen de kabelmodule zoekt.A firefighter working its way through a cable entanglement module.

“Vroeg in de ochtend op 1 januari 2014 rukt de brandweer van Highland Park uit voor een woningbrand.  Het huis is donker en gevuld met rook.  In de woning is er warmte voelbaar.  Twee brandweermannen raken gedesoriënteerd en vinden de weg naar buiten niet terug.  Ze doen een noodoproep over de radio en de overige brandweermannen starten een redding op.  Het verloren duo werd binnen enkele minuten gevonden en naar buiten geëscorteerd.”[1]

Op 1 mei 2007 wordt de brandweer uitgestuurd naar een woningbrand.  Er wordt een RIT (Rapid Intervention Team) aangeduid.  Na de interventie voert de bevelvoerder van het RIT een rapport in in het “National Firefighter Near-Miss Report Sytem”.[2]

“Nadat het RIT aankwam, installeerde het zich in de A/D-hoek van het gebouw.  We deden een 360° van de woning, zetten de ladders klaar, observeerden de toestand, telden het aantal werkende teams, lokaliseerden hen en stonden paraat.  Na ongeveer 20 minuten vielen de ploegen binnen voor een korte tijd zonder water en waren ze genoodzaakt om zich terug te trekken.  Nadat de watertoevoer was hersteld, vielen de teams voor de tweede keer  aan.  Tien minuten na het begin van de tweede aanval werden de omstandigheden slechter.  Na een kort overleg (minder dan 20 seconden) met de officieren werd er een evacuatiebevel gegeven en weerklonken de luchthoorns.  De teams moesten zich terug te trekken tijdens een flash over.  Toen bleek dat er 2 brandweermannen ontbraken, werd het RIT geactiveerd.  Het eerste RIT ging binnen op het gelijkvloers en vond na een korte zoekactie 1 ronddolende, verwarde brandweerman terug.  Hij werd begeleid naar de voordeur en overgeleverd aan de wachtende brandweermannen van het tweede RIT.  Het eerste RIT vorderde daarop naar de eerste verdieping en begaf zich naar de laatst bekende positie van de vermiste brandweerman.  De achtergelaten brandslang volgend, werden er geen andere brandweermannen meer gelokaliseerd.  De terugweg van het eerste RIT werd echter afgesneden door vlammen die langs het plafond uit een brandende kamer op het gelijkvloers kwamen en via de trappenhal omhoog schoten. 

De vlammen in de trappenhal werden aangevallen door een brandslang die bemand werd door het tweede RIT. Waardoor het eerste RIT de woning kon verlaten langs de voordeur. Daar werd vastgesteld dat alle brandweermannen present waren en zich buiten het gebouw bevonden.”

In Europa, en in België in het bijzonder, overwegen een aantal brandweerkorpsen en opleidingsinstituten de oprichting van een Rapid Intervention Team.  De opleidingsinstituten willen hiervoor de nodige opleidingen voorzien.  RIT heeft echter evenveel voor- als tegenstanders, elk met hun eigen, zinvolle argumenten.  Ten eerste moet RIT vanuit het correcte perspectief beschouwd worden, en ten tweede dient de training op de geëigende manier te gebeuren, vertrekkend vanuit een logisch leerproces, zowel voor de individuele brandweerman als voor een potentieel RIT-lid.

De idee en het concept van RIT, dat in de jaren 90 in de Verenigde Staten ontstond, is in de eerste plaats een persoonlijke verantwoordelijkheid van elke brandweerman.  Sinds RIT werd geïntroduceerd, daalde het aantal dodelijke arbeidsongevallen aanvankelijk amper.  In de laatste 36 jaren (1976-2012) kwamen er in de Verengide Staten nog steeds gemiddeld meer dan 100 brandweermannen per jaar om tijdens interventies. In de laatste tien jaren, van  2003 tot 2012, daalde het jaarlijks gemiddeld aantal dodelijke arbeidsongevallen stelselmatig. En het 10-jarige gemiddelde zakte naar 88.  Vooral de laatste jaren zakten de cijfers sterk.  De cijfers waren het laagst in 2010 (72 dodeljike ongevallen)[3], 2011 (81 dodelijke ongevallen)[4] en 2012 (64 dodelijke ongevallen)[5].  In 2013 was er echter terug een toename van het aantal dodelijke ongevallen tot boven de 100.  Laat ons hopen dat dit uitzonderlijk was en de dalende trend zich verder zet.  Er zijn verschillende hypothesen mogelijk over de dalende cijfers.  Aangezien RIT zijn opmars kende begin jaren 90 en de cijfers quasi onveranderd bleven tot 2009, kan men veronderstellen dat het oprichten en trainen van specifieke RIT teams in se niet heeft bijgedragen tot de veiligheid op interventie.  

Auto combustion after a RIT fireground survival training?A firefighter cooling down after an intense SCBA Fireground survival training. In de Verenigde Staten lag de focus op tactiek, tools en vaardigheden.  In Europa daarentegen, werd brandgedrag bestudeerd, onderzocht, en onderwezen aan brandweermannen.  De idee hierachter is dat men de vijand moet kennen en begrijpen om hem te kunnen verslaan.  Aan beide zijden van de Atlantisch Oceaan zat men conceptueel dus ook ‘aan de andere kant van de oceaan’, elk met een sterk geloof in het eigen  gedachtengoed.  Recent ontstond er echter een trend naar het overlappen en combineren van beide benaderingen tot ‘the best of both worlds’.  Ik ben ervan overtuigd dat deze brede aanpak de meest allesomvattende is, met goede leerkansen voor beide continenten.  

Amerikaanse brandweermannen zijn vaak beter getraind in het maken van ventilatie-openingen, het maken (forceren) van alternatieve in- en uitgangen, het hanteren van zware lagedrukslangen.   Wij (Europa) daarentegen, zijn meer ervaren in het lezen van rook, het begrijpen van brandfenomenen, het optimaliseren van koeltechnieken met water,…  Maar met de recente evoluties in de bouw (laag energie, passief-huizen,…) realiseren wij ons dat het soms nodig kan zijn om ventilatie-openingen te maken, alsook dat het soms toch de moeite kan zijn om die ‘zware’ lagedruk 45mm slang mee te nemen voor een betere bescherming.  Maar hoe hanteer je dat ding in godsnaam?  Wel, voor onze Amerikaanse collega’s is dat niet meer dan een gewoonte. Ze spelen met een LD45 en zijn zelfs heel handig met een LD70.  Met onze hogedrukslangen gaan ze eerder hun gazon water geven…

In het begin was een RIT enkel het Rapid Intervention Team dat standby moest staan. Een team klaar om te vertrekken, met een goede conditie en met speciale tools, om brandweermannen in moeilijkheden te gaan redden.  Na verloop van tijd werden het echter teams die mee instonden voor de continue veiligheid op de plaats van interventie.  Dus niet alleen reactief, maar ook preventief. Ze hielden zich bezig met vraagstukken als: Wat zijn de potentiële gevaren?  Wat zien we van buitenaf?  Kunnen we extra uitgangen creëren indien nodig? … 

Vanuit wetenschappelijke hoek werd vaak de kritiek gegeven dat men RIT niet mag nodig hebben. Men mag niet simpelweg in de problemen komen.  En, zo zegt men ook, RIT werkt toch niet.  Ik geloof echter dat dit niet helemaal waar is.  Er is een zekere ‘it depends’-factor mee gemoeid.  Brandgedrag is een wetenschap geworden. Dat blijkt uit al het onderzoek in Europa en de recente onderzoeken in de USA.  Maar in onze echte wereld, de interventies, is het geen exacte wetenschap meer. De omstandigheden zijn niet gestandaardiseerd  en het brandgedrag bijgevolg niet 100% voorspelbaar. Ondertussen lezen we vaak de belangrijke en uitgebreide rapporten over mislukte RIT interventies. Maar het probleem is dat er amper rapporten worden bijgehouden van succesvolle RIT interventies. En we gaan zeker geen verslagen bijhouden van incidenten (bijna accidenten) waar de kennis van een misschien eenvoudige vaardigheid, geleerd tijdens één van de RIT-modules, een brandweerman zijn leven heeft gered. Misschien is het wel een samengaan van RIT én de bewustere blik op de interventie die maken dat er de laatste jaren minder dodelijke ongevallen zijn. En dan niet noodzakelijk door spectaculaire reddingen, maar eerder door betere training, persoonlijke vaardigheden, meer voorbereiding en meer situationeel bewustzijn. En dit brengt ons bij de kern van een goede attitude omtrent RIT. Indien je overweegt om RIT opleidingen op te starten, dan moet je beseffen dat je moet starten met elke brandweerman individueel op te leiden. Het is de verantwoordelijkheid van de instructeur(s) om er voor te zorgen dat iedere brandweerman zodanig goed opgeleid is dat hij of zij kan instaan voor zijn persoonlijke veiligheid.

Er zijn 7 klassieke RIT-modules : Twee brandweermannen die een hoge passage samen overwinnen.The high passage module.

·       Fireground survival en air management.

·       Reddingstechnieken

·       Creëren van alternatieve toegangswegen / vluchtwegen.

·       Gebruik van thermische camera

·       SAR in in grote volumes

·       Zelfredding en ontsnappen

·       RIT bevelvoering

De meeste van deze onderwerpen zijn niet zo gekend bij de Europese brandweerkorpsen. En als je ze gaat presenteren in het kader van een RIT-opleiding kan je wel eens op enige weerstand botsen. Maar beeld je eens in dat elke module als een op zich staande opleiding werd aangeboden. Een opleiding waardoor je een betere brandweerman kan worden. Wie zou er dan nog weerstand bieden? Niemand denk ik. En dat brengt ons bij de volgende vraag: “Waar begin ik?” Dit is een cruciale vraag. Elke opleiding, elke training, heeft een startpunt en vanaf daar ga je systematisch opbouwen. Eerst leren stappen alvorens je leert lopen. Respecteer je dit niet dan is de kans groot dat je lelijk tegen de grond gaat. Want zoals we allemaal beseffen, wat we ook doen, we kunnen maar beter zorgen dat we er kampioen in zijn.  Zodat je op solide vaardigheden kunt terugvallen de dag dat het eens moeilijker wordt en voor echt is…

De basis van een goed RIT-beleid begin bij dag één van de opleiding tot brandweerman. Iedere brandweerman, aan beide zijden van de oceaan, zou brandgedrag grondig moeten kennen en begrijpen. Een brandweerman moet zijn vijand kunnen inschatten: wat gebeurd er nu en wat kan ik verwachten dat er straks zal gebeuren? En daarbij moet hij weten hoe hij het gevecht zal kunnen winnen en welke wapens er nodig zijn. En hij moet vaardig zijn in het gebruiken van de blusmiddelen (lage druk, hoge druk,…) zodat hij de nodige maatregelen kan treffen om de situatie te beveiligen. En mocht de situatie zodanig zijn dat je niet kan winnen, dan moet je weten waar je je verdedigingslijn gaat opbouwen en hoe. Alleen al hier moeten kennis en vaardigheden rimpelloos samengaan. We willen dat brandweermannen kunnen nadenken over wat er in hun omgeving gebeurd en wat ze moeten doen om veilig te blijven. Maar, om dit te doen moet je die vaardigheden geautomatiseerd hebben. Het is niet slim te moeten nadenken over de positie van je bluslans wanneer je beslist dat het tijd is om te beginnen gaskoelen. Je moet in staat zijn je lans zeer snel correct te regelen haast zonder nadenken. Met andere woorden: het moet een reflex zijn. Wat eigenlijk wil zeggen dat de betrokken vaardigheid verplaatst moeten worden van je bewuste hersenen naar je onbewuste hersenen. Je moet het automatiseren. Er is maar één manier waarop je dit kan bereiken: oefenen, oefenen en oefenen. Kan je het je inbeelden dat je zou moeten beginnen nadenken over hoe je gaat stoppen voor die voetganger die net is beginnen oversteken? Nee! Onmiddellijk, met een reflex, trap je op de rem. En, als je er extra op geoefend hebt, zul je dat misschien kunnen combineren met een uitwijkend manoeuvre. Een brandweerman zou even geoefend moeten zijn in beschermende en levensreddende maatregelen als hij geoefend is in het rijden met zijn wagen. En dit gaat ook op voor de PBM’s en radio / communicatiemiddelen. Een brandweerman zou moet kunnen werken en leven in zijn volledige interventie uitrusting (inclusief perslucht) met het zelfde gemak als waarmee hij zijn wagen bestuurd. Nog eens, werken met de volledige interventie uitrusting (met perslucht), zou hem niet mogen hinderen. Hoe veel brandweerkorpsen trainen hun recruten tot op dit niveau? En hoeveel bereiken voor lanstechnieken het punt waarop deze reflexen worden? Het  is een grote uitdaging voor iedere instructeur om deze opleidingen en oefeningen leuk, interessant en uitdagend te houden. Want laten we eerlijk zijn. Als we CFBT opleidingen geven, waar zien we dan vaak de meeste problemen mee in de containers? Juist, het hanteren van de lagedruklans. Als je ten oorlog trekt en dan ga je gewapend. Je wapen moet je kunnen afvuren, herladen, uit elkaar halen en terug in elkaar steken… met je ogen dicht. Als soldaten van een leger dat niet kunnen zullen ze waarschijnlijk zo nu en dan een veldslag verliezen.

Alle vaardigheden betreffende je adembescherming zouden opgeslagen moeten zitten in je onbewuste hersenen. Het moeten reflexen zijn. Zodat je in staat bent om reflexmatig te handelen indien er iets mis gaat met je adembescherming. Voor veel te veel brandweermannen is adembescherming nog steeds iets wat er weliswaar stoer uit ziet, maar hun vooral ook hindert. Het weegt veel, ademen gaat niet zo makkelijk, je zicht is beperkt, spreken gaat moeilijk en luisteren is zelfs nog erger… Met andere woorden, voor je het weet is het volledige bewuste deel van je hersenen bezig met het hanteren van de lans en geïrriteerd geraken omdat je adembescherming je hindert. Daarbij komt dan ook nog eens een stevige dosis adrenaline omdat het er naar uit ziet dat het ‘ne goeie’ gaat zijn.

Een brandweerman in ademnood die een puzzel aan het oplossen is Hoeveel capaciteit van je bewuste hersenen blijft er dan nog over voor het situationele bewustzijn? En net daarin willen we dat onze brandweermannen beter worden. We willen dat ze bewust kunnen observeren wat er gebeurd en dit aftoetsen met wat ze aangeleerd krijgen uit de wetenschappelijk hoek. En dit terwijl ze geautomatiseerde vaardigheden uitvoeren. Daarmee leggen we de lat hoog!

Maar zelfs met alle vaardigheden uit de wereld en alle kennis die we hebben over brandgedrag zal er zo nu en dan onverwachts een onvoorziene plotse ontwikkeling zijn. Het zou misplaatste onwetendheid zijn om zich niet te willen voorbereiden op de dag dat er een brandweerman in de problemen komt. En dat hoeft helemaal niet het gevolg te zijn van de spectaculaire snelle brandontwikkelingen zonder overlevingskans waar je gewoonweg niet in terecht mag komen. Indien deel één van je opleiding goed is verlopen, heb de kansen dat je brandweermannen in bijvoorbeeld een flash eindigen al zo klein mogelijk gemaakt. Maar het kan wel eens één van die incidenten zijn die het nooit tot in de statistieken heeft gemaakt. Een incident waar de implementatie van een RIT en / of RIT technieken en RIT procedures gewoonweg heel goed gewerkt hebben om die collega uit zijn benarde situatie te krijgen. Beeld je even een woningbrand in en een brandweerman zakt door de houten vloer. Hij komt in de kelder terecht. De trap is niet meer bruikbaar. De vuurhaard heeft via de trap zijn weg gevonden naar de traphal en heeft zich verplaatst naar het gelijkvloers. Ongelukkige genoeg heeft de collega bij het neerkomen op de keldervloer zijn been gebroken. Hoe ga je die collega te hulp schieten? De stukjes van de puzzel moeten hier echt op hun plek vallen. Door deze stukjes te benoemen kunnen we kijken hoe we een RIT-opleiding zouden kunnen opbouwen.

Eerst en vooral: een brandweerman die in de problemen komt moet in staat zijn kalm te blijven en een duidelijke verstaanbare mayday kunnen uitsturen naar zijn LVO. Dus is het eerste wat aan bod komt: fireground survival. In deze module komt de mayday procedure aan bod en hoe je jezelf moet positioneren om de kansen dat je gevonden wordt te maximaliseren. Ook in deze module zitten tips en tricks om jezelf te oriënteren en om informatie te verzamelen die je kan doorgeven aan het RIT zodat ze je zo snel mogelijk kunnen lokaliseren.

Ten tweede moet de brandweerman die een mayday heeft uitgestuurd zijn resterende tijd op perslucht maximaliseren. Hij moet zo kalm mogelijk blijven, zo comfortabel mogelijk en zo veilig mogelijk. Zodanig verbruik je zo weinig mogelijk lucht. Het enige wat een RIT nodig heeft nadat je een goede mayday hebt uitgestuurd is tijd om tot bij jou te geraken. En zowat de enige die voor extra tijd kan zorgen is de brandweerman die de mayday heeft uitgestuurd.

Fireground survival en air management heeft niets te zien met haastig je weg zoeken, energiek rondrennen,… Het heeft alles te maken met kalm en rustig je weg zoeken, zonder iets te forceren, doorheen benarde situaties terwijl je je adembescherming op hebt. Zoekende naar die mogelijke uitweg of beslissen om te blijven waar je bent en daar te wachten op de RIT. Het heeft alles te maken met die levensreddende oproep: een perfecte mayday. Het gaat over leren wat je kan en vooral wat je niet kan, zodat je kan terugvallen op die opgedane ervaringen als het zich ooit echt voordoet. Het is geweten dat je kalmte bewaren en tijdig een goede mayday uitsturen twee levensreddende factoren zijn voor brandweermannen in nood. Elke brandweerman zou deze training moeten volgen. En elke LVO zou getraint moeten zijn in het reageren op een mayday. Zo niet heeft het bestaan van een RIT geen zin. Met de vaardigheden uit de module fireground survival en air management gaan brandweermannen kunnen proberen te zorgen voor voldoende tijd zodat het RIT tot bij hun geraakt. En het eerst wat die (RIT) gaan meebrengen is een RIT-pack met een volle persluchtfles. Met andere woorden: een fles vol tijd.

De volgende vraag is hoe je je collega daar gaat weg krijgen. Er worden een aantal individuele zelfreddingstechnieken en reddingstechnieken aangeleerd in de eerste module. Maar om deze dan in team, gecoördineerd, te gaan uitvoeren is een ander paar mouwen. Tevens moet er iemand de RIT-pack meebrengen en moet de team leider geoefend zijn in het werken met de thermische camera. Deze gebruikt hij om zijn twee verkenners iets voorop te observeren en om te zoeken naar de collega. En last but not least, ze zullen mogelijks alternatieve ingangen of uitgangen moeten creëren.

Eens ze bij het slachtoffer geraakt zijn moeten ze terugvallen op een andere set geoefende vaardigheden:

·       het SO benaderen Into the tunnel.Firefighter gearing up his SCBA and concentrating to dive into the runner module. This is part of the RIT fireground survival training.

·       identificatie

·       ademlucht en indien mogelijk vitale functies checken

·       onmiddellijk perslucht aankoppelen indien nodig

·       beginnen met de voorbereiding van de evacuatie.

Het is zeer onwaarschijnlijk dat het eerste RIT ook het team gaat zijn dat het slachtoffer gaat evacueren. Eens een RIT geactiveerd wordt en aan een volledige SAR begint zal de LVO wellicht nog twee extra RIT’s nodig hebben. Het eerste team gaat beginnen met het zoeken naar het slachtoffer. Ondertussen moet er al een tweede RIT stand by zijn voor de andere brandweermannen die nog steeds bezig zijn met het blussen van de brand. Uit onderzoek utgevoerd in Phoenix en Seattle is geleerd dat er in het totaal 11 (Seattle) of 12 (Phoenix) RIT-leden zullen nodig zijn om één brandweerman te lokaliseren en te evacueren.

Wanneer het eerste RIT het slachtoffer gevonden heeft staat het tweede RIT al stand by. Dit tweede RIT zal vervolgens naar de gelokaliseerde brandweerman gaan en de evacuatie verder voorbereiden. Dit wil vooral zeggen zorgen dat een brandweerman in volledige uitrusting hanteerbaar / transporteerbaar wordt. De riemen van de adembescherming daarbij omvormen tot een harnas zijn hiervoor cruciaal. En indien nodig moeten ze ook beginnen met het forceren van de alternatieve uitgang.

Op dit moment komen er dus vier modules samen:

So at this point you have four modules coming together:

·       (1) fireground survival en air manangement

·       (2) alternatieve toegangswegen en vluchtwegen maken

·       (3) reddingstechnieken

·       (4) gebruik van thermische camera

Elke van deze modules op zich is een meerwaarde voor elke brandweerman. Elke brandweerman kan maar beter goed geoefend zijn in het gebruik van zijn adembescherming (1) als hij een brand gaat blussen. En het kan zeer handig zijn om snel toegang door een deur te forceren of door een alternatieve ingang te creëren (2). En de thermische camera’s zijn zich meer en meer aan het verspreiden in de brandweerkorpsen. Dus waarom zouden we niet zorgen dat we ook geoefend zijn in het gebruik ervan (4)? En elke reddingstechniek die je leert om een brandweerman te helpen zal je ook helpen om burgers te redden. Je kan deze vier modules eigenlijk zien als een vervolmaking van de basis brandweerman opleiding. En deze vaardigheden zouden regelmatig herhaalt moeten worden.

Een RIT alleen zou niet de reden mogen zijn om met deze opleidingen te beginnen, gewoon het feit dat je een betere brandweerman wil zijn is reden genoeg.

Maar we mogen ook niet vergeten dat we ons moeten afvragen welke plaats RIT in een goed Incident Command System (ICS) kan krijgen. En moet je dan eigenlijk nog wel spreken over RIT of zijn er andere vangnetten mogelijk? Want, zoals in het begin van het artikel geschreven, er zijn voor en tegenstanders. Daarom is er verder onderzoek en discussie nodig over dit onderwerp.

Firefighter and fireAn instructor teaching about the firebehavior and the smoke. In mijn vorige blog over Compartment Fire Behavior Training voor brandweermannen kwam het al even aan bod: het meubilair en de decoratie in woningen zal vandaag de dag anders reageren op brand dan vroeger. Pakweg 40 jaar geleden vond je vooral baksteen, massief hout, wol, katoen,... in de woningen. Met andere woorden: natuurlijke materialen. En eer die gaan reageren met brand duurt het wel even. Ze hebben namelijk aardig wat temperatuur nodig eer ze gaan pyrolyseren. Dat laatste is een moeilijk woord uit het wereldje van de brandweer. Het wil eigenlijk zeggen: ontbinden onder invloed van hitte. Een vaste stof kan als het ware net als een vloeistof gaan verdampen.

Wat is dan het verschil tussen vroeger en nu? Vandaag de dag worden er heel wat chemische stoffen gebruikt in de materialen die we in huis gebruiken. Synthetische stoffen, schuim-matrassen in zetels en bedden, houtvezelplaten met lijm toegevoegd, polyurethaan isolatie,... kortom noem maar op. Het probleem met deze toegevoegde chemische stoffen is dat deze heel snel gaan reageren op hitte. Met andere woorden ze gaan bij lagere temperaturen sneller pyrolyseren. Je zal dus sneller meer rook krijgen. En met die rook is er nog een probleem. Die komt sneller en in grotere hoeveelheden en hij zit bovendien tjokvol met die pyrolysegassen. En nu zijn die toch wel zeker uitermate toxisch, zeer ontvlambaar en vaak zelfs op het explosieve af. Ze hebben enkel wat lucht (zuurstof) en warmte nodig om te ontvlammen. En dit kan soms wel eens zeer hevig gebeuren. 

Nu vele moeilijke woorden en heel wat uitleg zullen nooit zo duidelijk zijn als het filmpje in bijlage. Het is gemaakt door UL Firesafety. Een Amerikaanse onderzoeksorganisatie die zich met brandgedrag en brandbestrijding bezig houdt. Zij hebben twee kamers gemaakt: eentje met meubels en materialen van vroeger: de 'legacy room' (de linkse) en daarnaast een moderne kamer (de rechtse). De moederen kamer is er zo eentje die je hebt ingericht nadat je een dagje bent gaan shoppen bij bijvoorbeeld een Zweedse meubelwinkel. Qua brandlast zijn beide kamers quasi gelijk. Maar in de moderne kamer is het kwestie van minuten en je moet weg uit je huis. In de oude kamer... yep heel wat meer tijd.

Neem nu een paar minuten de tijd om deze video gewoon even uit te kijken.  Hou de klok in het oog. En merk het verschil in rookproductie op en merk vooral op hoe op zeker moment (euh... heel snel) die rook zal ontvlammen... Ziedaar het probleem met het hedendaags meubilair. Het is dus niet zo zeer onze nieuwe manier van bouwen, maar wel de meubels die we vandaag de dag kopen die het probleem zijn. Die zitten vol met chemie, niet in het minst afgeleiden van de petrochemie. En producten die als grondstof eigenlijk petroleum hebben die hebben wel eens de neiging aardig op brand te reageren... 

Wat is nu het antwoord: rookmelders hangen, je vluchtwegen kennen en slapen met binnendeuren dicht. Maar daarover schrijf ik binnenkort een uitgebreider artikel.

Groetjes,

Pieter.

Mijn vader maakt de opmerking dat hij wel weet dat ik bij de brandweer werk en zodoende brandweerman ben, maar dat hij geen jota begrijpt van heel wat terminologie die ik gebruik. Compartment Fire Behavior Training, Rapid Intervention Team, Fireground Survival, 3D-pulsen, de deur procedure, rookgaskoeling,…. En ga zo maar even verder. Ik wil terzijde ook opmerken dat mijn vader een ervaren blogger is. Met zijn blog over zijn woonplaats Le Cassan, een paradijselijk gehucht met acht inwoners in de Aveyron (Frankrijk), heeft hij maar liefst 800 volgers. Naar het schijnt voor het overgrote deel van het vrouwelijke geslacht. Dus wie ben ik om goede raad van mijn vader in de wind te slaan?

Karel LambertKarel Lambert, a fire behavior expert, teaching at the CFBT T-cell course in the PIVO training centre. Maar alle gekheid op een stokje, hij heeft weldegelijk een punt. Ik heb elke dag plezier in mijn job en dat is dankzij de belastingscentjes die we allemaal (ook jullie) bijdragen. Het lijkt me dan ook niet meer dan redelijk dat we af en toe ook een beetje uitleggen wat we daarmee zoal uitspoken. En een belangrijk deel is opleiding. De opleiding van een brandweerman vandaag de dag lijkt in de verste verte niet meer op de opleiding van dezelfde brandweerman 40 jaar geleden. Het beeld van vroeger, de dappere ridder met een lederen uitrusting, kurken helm en rook-filterende snor die dapper een houten ladder beklimt moeten we toch even bijstellen. Iemand die vandaag de dag aan een carrière bij de brandweer begint heeft meerdere maanden opleiding in het vooruitzicht. En een hoogtepunt binnen deze opleiding is de Compartment Fire Behavior Training oftewel CFBT. Met CFBT trachten we de brandweermannen te tonen en te laten ervaren hoe een brand zich vandaag de dag zal gedragen in de woningen en hoe je die kan bestrijden. Of ook… wanneer het tijd is om je uit de voeten te maken. Want een brand kan zich zo gedragen dat ook wij moeten maken dat we in veiligheid geraken.

Hoezo brandgedrag? Yep, brandgedrag. Niet dat we die kunnen opvoeden ofzo, maar er zijn meerdere patronen te herkennen in het gedrag van een Door entry on under ventilated fire.Firefighters preparing for door entry for an under ventilated fire during a CFBT day. brand.  Een brand in uw huis zal zich niet steeds op dezelfde wijze ontwikkelen en gaan gedragen. Een bepalende factor hierin is de mate waarin er lucht in en uit uw woning kan. En u kan het al raden, met de huidige isolatienormen kan er vandaag de dag heel wat minder lucht in uw woning binnen of uit uw woning weg. Vroeger kon een brand sneller een weg naar buiten zoeken. Enkel glas sprong stuk, een dak had geen isolatie,… Met als gevolg dat een brand veel sneller uitslaand werd. Dit betekend dat er een zekere stroming van lucht is: verse lucht naar de brand toe, en afvoer van rook en hitte via de ‘uitslaande brand’. Vandaag de dag is dat verhaal niet meer hetzelfde: huizen zijn deskundig geïsoleerd en er zijn zelfs luchtdichtheidsnormen. De brand, de hitte  en de rook zullen dus geen weg naar buiten vinden. De brand raakt ingesloten in een met rook gevulde ruimte of gebouw. En dan gaan wij, brandweermannen het brandgedrag in een gesloten compartiment besturen en erop trainen. Ziedaar Compartment Fire Behavior Training.

Het is voor de Belgische brandweermannen zowat de meest realistische training die we hun kunnen aanbieden. We gaan zeecontainers ietwat verbouwen tot wat wij dan noemen een Attack cell, T-cell, Large Volume Cell,… Allemaal configuraties waarmee we bepaalde situaties en bepaald brandgedrag kunnen nabootsen. De brandweermannen kunnen dan hun technieken gaan oefenen om in deze situaties hun veiligheid te bewaken.

Concreet gaan we een bepaalde hoeveelheid brandstof in de containers plaatsen en dit in brand steken. De hoeveelheid brandstof die we gebruiken komt ongeveer overeen met een normaal bemeubelde babykamer. Met andere woorden: peanuts vergeleken bij een echte woning. En toch zien we reeds zo veel rook verschijnen… Bizar denk u? Neen, want ook dit is een evolutie in onze woningen: onze meubels en ander garnituur in uw woning zit tsjokvol petrochemie.  En die meubels en decoratie geeft heel ander brandgedrag dan vroeger, maar dat is stof voor een ander artikel.

Inside is were it burns.Firefighters inside an attack cell with flames above them. On the right the instructor is explaining the participants what they should do, how they should react.
This live fire training is part of a Compartment Fire Behavior Training in Belgium. Eens we de brandstof aangestoken hebben gaan we op zeker moment de deuren van de container sluiten. De bedoeling is de brand in te sluiten zoals in nieuwe woningen het geval is. Ofwel zullen we dan brandweermannen binnen sturen met een specifieke opdracht, ofwel zitten de brandweermannen heel de tijd binnen om observaties te maken en technieken te oefenen. Binnen in de container krijg je een dikke rooklaag en zal de temperatuur ook aanzienlijk toenemen. De zichtbaarheid in de rooklaag is zo goed als nihil. Laag bij de grond blijft er vaak wel wat zichtbaarheid, maar daarvoor moet je laag op je knieën gaan of zelfs nog lager. Daarenboven zijn de temperaturen laag bij de grond ook nog doenbaar. Hogerop, als je zou rechtstaan, zal je het niet uithouden. Zelfs niet met onze uitrusting.

CFBT instructor managing the doors.A CFBT instructor managing the doors to change the ventilation profile of the fire. Na enige tijd is het mogelijk dat we één of meerdere deuren van de container gaan openen. Hiermee simuleren we eigenlijk het openen van een raam of voordeur waarmee een brandweerman toegang verschaft tot uw woning om zo door de rook heen tot bij de brandhaard te geraken, ergens in uw woning. Echter, het venijn zit hem in de staart. Want sta even stil bij het volgende. Wanneer uw BBQ onvoldoende heet is. Je wil dat het warmer, heter wordt,… Wat doe je dan? Juist je gaat er frisse lucht naartoe blazen of waaieren. En daardoor zal je BBQ intenser, heter gaan branden. De deur die wij openen om binnen op zoek te gaan naar de brand, heeft een gelijkaardig effect op de vuurhaard. Die is wellicht wat gesmoord door de rook en het gebrek aan verse lucht. Maar samen met de brandweerman komt er echter verse lucht binnen. De vuurhaard zal terug opwakkeren door de verse lucht en de temperatuur zal beginnen stijgen. Dit kan snel of traag gaan. In beide gevallen moeten brandweermannen kunnen inschatten of ze de situatie onder controle kunnen houden of niet. Zo niet kan de situatie uit de hand lopen met levensbedreigende omstandigheden voor de brandweermannen.

Met een Compartement Fire Behavior Training leren we brandweermannen de signalen in de rook te herkennen voor zo’n ontwikkelende vuurhaard. We leren hun welke technieken ze kunnen toepassen om te proberen de situatie te beveiligen. Maar we gaan hun ook leren wanneer ze zich uit de voeten moeten maken en naar buiten moeten komen als de situatie uit de hand loopt.

Het zijn fysiek niet te onderschatten dagen, maar toch wel het hoogtepunt. Het is de kennismaking met vuur, vlammen,… Up close and personal.

Meer van dit? Laat het me dan even weten via een comment. 

Groetjes, Pieter.

Firefighter with SCBA ready for CFBTFirefighter in full turnout gear being checked by CFBT instructors, ready to start a life fire training during a Compartment Fire Behavior Training.

CPR oefenen op een minipop Wil je meer lezen ga hier eens kijken.

Controleren of er ademhaling is. Het is niet alleen de brandweer die levens kan redden. Integendeel, in bepaalde gevallen hebben hulpdiensten echt hulp nodig van jullie om een kans te maken. Elk jaar komen er in België 10.000 mensen om na een plotse hartstilstand. Slechts in 2000 van deze gevallen zal een omstander beginnen met een basis reanimatie. En dat wil zeggen dat voor de andere 8000 mensen alle kansen verloren gaan. Dit omdat je bij een hartstilstand drie tot maximaal vier minuten tijd hebt om te reageren. In mensentaal uitgelegd valt je pompsysteem stil. En dit pompsysteem moet bloed met zuurstof rondpompen, vooral naar de hersenen. Daar zal na drie minuten permanente schade optreden. Het komt er dus op aan een hartstilstand te herkennen (wat niet zo moeilijk is) en vervolgens de pompfunctie van het hart over te nemen (wat nog makkelijker is). Eens dit gebeurd wordt de responsietijd van een schamele drie minuten opgetrokken naar meer dan tien minuten! De hartfunctie word overgenomen door een bijstander en de hersenen worden verder van zuurstof voorzien. En dat maakt nu net het verschil. Want u dacht toch niet dat wij, hulpverleners, binnen die cruciale eerste 3 à 4 minuten ter plekke geraken? Daar zit ons probleem, wij komen in het geval van een hartstilstand steeds te laat. In die gevallen zijn we dus afhankelijk van jullie om tijd te kopen door een basisreanimatie (CPR / BLS) te starten. De tijd die wij, hulpverleners, nodig hebben om tot bij het slachtoffer te geraken. 

Minipop workshopMinipop is een project dat zo veel mogelijk mensen wilt leren reanimeren. De doelgroep is leerlingen van het secundair onderwijs vanaf 12 jaar. De techniek is iets eenvoudiger met een Hands Only CPR. Meer info op de website van Minipop. In Europa zit België zitten we qua overlevingskansen bij een plotse hartstilstand op de achterste bank van de klas: tussen de 5% à 10%. Vooraan in de klas zitten landen waar men CPR / BLS in het schoolsysteem geeft aan de leerlingen. In Scandinavische landen staat dit op het leerprogramma vanaf 12 jaar. Daar heeft men overlevingskansen tot 30%. Dat is drie keer meer dan in België.  Als we met België ook die 30% behalen kunnen we per dag ongeveer zes mensenlevens extra redden. Zes mensen per dag!

Minipop heeft tot doel leerkrachten op te leiden die daarna Hands Only CPR aan hun leerlingen kunnen geven. Op die manier hopen we via massa-educatie zo veel mogelijk mensen op te leiden. Dankzij de steun van de Nationale Loterij is dit voor de scholen kosteloos. Vandaag hebben in Leuven 40 leerkrachten een workshop rond Minipop gekregen. Hiermee kunnen ze dan een Hands Only CPR geven aan hun leerlingen. 

Doe me een plezier, nog geen opleiding BLS of CPR gevolg? Ga er eentje volgen ergens. Het maakt mijn werk veel nuttiger, want als jullie niet beginnen kan ik niemand redden met een hartstilstand.

Sta je in het onderwijs en vind je dit interessant? Ga dan eens kijken op de website van Minipop. Aarzel niet, you can make a difference!!!

Minipop workshopMinipop is een project dat zo veel mogelijk mensen wilt leren reanimeren. De doelgroep is leerlingen van het secundair onderwijs vanaf 12 jaar. De techniek is iets eenvoudiger met een Hands Only CPR. Meer info op de website van Minipop.

Minipop workshopMinipop is een project dat zo veel mogelijk mensen wilt leren reanimeren. De doelgroep is leerlingen van het secundair onderwijs vanaf 12 jaar. De techniek is iets eenvoudiger met een Hands Only CPR. Meer info op de website van Minipop.

Compartment Fire Behavior Training, BFD recruits.A recruit firefighter exchanging information with other recruits at the Brussels fire department.

Na een brandje.Mezelf na een kleine binnenbrand. Fijn gewerkt, maar niet gezond bezig. Mijn interventiekledij hagt vol met toxische stoffen. Ideaal gezien zou ik nog steeds adembescherming moeten dragen. Een persluchtmasker of stofmasker. Iedereen kent het beeld van de brandweerman: vuil, zwarte strepen in het gezicht,... En we moeten eerlijk zijn, als brandweerman is dat eigenlijk ook wel het beeld dat je zelf een beetje in je hoofd hebt. De foto van mezelf is er een mooie illustratie van. 

Maar we zijn er ons onvoldoende van bewust aan welke toxische stoffen we zo blootgesteld worden. In de rook, op interventie, in de brand,... dragen we de maximale bescherming. Interventiekledij, persluchtmasker,... Maar eens buiten houden we dezelfde vuile besmette kledij aan, echter zonder een minimum aan adembescherming. Tijdens een interventie van de brandweer zal dit niet makkelijk zijn om hiermee rekening te houden. Maar men denkt er bijvoorbeeld in Australië aan om na de interventie de vuile interventie kledij in speciale zakken te steken en deze zo mee te nemen naar de kazerne. Op die manier worden de brandweermannen in de vrachtwagen, een kleine cabine, niet blootgesteld aan de stoffen die uit hun kleren vrijkomen.  Want we moeten het durven toegeven, onze interventie kledij is na een brand een geladen toxisch bommetje. En die stoffen komen vrij door met die kleren rond te lopen, ze te drogen,... 

Het zal dan wel niet eenvoudig zijn om dit aan te pakken in het kader van onze interventies. Maar dat wil niet zeggen dat we er tijdens oefeningen geen aandacht voor moeten hebben. En zo komt het dat je tegenwoordig de foto's neemt van brandweermannen in stoere interventie kleren, maar met een stofmasker aan. Ter bescherming tegen de giftige stoffen die op hun pak zitten van de vorige oefening, daags voordien. Ik kan als instructeur alleen maar zeggen dat je heel snel gewoon raakt aan dat masker en de handschoenen. Zodanig zelfs dat het zo iets wordt als rijden zonder autogordel. Je voelt eerst iets in je maag: 'er klopt iets niet'... en al gauw heb je het dan door: ik ben mijn gezondheid niet aan het beschermen, ik sta bloot aan toxische stoffen. Waarop je een masker en handschoenen aantrekt.

Karel Lambert heeft hier een mooi artikel rond geschreven je kan het artikel vinden op deze pagina of je kan het via deze link downloaden. Een aanrader voor iedereen die in onze sector aan het werk is. Of je nu instructeur bent of niet.

Nu is het wachten op de eerste brandweerman die na een echte interventie een stofmasker uit zijn zak tovert en dit opzet om zich te beschermen tegen de vuiligheid die op zijn interventie kledij hangt. Er is nog werk aan de winkel. DSC_7303

Twee brandweermannen tijdens een CFBT opleiding met handschoenen en stofmaskers. Een must!

Firefighter with SCBAFirefighter resting while on SCBA during a RIT fireground survival and air management course.

Vandaag hebben we opnieuw een dagje RIT fireground survival en air management gegeven. Dankzij de medewerking van de korpsen uit Leuven, Lennik, Luik, Ath,... werd het een energieke leerrijke dag. 
Met fireground survival en air management leren brandweermannen wat ze dienen te doen als ze in de problemen komen. Een eenvoudige vaardigheid als het uitsturen van een degelijke mayday (oproep voor bijstand, hulp, wanneer in nood) ontbreekt vandaag de dag nog in onze opleiding. ,Er is nog veel werk te doen, maar we hebben de laatste maanden een paar belangrijke stappen gezet. Het kenniscentrum van FOD binnenlandse zaken is tevreden, brandweerscholen raken geïnteresseerd,... 

Allemaal samen voor een betere en veiligere brandweer.

En niets is zo fijn als foto's kunnen nemen van gemotiveerde mensen die hard aan het oefenen zijn. Een plezier om te zien. Ik plaats de komende dagen zeker nog een paar foto's. Ondertussen kan je er hier al heel wat meer zien.

Of gewoonweg een video.

Tot later!